Za punkt wyjścia do analizy tematu prezentacji transakcji z jednostkami powiązanymi w sprawozdaniu finansowym należy uznać definicję jednostek powiązanych. Znajduje się ona w art. 3 ust. 1 pkt 43 ustawy o rachunkowości (dalej: uor). Przez jednostki powiązane rozumie się tu dwie lub więcej jednostek wchodzących w skład danej grupy kapitałowej. Z kolei grupa kapitałowa oznacza jednostkę dominującą wraz z jednostkami zależnymi.
Aby więc dobrze zaklasyfikować i opisać w sprawozdaniu finansowym transakcje z jednostkami powiązanymi wraz z wszelkimi dotyczącymi ich ujawnieniami, należy w pierwszej kolejności zrozumieć, które podmioty w ogóle należałoby rozważać jako podmioty powiązane – czyli które podmioty tworzą grupę kapitałową. Innymi słowy – określić jednostkę powiązaną i jednostki od niej zależne.
Klasyfikacja
Definicja jednostki dominującej znajduje się w art. 3 ust. 1 pkt 37 uor. Jest nią spółka handlowa lub przedsiębiorstwo państwowe, sprawujące kontrolę nad jednostką zależną, w szczególności:
- posiadająca bezpośrednio lub pośrednio większość ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym jednostki zależnej, także na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu, wykonującymi prawa głosu zgodnie z wolą jednostki dominującej, lub
- będąca udziałowcem jednostki zależnej i uprawniona do kierowania polityką finansową i operacyjną tej jednostki zależnej w sposób samodzielny lub przez wyznaczone przez siebie osoby lub jednostki na podstawie umowy zawartej z innymi uprawnionymi do głosu, posiadającymi na podstawie statutu lub umowy spółki, łącznie z jednostką dominującą, większość ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym, lub
