Kwartalna jako uzupełnienie
Roczną waloryzację składek przeprowadza się do czasu, gdy ubezpieczony zgłosi wniosek o emeryturę. Wtedy składki waloryzuje się dodatkowo kwartalnie za okres, za który nie były one objęte obliczeniami rocznymi. Jeśli więc wysokość emerytury ustala się np. w kwietniu lub maju, składki zapisane na koncie ubezpieczonego po 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią waloryzację roczną, jak i składki zewidencjonowane wcześniej poddane ostatniemu rocznemu docenieniu (z czerwca poprzedniego roku) są dodatkowo waloryzowane kwartalnie. Gdy zaś emerytura jest ustalana w czerwcu, kwota składek poddana ostatniej waloryzacji rocznej nie jest dodatkowo dowartościowana kwartalnie. Została już bowiem doceniona rocznie za poprzedni rok od 1 czerwca roku, w którym został zgłoszony wniosek o emeryturę.
Wzrost przypisu składek
Formuła obliczania wskaźnika waloryzacji składek rocznej oraz kwartalnej jest oparta na wzroście przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne. W I kwartale roku wzrost przypisu składek w stosunku do IV kwartału poprzedniego roku jest znacznie wyższy niż w pozostałych kwartałach. W konsekwencji wskaźnik waloryzacji składek za I kwartał danego roku jest dużo wyższy niż roczny. Im większa jest ta różnica, tym waloryzacja kwartalna składek jest dla ubezpieczonego bardziej korzystna od rocznej.
Wskaźnik w danym roku
Wnioski o przyznanie świadczenia oraz wypłatę, które są złożone w czerwcu, są najmniej korzystne, ponieważ kwota składek jest wówczas poddana ostatniej rocznej waloryzacji i nie podlega żadnej waloryzacji kwartalnej. Jeśli wniosek wpłynie do ZUS w innych miesiącach, odbywa się zarówno waloryzacja roczna, jak i kwartalna. Jest to więc korzystniejsze.
Waloryzacja składek jest jednym z elementów odpowiadających za podwyższenie świadczenia. Dłuższa aktywność zawodowa powoduje, że rośnie kwota składek zapisywanych na kontach emerytalnych w ZUS. Maleje jednocześnie wskaźnik dalszego trwania życia, przez który dzielony jest zebrany kapitał.
Według ZUS i Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, jeżeli przejście na emeryturę zostanie opóźnione o 9 miesięcy i nastąpi w lipcu, to te 9 miesięcy świadczeń, których nie pobierzemy, pozostanie w naszym kapitale emerytalnym. Kiedy poprosimy o wyliczenie emerytury, to będzie ona o tyle wyższa. W odpowiedzi na interpelację 16066 resort pracy wskazał: "(...) w przypadku osoby, która spełniła warunki do emerytury, tj. osiągnęła wiek emerytalny, przed 1 czerwca danego roku i zamierza przejść na emeryturę w I połowie tego roku, najkorzystniejszym terminem na ustalenie prawa do emerytury jest kwiecień lub maj, czyli pierwsze dwa miesiące drugiego kwartału. Natomiast osoby, które zamierzają przejść na emeryturę w czerwcu danego roku, ponieważ dopiero w tym miesiącu spełniają wymagane warunki lub też nie chcą (nie mogą) kontynuować dłużej pracy zawodowej, powinny wstrzymać się z tą decyzją i zgłosić wniosek o emeryturę w III lub IV kwartale tego roku, a więc nie wcześniej niż w lipcu, tj. pierwszym miesiącu III kwartału.".
Ubezpieczeni gromadzą w ZUS kapitał emerytalny i ten kapitał jest co roku waloryzowany. Odchodząc na emeryturę np. w lipcu 2018 r., będą mieli zapewnioną waloryzację składek za cały 2017 r. i dodatkowo za I kwartał 2018 r.