TAX FREE: fiskus nie może nakładać obowiązku, którego nie ma w przepisach

Możliwość zastosowania zerowej stawki VAT przez sprzedawcę do dostawy towarów, od których zwrócono podróżnemu podatek w systemie TAX FREE, nie jest uzależniona od weryfikacji przez niego ich przeznaczenia.

Publikacja: 17.08.2017 02:00

TAX FREE: fiskus nie może nakładać obowiązku, którego nie ma w przepisach

Foto: Fotolia

Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 29 czerwca 2017 r. (I FSK 2030/15).

Stan faktyczny

Podatnik wskazał we wniosku, że prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na sprzedaży sprzętu elektronicznego, w ramach której stosuje sprzedaż w systemie TAX FREE wobec podróżnych będących osobami fizycznymi, niemających miejsca zamieszkania na terytorium UE. Kraj zamieszkania podróżnych ustalany jest na podstawie paszportu, według zaleceń zawartych w art. 126 ustawy o VAT.

Przedsiębiorca tłumaczył, że podróżni mają prawo do otrzymania zwrotu podatku zapłaconego przy nabyciu towarów na terytorium kraju, które w stanie nienaruszonym zostały przez nich wywiezione poza terytorium UE w bagażu osobistym. Jeżeli będzie to sprzęt elektroniczny drobny, to zmieści się w małej torbie. Jednak w przypadku zakupów o większych gabarytach, towar będzie musiał przekroczyć granicę np. w przyczepce samochodu, w torbie lub w walizce o dużych rozmiarach. Towar będzie wywożony przez osobę, która go nabyła i jej dane znajdą się na dokumencie TAX FREE.

Wnioskodawca dodał, że obserwuje znaczne natężenie ruchu obywateli Ukrainy zainteresowanych zakupami na dokumenty TAX FREE. Wzrósł popyt na sprzęt m.in. elektroniczny, stąd zakupy w tak dużych ilościach i z dużą częstotliwością. Podatnik zapytał zatem czy ma obowiązek sprawdzać i uzależniać sprzedaż w systemie TAX FREE od ilości i częstotliwości sprzedawanych towarów na rzecz podróżnego.

Odpowiedź fiskusa okazała się nie do końca po myśli pytającego. Urzędnicy dokonali wykładni pojęcia „bagaż osobisty". Przyjęli, że jest to bagaż, który podróżny jest w stanie przedstawić organom celnym przy wjeździe do UE, a także każdy bagaż przedstawiony tym samym organom w późniejszym terminie, pod warunkiem, że możliwe jest przedłożenie dowodu na to, że przy wjeździe podróżnego został on zarejestrowany jako bagaż towarzyszący temu podróżnemu. Wywożony przez podróżnego towar musi cechować przynależność do podróżnego świadcząca o tym, że jest on przeznaczony na jego osobiste potrzeby. Zatem liczba, wielkość oraz częstotliwość przewożonych w bagażu osobistym podróżnego towarów nie może wskazywać na ich przeznaczenie handlowe. Dlatego, zdaniem fiskusa, w celu zastosowania dla wywożonych towarów, które wskazują na ich handlowe przeznaczenie, stawki podatku w wysokości zero proc. wnioskodawca nie powinien stosować procedury szczególnej, lecz zasady ogólne dotyczące eksportu towaru.

Podatnik zaskarżył interpretację, ale WSA oddalił jego skargę.

Rozstrzygnięcie

Inaczej do sprawy podszedł dopiero NSA, który uznał, że nie może budzić wątpliwości, iż warunkiem zwrotu podatku podróżnemu jest, aby wywiózł on ten sam towar, który uprzednio nabył, i aby przy wywozie towar ten był - w ramach bagażu osobistego – w stanie nienaruszonym. Stan nienaruszony towaru oznacza natomiast taki stan, w jakim konkretny wywożony towar został wcześniej zakupiony u sprzedawcy. To z kolei wymaga, aby funkcjonariusz celny przed potwierdzeniem wywozu towarów w systemie TAX FREE stosownymi pieczęciami, dokonał rewizji towaru pod względem jego tożsamości i nienaruszalności. Tym samym, funkcjonariusz kontroluje prawidłowość jego wywozu w ramach procedury szczególnej, w tym co do warunków bagażu osobistego. Określa zatem charakter towarów w aspekcie przeznaczenia, z uwzględnieniem w szczególności rodzaju oraz ilości, a także częstotliwości wywozu, wynikającej z danych posiadanych przez organy służby granicznej. Stwierdzenie przez funkcjonariusza, że te obiektywne kryteria dotyczące wywożonych towarów w ramach ww. procedury szczególnej wskazują na ich handlowe przeznaczenie, wyklucza potwierdzenie wywozu w ramach tej procedury poprzez przystawienie na dokumencie TAX FREE stempla „VAT-ZWROT" oraz pieczęci „Polska-Cło".

Jak podkreślił NSA, ustawodawca w żadnym przepisie nie nałożył takich obowiązków kontrolnych na sprzedawców. Sprzedawca nie ma ani prawnej, ani faktycznej możliwości weryfikowania celu, w jakim podróżny nabywa dany towar i z jaką częstotliwością to robi.

Otrzymanie przez sprzedawcę dokumentu TAX FREE z urzędowym potwierdzeniem urzędu celnego prawidłowości – pod względem formalnym i materialnym – wywozu sprzedanego towaru poza terytorium Unii Europejskiej, jest dla niego gwarancją legalności żądania zwrotu VAT. Jest także warunkiem zastosowania stawki zero proc. do dostawy towaru, od których zwrócono podatek podróżnemu.

Możliwość zastosowania zerowej stawki przez sprzedawcę do dostawy towarów, od których zwrócono podatek podróżnemu w systemie TAX FREE, nie jest przy tym uzależniona od weryfikacji przez niego przeznaczenia sprzedawanych podróżnemu towarów. Nie jest on do tego zobowiązany w świetle art. 127 ustawy o VAT ani uprawniony na podstawie jakichkolwiek przepisów.

—Aleksandra Tarka

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: a.tarka@rp.pl

Zdaniem eksperta

Magdalena Szczepańska, doradca podatkowy, menedżer, Doradztwo Podatkowe WTS&SAJA Sp. z o.o.

Procedura zwrotu VAT podróżnym (TAX FREE) polega na wypłacie osobom fizycznym mającym miejsce zamieszkania poza terytorium UE, podatku zapłaconego w Polsce przy nabyciu towarów, które następnie zostaną w stanie nienaruszonym wywiezione w ich bagażu podręcznym poza terytorium UE. Przepisy ustawy o VAT wskazują wprost, że podatnik – sprzedawca, któremu zostanie przedstawiony potwierdzony przez organ celny dokument TAX FREE, zwraca VAT podróżnemu i zarazem odpowiednio zmienia stawkę VAT na zero proc. do dokonanej na jego rzecz dostawy.

Z otrzymanej przez wnioskodawcę interpretacji wynikało, że na podstawie przepisów ustawy o VAT jest on zobowiązany do weryfikacji przeznaczenia nabytych przez podróżnego towarów (cele niehandlowe). Organ podatkowy w zaskarżonej interpretacji stwierdził, że sprzedawca, który podejrzewa, iż ze względu na częstotliwość i ilość dokonywanych przez podróżnego zakupów, towary będą przedmiotem dalszego obrotu, nie powinien zwracać VAT podróżnemu.

NSA słusznie uznał, że takie stanowisko nie znajduje potwierdzenia w przepisach o VAT. Ustawa nie nakłada bowiem na sprzedawców obowiązku polegającego na badaniu częstotliwości i charakteru dokonywanych przez podróżnych zakupów, i co więcej, nie uzależnia od jego spełnienia zastosowania stawki VAT zero proc. Wyrok NSA daje podatnikom pozostającym w podobnych sytuacjach argumenty na obronę prawidłowości ich rozliczeń VAT. NSA wskazał bowiem, że to na organach celnych, a nie podatnikach ciąży obowiązek ustalenia okoliczności dotyczących zakupów i w konsekwencji potwierdzenia lub nie wywozu towarów na dokumencie TAX FREE. ?

Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 29 czerwca 2017 r. (I FSK 2030/15).

Stan faktyczny

Pozostało 99% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe