#RZECZoPRAWIE - Paweł Rochowicz: klauzula obejścia prawa podatkowego jak broń atomowa

Jutro wchodzi w życie klauzula obejścia prawa podatkowego. Przedsiębiorcy długo przeciwko niej protestowali, a potem zmienili front dlaczego? Na to pytanie Ewy Usowicz odpowiedział dziennikarz "Rz" Paweł Rochowicz.

Aktualizacja: 14.07.2016 17:12 Publikacja: 14.07.2016 17:01

Paweł Rochowicz

Paweł Rochowicz

Foto: rp.pl

Przedsiębiorcy mieli obawy, czy klauzula nie będzie stosowana, dowolnie, przeciwko nim. Fiskus będzie bowiem mógł podważyć rozmaite struktury biznesowe, tworzone w celu ominięcia podatków i potraktować je tak, jakby ich nie było. To zaś skończy się nałożeniem na firmę dodatkowego zobowiązania podatkowego. Wobec licznych przykładów naginania prawa przez urzędy skarbowe te obawy nie są zdaniem przedsiębiorców bezpodstawne. Z drugiej strony przedsiębiorcy zrozumieli, że firmy, które omijają podatki, nie tylko powodują dziurę w budżecie, ale też mają nieuczciwą przewagę konkurencyjną nad tymi, które rzetelnie płacą podatki.

Przedsiębiorcy nadal mają zastrzeżenia związane z wprowadzeniem klauzuli obejścia prawa podatkowego. Przede wszystkim boją się, że będą stosowane w przypadkach mało szkodliwych dla budżetu, ale też stosunkowo łatwych dla urzędników. Że służby skarbowe, zamiast dopaść naprawdę grube ryby w oszukańczym procederze, dopadną przedsiębiorcę , który stworzył sobie prostą strukturę holdingową, wcale nie w celu omijania podatków. Przepisy nie dają bowiem żadnych gwarancji uczciwym podatnikom .

Klauzula obejścia prawa będzie obowiązywała w całej Unii Europejskiej. W ostatnich dniach przyjęta została dyrektywa, która nakazuje wprowadzenie podobnych rozwiązań wszystkim państwom członkowskim. Ale już teraz Wlk. Brytania czy Niemcy mają podobne środki. Mają one wszędzie jedną wspólną cechę: są stosowane rzadko i tylko w przypadkach, gdy przepisy podatkowe są omijane na wielką skalę. To jest trochę jak z bronią atomową: jeśli już państwo ma ją w swoim arsenale, to nie po to, żeby stosować podczas każdej wojny, ale jako odstraszacz.

Nasz fiskus też dysponuje już całkiem bogatym arsenałem środków do walki z omijaniem podatków: nowe przepisy o ceny transferowe, przepisy zagranicznej spółce kontrolowanej (tzw. ustawa o rajach podatkowych), umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, jednolity plik kontrolny. Pytanie czy fiskus umie się nimi posługiwać. Bo trzeba przyznać, że stosowanie takich instrumentów wymaga bardzo dobrze przeszkolonych specjalistów, a z tym nie zawsze jest dobrze.

Czy poradzilibyśmy sobie bez klauzuli obejścia prawa podatkowego? Niektóre podmioty działają w formie bardzo skomplikowanych struktur, w których przekręty są niezwykle trudne do wychwycenia. Chodzi o działania na granicy prawa w ramach legalnych struktur. I w takich wyjątkowych przypadkach klauzula rzeczywiście może się przydać.

Niektórzy mówią, że dla równowagi przydałaby się klauzula obejścia prawa przez urząd skarbowy. To ciekawy pomysł. Niestety czasami faktycznie urzędnicy idą na skróty i – czasami naginając prawo -dopadają tego, kogo łatwiej im dopaść.

Paweł Rochowicz w #RZECZoPRAWIE":

Przedsiębiorcy mieli obawy, czy klauzula nie będzie stosowana, dowolnie, przeciwko nim. Fiskus będzie bowiem mógł podważyć rozmaite struktury biznesowe, tworzone w celu ominięcia podatków i potraktować je tak, jakby ich nie było. To zaś skończy się nałożeniem na firmę dodatkowego zobowiązania podatkowego. Wobec licznych przykładów naginania prawa przez urzędy skarbowe te obawy nie są zdaniem przedsiębiorców bezpodstawne. Z drugiej strony przedsiębiorcy zrozumieli, że firmy, które omijają podatki, nie tylko powodują dziurę w budżecie, ale też mają nieuczciwą przewagę konkurencyjną nad tymi, które rzetelnie płacą podatki.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów