Zalety i wady prostego podatku

Prosty podatek kusi coraz więcej firm. Powstają jednak problemy z wyborem właściwej stawki.

Aktualizacja: 05.07.2021 09:25 Publikacja: 04.07.2021 19:54

Zalety i wady prostego podatku

Foto: AdobeStock

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to sposób opodatkowania, który od 2021 r. stał się dostępny dla szerokiego grona przedsiębiorców. W przyszłym roku może być jeszcze popularniejszy. Wielu podatników już teraz zapowiada przejście na ryczałt w obawie przed zmianami wynikającymi z Polskiego Ładu.

– Ta forma rozliczenia ma wiele zalet. Podatek płaci się od przychodów, bez odliczenia kosztów. Nie ma więc ryzyka zakwestionowania tych kosztów przez fiskusa. Plusem jest też uproszczona księgowość, z którą przedsiębiorca może sam sobie poradzić – wylicza Agata Malicka, współwłaścicielka biura rachunkowego.

Czytaj także: PIT liniowy można połączyć z ryczałtem - interpretacja podatkowa

Dodatkową zachętą może być zapowiadana na 2022 r. obniżka stawek.

Pytanie o wysokość podatku

Są też minusy. Jak zwraca uwagę Łukasz Szczygieł, doradca podatkowy w Legal Link, w praktyce pojawia się szereg wątpliwości co do wysokości podatku. – Ustawa przewiduje kilka stawek, a w wielu sytuacjach trudno sprecyzować, czy właściwa będzie stawka np. 8,5 czy 15 proc. Jeśli przedsiębiorca popełni błąd, grozi mu dopłata wraz z odsetkami – mówi Łukasz Szczygieł.

Taki problem mają m.in. informatycy, którzy coraz częściej występują do skarbówki z pytaniami. Jednak nawet korzystna interpretacja nie zawsze usuwa wątpliwości. Przykładem może być programista, który nie tworzy oprogramowania, ale zajmuje się projektowaniem i rozwojem systemów. Fiskus potwierdził, że może zastosować stawkę 8,5 proc., o ile nie ma przychodów z innych usług, do których przypisana jest stawka 15 proc.

– W praktyce powstaje szereg problemów. Informatycy rzadko świadczą jeden rodzaj usług. Tymczasem wykonanie choćby jednorazowe usług związanych z oprogramowaniem, które są objęte stawką 15 proc., odbiera prawo do stawki 8,5 proc. w zakresie części wynagrodzenia przypadającego na usługę objętą stawką 15 proc. Poza tym przepisy podatkowe nie nadążają za światem technologii i często trudno jest precyzyjnie opisać rodzaj wykonywanych czynności – mówi Szczygieł.

W takiej sytuacji fiskus może zakwestionować opisany przez podatnika stan faktyczny jako niezgodny z rzeczywistością, a wówczas interpretacja nie daje żadnej ochrony.

Zbieraj dowody i licz się z dopłatą

Jak zaznacza Paweł Kuźmiak, doradca podatkowy, partner DSK Kancelaria, przedsiębiorcy powinni pamiętać o konieczności prawidłowego zakwalifikowania usług. Powinni też posiadać dowody na to, że faktycznie odpowiadają one ustawowym warunkom niższej stawki. – Dowodem może być pisemna informacja Urzędu Statystycznego w Łodzi – wyjaśnia.

Wątpliwości dotyczą też stawek 15 i 17 proc. Fiskus zgadza się na stosowanie stawki 15 proc. np. od usług doradztwa, o ile nie jest to doradztwo w ramach wolnych zawodów. – Rosnąca popularność ryczałtu sprawia, że wątpliwości będzie przybywać. Dlatego warto, by Ministerstwo Finansów rozważyło wprowadzenie w podatkach dochodowych rozwiązania podobnego do wiążącej informacji stawkowej, która funkcjonuje w podatkach pośrednich. Obecnie brak jest narzędzia, które pozwoliłoby przypisać do danego rodzaju usług właściwą stawkę – mówi Łukasz Szczygieł.

Według Pawła Kuźmiaka przedsiębiorcy nie zawsze są świadomi, że – w odróżnieniu od podatku liniowego – jeden podatnik może być objęty różnymi stawkami ryczałtu. – Zależy to od tego, ile i jakie rodzaje działalności prowadzi. Aby prawidłowo te stawki stosować, powinien odrębnie wykazywać, na fakturach i w prowadzonej ewidencji, wynagrodzenie za działania podlegające różnym stawkom. Jeśli tego nie zrobi lub zrobi nieprawidłowo, może spotkać go sankcja w postaci opodatkowania stawką wyższą – mówi mec. Kuźmiak.

W przypadku informatyka oznaczałoby to 15 proc. zamiast 8,5. – Biorąc pod uwagę fakt, że w przypadku ryczałtu podatnik nie ma prawa do rozliczenia kosztów ani zastosowania np. IP Box, mogłoby się okazać, że wybór zryczałtowanej formy był dla niego dużo mniej korzystny, niż pozostanie przy podatku liniowym lub nawet przy zasadach ogólnych – mówi Kuźmiak.

Agata Malicka zwraca uwagę, że ryczałt może być nieopłacalny dla tych, którzy korzystają ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem czy mają wysokie koszty. Dlatego przed zmianą formy opodatkowania warto przeprowadzić dokładną kalkulację.

Rozliczenie dostępne dla wielu firm

Od 2021 r. więcej podatników może płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Przyczyniły się do tego dwie zmiany. Po pierwsze, limit przychodów uprawniających do rozliczenia ryczałtem wzrósł do 2 mln euro (z 250 tys. euro). Po drugie, rozszerzona została definicja wolnych zawodów dla celów tego podatku.

Ryczałtowcy rozliczają się według stawek:

- 17 proc. dla wolnych zawodów, np. psycholog, fizjoterapeuta, architekt, księgowy, biegły rewident, makler papierów wartościowych, adwokat, notariusz, radca prawny i doradca podatkowy,

- 15 proc. od przychodów ze świadczenia niektórych usług, np. informatycznych, architektonicznych, inżynierskich, finansowych i ubezpieczeniowych (innych niż świadczone w wolnych zawodach),

- 10 proc. od kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek,

- 8,5 proc. od działalności usługowej (oraz 12,5 i 8,5 proc. od najmu),

- 5,5 proc. od działalności wytwórczej, robót budowlanych,

- 3 proc. od działalności usługowej w postaci handlu oraz z działalności gastronomicznej.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to sposób opodatkowania, który od 2021 r. stał się dostępny dla szerokiego grona przedsiębiorców. W przyszłym roku może być jeszcze popularniejszy. Wielu podatników już teraz zapowiada przejście na ryczałt w obawie przed zmianami wynikającymi z Polskiego Ładu.

– Ta forma rozliczenia ma wiele zalet. Podatek płaci się od przychodów, bez odliczenia kosztów. Nie ma więc ryzyka zakwestionowania tych kosztów przez fiskusa. Plusem jest też uproszczona księgowość, z którą przedsiębiorca może sam sobie poradzić – wylicza Agata Malicka, współwłaścicielka biura rachunkowego.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe