W grudniu 2017 r. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawarła z gminą umowę notarialną, na podstawie której przeniosła na jej rzecz prawo użytkowania wieczystego działek oraz własność znajdujących się na nim budynku i urządzeń, w zamian za zaległości w podatku od nieruchomości. W sumie chodziło o 971 tys. zł.
Burmistrz stwierdził wygaśnięcie zobowiązań podatkowych w podatku od nieruchomości wraz z odsetkami – w zakresie opisanym w akcie notarialnym.
Czytaj także: Użytkowanie wieczyste: firmom budującym mieszkania grozi upadek
Spółka uważała, że nie cała decyzja jest prawidłowa, a konkretnie chodziło o odsetki. Odwołała się, ale Samorządowe Kolegium Odwoławcze (SKO) nie przyznało jej racji. Kolegium zauważyło, że w umowie strony jednoznacznie wskazały zaległości podatkowe, wysokość odsetek, a także zakres wygaszenia jednych i drugich. Podatniczka kwestionuje wysokość odsetek z uwagi na decyzję odmawiająca umorzenia zaległości podatkowych. Jednak, jak tłumaczyło SKO, w sytuacji wygaśnięcia zobowiązań podatkowych na podstawie art. 66 § 1 ordynacji podatkowej, decyzja stwierdzająca wygaśnięcie zobowiązania podatkowego nie może być sprzeczna z treścią umowy. Ta jest wiążąca dla zakresu stwierdzenia wygaśnięcia zobowiązania, a kwestia podnoszona przez podatnika może być oceniana – w innym postępowaniu – w kontekście ewentualnych wad oświadczenia woli.
Spór trafił na wokandę, a WSA w Rzeszowie przyznał rację spółce. Podzielił co prawda stanowisko, że decyzja wydana w oparciu o art. 66 § 5 ordynacji podatkowej powinna być wydana na podstawie analizy skuteczności zawartej umowy w obrocie prawnym. Jednak niezależnie od oceny czy taka umowa nie jest dotknięta wadą skutkującą jej nieważnością, co wykluczałoby możliwość wygaśnięcia zobowiązania podatkowego, organ zobowiązany jest również dokonać analizy w aspekcie konkretyzacji zobowiązania podatkowego (odsetek), które wygasło. Nie można bowiem wykluczyć, że zobowiązanie podatkowe, na poczet którego przeniesiono własność rzeczy lub prawa majątkowego z zamiarem doprowadzenia do jego wygaśnięcia, w rzeczywistości nie istniało lub istniało w mniejszej wysokości. Na ten aspekt zwraca się uwagę w orzecznictwie.