Podatnik niezadowolony z decyzji ma prawo się od niej odwołać

Organ, do którego wpłynęło odwołanie, przekazuje je wraz z aktami sprawy organowi wyższego stopnia nie później niż w terminie 14 dni od otrzymania go. Może jednak zgodzić się z podatnikiem i zmienić swoje rozstrzygnięcie.

Publikacja: 06.06.2016 06:20

Podatnik niezadowolony z decyzji ma prawo się od niej odwołać

Foto: www.sxc.hu

W poprzednich artykułach cyklu dotyczącego postępowania podatkowego, opublikowanych w tygodniku „Podatki" z 9 i 30 maja, omówiliśmy regulacje dotyczące wszczynania postępowania podatkowego oraz zasad jego prowadzenia. W niniejszym artykule przeanalizujemy kwestię prowadzenia postępowania odwoławczego oraz rozstrzygnięć, które mogą zapaść w jego toku.

Postępowanie drugoinstancyjne, zarówno w odniesieniu do odwołań od wydanych po zakończeniu postępowania podatkowego decyzji pierwszoinstancyjnych, jak i zaskarżalnych postanowień wydawanych w jego toku, przebiega w zasadzie analogicznie. Artykuł 239 ordynacji podatkowej (dalej: o.p.), w sprawach nieuregulowanych w rozdziale dotyczącym zażaleń, nakazuje bowiem odpowiednie stosowanie przepisów dotyczących odwołań. Tym samym, postawione poniżej tezy w zakresie postępowania odwoławczego, na którego przykładzie omówiono postępowanie w drugiej instancji, powinny co do zasady znaleźć odpowiednie zastosowanie w postępowaniu zażaleniowym.

Pismo musi być przesłane dalej...

Postępowanie odwoławcze inicjowane jest przez wniesienie przez stronę, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, odwołania do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał zaskarżaną decyzję (art. 223 § 1 o.p.). Należy przy tym pamiętać, że samo wniesienie odwołania nie powoduje po stronie podatnika obowiązku uiszczenia opłaty od tego pisma. W przypadku jednak, gdy odwołanie wnoszone jest przez pełnomocnika, który nie działał wcześniej w danej sprawie bądź prokurenta, należy pamiętać o uiszczeniu do właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta) opłaty skarbowej od udzielonego tej osobie pełnomocnictwa/prokury.

Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest co do zasady organ podatkowy wyższego stopnia (art. 220 § 2). W związku z tym konieczne jest przekazanie akt przez zaangażowane w tę procedurę organy. Kwestię tę reguluje art. 227 § 1 o.p., zgodnie z którym organ podatkowy, do którego wpłynęło odwołanie, przekazuje je wraz z aktami sprawy organowi odwoławczemu bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania odwołania.

...ale nie zawsze

Obowiązek przekazania akt nie wystąpi, jeżeli organ podatkowy pierwszej instancji, do którego wpłynęło odwołanie, korzystając z tzw. instytucji samokontroli, wyda nową decyzję, którą uchyli lub zmieni decyzję zaskarżoną. Jest to możliwe na podstawie art. 226 o.p., jeśli organ pierwszej instancji uzna, że odwołanie wniesione przez stronę zasługuje na uwzględnienie w całości.

Ponadto, przekazanie akt nie nastąpi także w przypadku określonym w art. 221 o.p., zgodnie z którym w przypadku wydania decyzji w pierwszej instancji przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, dyrektora izby skarbowej, dyrektora izby celnej lub przez samorządowe kolegium odwoławcze, odwołanie od decyzji rozpatruje ten sam organ podatkowy. W takim przypadku dochodzi de facto do ponownego rozpatrzenia sprawy przez ten sam organ, który nie może wypełnić dyspozycji art. 227 § 1 o.p. i akt sprawy przekazać samemu sobie.

Pośredni tryb wnoszenia odwołania (przekazywanie ich przez organ pierwszej instancji) wiąże się nie tylko z możliwością zastosowania samokontroli.

Nie tylko w celu samokontroli

Wraz z przekazaniem odwołania łącznie z aktami sprawy, organ pierwszej instancji powinien ustosunkować się do przedstawionych w przekazywanym piśmie zarzutów. Zgodnie bowiem ze stanowiskiem orzecznictwa sądów administracyjnych „wyrażony w tym trybie pogląd stanowi część składową materiału dowodowego i podlega ocenie organu II instancji na równi ze wszystkimi innymi dowodami ujawnionymi w postępowaniu" (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 grudnia 1995 r., SA/LU 507/95 oraz powołujące cytowaną tezę: uchwała składu siedmiu sędziów NSA z 27 maja 2002 r., FPS 3/02 i wyrok WSA w Krakowie z 30 marca 2006 r., SA/Kr 280/03). Artykuł 227 o.p., po złożeniu odwołania nie upoważnia przy tym organu podatkowego do przeprowadzenia dalszego postępowania wyjaśniającego, zbierania dalszych dowodów, przesłuchiwania strony nawet wtedy, gdy to ma związek z zarzutami odwołania (wyrok NSA z 26 stycznia 2000 r., III SA 6372/98 i wyrok WSA w Szczecinie z 5 maja 2013 r., I SA/Sz 37/13).

Jeżeli natomiast strona, zamiast do organ pierwszej instancji, wniesie odwołanie od razu do organu właściwego dla jego rozpoznania, to organ ten, na podstawie art. 170 § 1 o.p. jako organ niewłaściwy w sprawie, powinien niezwłocznie przekazać odwołanie organowi właściwemu, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie. Na podstawie § 2 ww. artykułu podanie (tu: odwołanie) wniesione do organu niewłaściwego przed upływem terminu określonego przepisami prawa uważa się przy tym za wniesione z zachowaniem terminu.

Przykład

Wnosząc odwołanie od decyzji dyrektora izby skarbowej, zamiast do naczelnika urzędu skarbowego, podatnik nadał je na adres dyrektora izby skarbowej (właściwego do rozpoznania odwołania) listową przesyłką poleconą w ostatnim dniu terminu.

W tym przypadku termin na złożenie odwołania uznaje się za zachowany. Dyrektor izby skarbowej przekaże odwołanie właściwemu dyrektorowi urzędu skarbowego i poinformuje o tym fakcie podatnika.

W poprzednich artykułach cyklu dotyczącego postępowania podatkowego, opublikowanych w tygodniku „Podatki" z 9 i 30 maja, omówiliśmy regulacje dotyczące wszczynania postępowania podatkowego oraz zasad jego prowadzenia. W niniejszym artykule przeanalizujemy kwestię prowadzenia postępowania odwoławczego oraz rozstrzygnięć, które mogą zapaść w jego toku.

Postępowanie drugoinstancyjne, zarówno w odniesieniu do odwołań od wydanych po zakończeniu postępowania podatkowego decyzji pierwszoinstancyjnych, jak i zaskarżalnych postanowień wydawanych w jego toku, przebiega w zasadzie analogicznie. Artykuł 239 ordynacji podatkowej (dalej: o.p.), w sprawach nieuregulowanych w rozdziale dotyczącym zażaleń, nakazuje bowiem odpowiednie stosowanie przepisów dotyczących odwołań. Tym samym, postawione poniżej tezy w zakresie postępowania odwoławczego, na którego przykładzie omówiono postępowanie w drugiej instancji, powinny co do zasady znaleźć odpowiednie zastosowanie w postępowaniu zażaleniowym.

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara