W poprzednich artykułach cyklu dotyczącego postępowania podatkowego, opublikowanych w tygodniku „Podatki" z 9 i 30 maja, omówiliśmy regulacje dotyczące wszczynania postępowania podatkowego oraz zasad jego prowadzenia. W niniejszym artykule przeanalizujemy kwestię prowadzenia postępowania odwoławczego oraz rozstrzygnięć, które mogą zapaść w jego toku.
Postępowanie drugoinstancyjne, zarówno w odniesieniu do odwołań od wydanych po zakończeniu postępowania podatkowego decyzji pierwszoinstancyjnych, jak i zaskarżalnych postanowień wydawanych w jego toku, przebiega w zasadzie analogicznie. Artykuł 239 ordynacji podatkowej (dalej: o.p.), w sprawach nieuregulowanych w rozdziale dotyczącym zażaleń, nakazuje bowiem odpowiednie stosowanie przepisów dotyczących odwołań. Tym samym, postawione poniżej tezy w zakresie postępowania odwoławczego, na którego przykładzie omówiono postępowanie w drugiej instancji, powinny co do zasady znaleźć odpowiednie zastosowanie w postępowaniu zażaleniowym.
Pismo musi być przesłane dalej...
Postępowanie odwoławcze inicjowane jest przez wniesienie przez stronę, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, odwołania do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał zaskarżaną decyzję (art. 223 § 1 o.p.). Należy przy tym pamiętać, że samo wniesienie odwołania nie powoduje po stronie podatnika obowiązku uiszczenia opłaty od tego pisma. W przypadku jednak, gdy odwołanie wnoszone jest przez pełnomocnika, który nie działał wcześniej w danej sprawie bądź prokurenta, należy pamiętać o uiszczeniu do właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta) opłaty skarbowej od udzielonego tej osobie pełnomocnictwa/prokury.
Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest co do zasady organ podatkowy wyższego stopnia (art. 220 § 2). W związku z tym konieczne jest przekazanie akt przez zaangażowane w tę procedurę organy. Kwestię tę reguluje art. 227 § 1 o.p., zgodnie z którym organ podatkowy, do którego wpłynęło odwołanie, przekazuje je wraz z aktami sprawy organowi odwoławczemu bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania odwołania.
...ale nie zawsze
Obowiązek przekazania akt nie wystąpi, jeżeli organ podatkowy pierwszej instancji, do którego wpłynęło odwołanie, korzystając z tzw. instytucji samokontroli, wyda nową decyzję, którą uchyli lub zmieni decyzję zaskarżoną. Jest to możliwe na podstawie art. 226 o.p., jeśli organ pierwszej instancji uzna, że odwołanie wniesione przez stronę zasługuje na uwzględnienie w całości.