Koszty uwłaszczenia bardzo różne

Warszawa, Wrocław i Gdańsk przyznały mieszkańcom wysokie upusty. Nie wszyscy są tak hojni. Argumentują, że miasta potrzebują pieniędzy.

Publikacja: 16.01.2019 12:00

Koszty uwłaszczenia bardzo różne

Foto: materiały prasowe

Większość miast zdecydowała się wprowadzić bonifikaty w opłatach za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego we własność pod blokami i domami jednorodzinnymi. Tylko nieliczne z nich dały swoim mieszkańcom upusty powyżej 90 proc. przy jednorazowej wpłacie. Najbardziej hojni byli radni w stolicy. Politycy nie powiedzieli jednak ostatniego słowa i szykują zmiany w przepisach dotyczących bonifikat. Sejm może się zająć ich propozycjami już na najbliższym posiedzeniu, czyli w tym tygodniu.

Warszawska wolta

W Warszawie bonifikaty rozpaliły do czerwoności emocje polityków oraz samych mieszkańców. Przed wyborami samorządowymi warszawscy radni przegłosowali bonifikatę w wysokości 98 proc. Niektórzy warszawiacy mogli liczyć nawet na 99 proc. Po wygraniu wyborów nowy prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski policzył, że taka hojność będzie kosztowała budżet miasta 3,5 mld zł, i postanowił obniżyć upusty do 60 proc., przy takiej bonifikacie uszczerbek w dochodach wyniósłby 1,8 mld zł.

Decyzja prezydenta spowodowała prawdziwą burzę. Ostatecznie zostało po staremu.

Bez emocji nie obyło się również we Wrocławiu. Władze tego miasta proponowały początkowo maksymalnie 60-proc. bonifikatę w opłacie przekształceniowej, ale prezydent miasta wniósł poprawkę zwiększającą ją do 90 proc.

Hojni okazali się również gdańscy radni. – Zdecydowaliśmy się na upust w wysokości 95 proc. – mówi Ronald Dudziuk z Urzędu Miasta w Gdańsku.

Tyle samo dla wszystkich

Wrocław, Gdańsk i Warszawa to są rodzynki. Większość miast podjęła zdroworozsądkową decyzję i wprowadziła 60 -proc. bonifikatę przy jednorazowej wpłacie. Tak było w Łodzi, Olsztynie, Krakowie, Katowicach, Lublinie, Białymstoku, Rzeszowie. Powodem takiej decyzji były nie tylko finanse, chodziło też o jednakowe traktowanie mieszkańców.

– Postanowiliśmy udzielić bonifikaty na analogicznych zasadach, jakie przepisy przewidują w wypadku użytkowników wieczystych nieruchomości Skarbu Państwa – wyjaśnia Beata Krzyżanowska z Urzędu Miasta w Lublinie.

Ustawa przekształceniowa przewiduje obowiązkowe bonifikaty za grunt Skarbu Państwa. Gdy właściciele lokali (domów) zdecydują się na uregulowanie należności w tym samym roku, w którym nastąpi przekształcenie, bonifikata wyniesie 60 proc. W drugim roku będzie to 50 proc., w trzecim – 40 proc., w czwartym – 30 proc., w piątym – 20 proc., a w szóstym – 10 proc. Samorządom pozostawiono swobodę w podejmowaniu decyzji odnośnie do bonifikat.

W Tarnowskich Górach wysokość bonifikaty od opłaty jednorazowej za przekształcenie wynosi 50 proc., gdy wniesie się ją w latach 2019–2020. Jeżeli opłata jednorazowa zostanie wniesiona w latach 2021–2023 bonifikata wyniesie 25 proc., a 10-proc. otrzymają użytkownicy wieczyści, którzy zapłacą w roku 2024 i w kolejnych latach.

Z bonifikat mogą skorzystać właściciele mieszkań i domów, którzy są osobami fizycznymi. Prawo do upustu przysługuje również spółdzielniom mieszkaniowym.

Garaże niezgody

Miasta nie chcą udzielać bonifikat w opłacie dotyczącej przekształcenia użytkowania wieczystego gruntu pod garażami poziemnymi. Dlaczego?

– Gdy chodzi o grunty komunalne, miasta mogą same decydować, przepisy im niczego nie narzucają. W wypadku mieszkań za przekształcenie otrzymają niewielkie kwoty. Za garaże opłaty będą wyższe, więc nie zrujnują budżetów miast – wyjaśnia Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich.

– W wypadku gruntów Skarbu Państwa sytuacja jest inna. Z przepisów nie wynika wprost, by bonifikata przysługiwała – dodaje Marek Wójcik.

W Gdańsku radni zdecydowali się przyznać bonifikatę za miejsca postojowe, ale tylko w niektórych przypadkach.

– Bonifikata przysługuje, gdy miejsce postojowe jest przypisane do mieszkania jako pomieszczenie przynależne i znajduje się w lokalowej księdze wieczystej. Szansy na bonifikatę nie mają osoby, których garaż posiada status odrębnego lokalu użytkowego – tłumaczy Ronald Dudziuk z Urzędu Miasta w Gdańsku.

Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju uważa, że gminy mogą stosować bonifikaty dla podziemnych hal garażowych.

Polityczne gierki

Po politycznej burzy w Warszawie Senat postanowił zablokować gminom wprowadzanie zmian bonifikat.

Projekt jego autorstwa trafił do Sejmu pod koniec 2018 r. Senat przesądza w nim, że dla opłaty przekształceniowej obowiązują bonifikaty na dzień 1 stycznia 2019 r. Wszelkie zmiany wprowadzone po tej dacie się nie liczą. Zmiana blokuje więc samorządom ewentualne zmiany w tym zakresie.

5 stycznia Artur Soboń, wiceminister inwestycji i rozwoju, zapowiedział na konferencji prasowej, że w projekcie senackim znajdzie się poprawka poselska dotycząca bonifikat w opłacie za przekształcenie gruntów Skarbu Państwa. Dzięki niej wojewodowie będą mogli wydawać zarządzenia w sprawie podniesienia bonifikat w opłacie przekształceniowej dla mieszkań znajdujących się na gruntach Skarbu Państwa. Oznacza to, że gdy do wojewody działającego w trybie nadzoru trafi uchwała gminy w sprawie bonifikat, to może on wydać zarządzenie o podniesieniu bonifikaty przy gruntach Skarbu Państwa. Przykład: jeżeli w uchwale gminnej jest 90 proc. bonifikaty, to wojewoda podniesie ulgę za grunty Skarbu Państwa do 90 proc. Dzięki temu mieszkańcy gmin bez względu na to, czy mieszkają na gruncie komunalnym, czy Skarbu Państwa, mają otrzymać bonifikatę w tej samej wysokości. Nie zniweluje to jednak różnic tam, gdzie bonifikata gminy jest niższa niż w wypadku gruntów Skarbu Państwa.

Propozycja ta nie podoba się Związkowi Miast Polskich.

– Na pewno spowoduje uszczerbek w budżetach gminnych. Zgodnie z przepisami miasta na prawach powiatu otrzymywały 25 proc. rocznych opłat z tytułu użytkowania wieczystego gruntów Skarbu Państwa, a więc sporo. Opłata przekształceniowa wyniesie zaś tyle, ile ostatnia roczna opłata z tytułu użytkowania wieczystego – dodaje Marek Wójcik.

Większość miast zdecydowała się wprowadzić bonifikaty w opłatach za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego we własność pod blokami i domami jednorodzinnymi. Tylko nieliczne z nich dały swoim mieszkańcom upusty powyżej 90 proc. przy jednorazowej wpłacie. Najbardziej hojni byli radni w stolicy. Politycy nie powiedzieli jednak ostatniego słowa i szykują zmiany w przepisach dotyczących bonifikat. Sejm może się zająć ich propozycjami już na najbliższym posiedzeniu, czyli w tym tygodniu.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Materiał partnera
Dolny Śląsk mocno stawia na turystykę
Regiony
Samorządy na celowniku hakerów
Materiał partnera
Niezależność Energetyczna Miast i Gmin 2024 - Energia Miasta Szczecin
Regiony
Nie tylko infrastruktura, ale też kultura rozwijają regiony
Regiony
Tychy: Rządy w mieście przejmuje komisarz wybrany przez Mateusza Morawieckiego