Coraz trudniej uzyskać interpretację podatkową

Przedsiębiorcy skarżą się, że coraz trudniej im uzyskać interpretację podatkową. Tymczasem jeszcze do niedawna było to jedno z najważniejszych narzędzi dających im ochronę w razie sporu ze skarbówką.

Dane Ministerstwa Finansów potwierdzają, że liczba interpretacji systematycznie spada. W 2015 r. wydano ich 37,7 tys., w 2016 r. 33,6 tys., a w 2017 r. tylko 25,7 tys. Jeszcze mniej może być w 2018 r., bo od stycznia do końca października skarbówka wydała ich 19,5 tys.

Co roku fiskus odrzuca wnioski kilku tysięcy podatników. W 2015 r. liczba postanowień o odmowie wydania interpretacji indywidualnej wyniosła 7,1 tys., w 2016 r. 8,6 tys., a w 2017 r. 7 tys. Od początku 2018 r. do końca października fiskus odmówił wydania 5,5 tys. interpretacji.

Niekorzystny trend

– Coraz trudniej uzyskać interpretację. Zauważalnym trendem jest niechęć organów podatkowych do ich wydawania – potwierdza Łukasz Czucharski, ekspert Pracodawców RP.

Skarbówka coraz częściej zarzuca przedsiębiorcom próbę unikania opodatkowania. Przykładem jest podatnik, który miał zostać dyrektorem w maltańskiej spółce. Chciał uzyskać potwierdzenie, że będzie zwolniony z podatku w Polsce niezależnie od sposobu rozliczenia na Malcie. Powołał się na liczne interpretacje, w których fiskus jeszcze do niedawna pozytywnie odpowiadał na pytania dotyczące tej samej kwestii.

Podatnik otrzymał jednak postanowienie o odmowie wydania interpretacji. Organ wyjaśnił w uzasadnieniu, że sprawowanie funkcji dyrektora w spółce zarejestrowanej na Malcie może stanowić element szerszej struktury służącej unikaniu opodatkowania w Polsce.

– Są to działania sztuczne, mające na celu osiągnięcie korzyści podatkowej – tak brzmiała odpowiedź skarbówki.

Dariusz Gałązka, biegły rewident, partner w Grant Thornton, wyjaśnia, że organy podatkowe bardzo często odmawiają odpowiedzi, uzasadniając, że zachodzą przesłanki dla zastosowania klauzuli obejścia prawa. Chodzi o przepisy obowiązujące od 15 lipca 2016 r., pozwalające skarbówce kwestionować czynności, które dają podatkowe korzyści. Fiskus często powołuje się na nią, gdy podatnik pyta o takie kwestie jak: przekształcenia, aporty, programy motywacyjne dla pracowników czy przenoszenie znaków towarowych.

O co warto pytać

– Organy podatkowe niewątpliwie nadużywają prawa do odmowy wydania interpretacji. Wielu przedsiębiorców rezygnuje z pytania o skutki podatkowe planowanych działań, ponieważ obawiają się negatywnych konsekwencji. Większość wniosków o interpretacje dotyczy obecnie bieżących rozliczeń i skutków zmian przepisów – mówi Dariusz Gałązka.

Jego zdaniem przedsiębiorcy bardzo często pytają o zastosowanie nowego art. 15e ustawy o CIT, który ogranicza możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodu. Uzyskanie interpretacji w tej sprawie jest dla nich zabezpieczeniem na wypadek kontroli podatkowej.

Łukasz Czucharski zauważa jednak, że z drugiej strony doszło do absurdalnej sytuacji, w której przedsiębiorcy występują z wnioskami o interpretację w błahych sprawach, jak np. przesyłanie faktur w formacie PDF. To wynik braku pewności prawa. Obawiają się, że nawet jeśli jakaś kwestia nie budzi obecnie wątpliwości, to za jakiś czas fiskus zmieni zdanie.

– Rozwiązaniem tego problemu powinna być większa liczba interpretacji ogólnych, które dotyczą wszystkich podatników – uważa Łukasz Czucharski.

Prawnik Marcin Malinowski uważa zaś, że interpretacje nadal będą mieć znaczenie w obrocie gospodarczym. Możliwe jednak, że sami przedsiębiorcy będą występowali o nie tylko w określonych przypadkach, jak np. pytanie o skutki zmiany prawa.

– Obecnie firmy obawiają się pytać nie tylko o ewidentne optymalizacje, ale też np. o normalne działania, np. połączenie czy przekształcenie – mówi.

Przypomina, że kto zastosuje się do interpretacji, uniknie odpowiedzialności karnej skarbowej oraz odsetek za zwłokę.

OPINIA

Jarosław Ziobrowski, adwokat, partner w Kancelarii Kurpisz Ziobrowski