Interaktywny portal podatkowy

Ministerstwo Finansów zapowiadało, że portal zapewniający rozliczenia podatków od spadków i darowizn, od czynności cywilnoprawnych oraz karty podatkowej miał ruszyć już latem 2014 r. Ten termin nie został dotrzymany. Według zapewnień resortu ta zupełnie nowa forma rozliczeń zostanie uruchomiona 15 listopada. Trwają ostatnie testy tego systemu, a resort zapewnia, że tym razem terminu dotrzyma.

Jak w banku

Nowatorstwo polega na tym, że podatnik będzie mógł za pomocą komputera i internetu nie tylko wysłać deklarację podatkową, ale też zobaczyć stan swoich bieżących i historycznych rozliczeń. Z grubsza ma to przypominać konto bankowe dostępne przez internet. Tak jak klient banku może sprawdzić wszystkie operacje na swoim koncie, tak samo podatnik zobaczy wszystkie swoje dotychczasowe płatności. Co więcej – będzie miał tam podgląd swoich danych ewidencyjnych, adresowych, rachunków bankowych i różnych obowiązków podatkowych. Portal umożliwi mu również odbiór korespondencji z administracji podatkowej. Tą drogą będzie mógł też wysłać korespondencję do właściwego organu podatkowego oraz sprawdzić stan sprawy. Według zapowiedzi MF, będzie to również miejsce, gdzie podatnik będzie mógł składać wnioski i automatycznie generować zaświadczenia. Resort zapowiada, że dostęp do tego portalu będzie możliwy nie tylko z komputera czy laptopa, ale też z innych urządzeń mobilnych, o ile będą miały zainstalowane kompatybilne przeglądarki.

Każdy podatnik będzie miał dostęp do swojego konta na tym portalu za pomocą kwalifikowanego podpisu elektronicznego albo klucza z systemu e-PUAP. Szczegóły techniczne dotyczące rozliczeń mają się pojawić w ministerialnym rozporządzeniu. Jego wydanie jest zapowiadane na październik.

MF już dziś na swojej stronie internetowej www.mf.gov.pl ma zakładkę o nazwie Portal Podatkowy. Ale zawiódłby się, kto by oczekiwał, ze będzie tam mógł się zalogować jak do konta w elektronicznym banku. Na razie pod tą nazwą zamieszczono jedynie informacje podatkowe. Są bardzo pożyteczne, ale trudno to nazwać w pełni interaktywnym systemem łączności podatnika z fiskusem. Niemniej jednak można tam znaleźć prezentacje o podstawowych zasadach systemu podatkowego, zmiany w przepisach i ich wykładniach, prawa i obowiązki podatników, informacje o ulgach i zwolnieniach. Umieszczone tam są wszelkiego rodzaju formularze, zarówno te interaktywne do składania drogą elektroniczną, jak i tradycyjne do wydruku, instrukcje wypełniania deklaracji podatkowych, kalkulatory. Podatnik może tam również poszukać danych kontaktowych jednostek administracji podatkowej, organizacji pożytku publicznego oraz interpretacji prawa podatkowego.

Nawet po uruchomieniu portalu – tego z prawdziwego zdarzenia – w zakresie wspomnianych trzech podatków, nie nastąpi rewolucja. Nie są to bowiem podatki płacone na taką skalę jak PIT, CIT czy VAT. Jednak interaktywne rozliczanie tych podatków nastąpi dopiero w następnych latach. MF, po wpadkach z terminem uruchomienia portalu, nie chce dokładnie określać, kiedy to się stanie.

Udogodnienie i dla płatników

Trzeba przyznać, że w ostatnich latach administracja podatkowa zrobiła spory postęp w rozwoju elektronicznych form komunikacji z podatnikiem. Obecnie można składać bowiem elektronicznie aż 73 rodzaje deklaracji w zakresie PIT, CIT, VAT i innych podatków. W zakresie deklaracji PIT od marca 2015 r. działa nawet usługa ich wstępnego wypełniania. Na podstawie danych dostarczonych przez płatników tego podatku fiskus sam przedstawia swoją propozycję wypełnienia formularza PIT-37. Ta usługa ma na razie pewną wadę, bo nie uwzględnia danych przesyłanych przez organy rentowe. Tym samym emeryci i renciści nie mogą z tej usługi skorzystać. Jednak, jak zapowiada MF, już od przyszłego roku ta luka w systemie będzie zlikwidowana. Stanie się tak dzięki uruchomieniu od 1 stycznia 2016 tzw. Kanału Masowego dla Organów Rentowych, czyli przekazywania formularzy PIT-40A i PIT-11A przez organy rentowe tylko w formie elektronicznej.

Firmy będące płatnikami PIT od swoich pracowników mają prawo, a od początku 2015 r. wiele z nich nawet obowiązek, przesyłać deklaracje PIT-11 w formie elektronicznej. Ów „przymus elektroniczny" dotyczy wszystkich płatników sporządzających informację dla więcej niż pięciu podatników oraz podmiotów, którym rachunkowość podatkową prowadzą biura podatkowe. Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, jak wiele czasu i pieniędzy gwarantuje ta forma informowania administracji skarbowej. Udogodnienie daje korzyści szczególnie w przypadku instytucji i przedsiębiorców zatrudniających dużą liczbę pracowników.

Jednak z takiej formy deklaracji mogą korzystać także mniejsze firmy. Wprowadzono bowiem możliwość składania deklaracji przez płatnika będącego osobą fizyczną bez względu na liczbę zatrudnionych pracowników w formie elektronicznej i to bez konieczności podpisywania kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Ten ostatni to dość bowiem kosztowna inwestycja, zwłaszcza dla małych firm.

Statystyki pokazują, że firmy coraz chętniej korzystają z elektronicznych PIT-11. W 2011 r. wysłano ich ponad 2 mln, a już rok temu zostało przesłanych ponad 4 miliony. Według stanu na 30 kwietnia 2015 r. w br. płatnicy złożyli w wersji elektronicznej 96 proc. wszystkich deklaracji PIT-11, PIT-40, PIT-8C i PIT-R. Łącznie było ich niemal 21,3 mln. Można więc powiedzieć, że wśród płatników elektronika stała się niemal powszechna. Co więcej, - korzystają z niej nawet ci, którzy „elektronicznego przymusu" nie mają.

Sprawdzenie podatnika VAT

Elektronika w administracji podatkowej służy nie tylko do zwykłych rozliczeń, ale też do swego rodzaju wywiadu gospodarczego. Dziś, gdy w niektórych sektorach rynku działają oszuści wyłudzający VAT, kluczowe staje się sprawdzenie uczciwości kontrahenta.

Od 26 czerwca 2015 r. podatnicy VAT mogą sprawdzić, czy ich kontrahenci są czynnymi podatnikami VAT. Usługa jest skierowana w pierwszej kolejności do podatników stosujących mechanizm odwrotnego obciążenia w odniesieniu do towarów „wrażliwych" (chodzi tu m.in. o wyroby stalowe, złoto czy drobną elektronikę). Wpisanie w stosowne pole identyfikatora podatkowego NIP pozwoli sprawdzić status podatnika VAT. Pytający otrzyma 1 z 3 następujących komunikatów: