Jan Rudowski o możliwości blokowania kont przez fiskusa: sądy liczą na rozsądek

Mamy nadzieję, że blokada konta jako instrument nadzwyczajny nie będzie nadużywana – mówi prezes Izby Finansowej NSA.

Aktualizacja: 07.05.2018 08:30 Publikacja: 07.05.2018 07:36

Jan Rudowski o możliwości blokowania kont przez fiskusa: sądy liczą na rozsądek

Foto: ROL

Rz: Od 30 kwietnia skarbówka może blokować konta podatników. Ustawodawca zagwarantował im szybką ścieżkę zaskarżenia. Co to oznacza dla sądów administracyjnych?

Jan Rudowski: Ta zmiana rodzi kilka problemów. Jednym z nich jest to, że przepisy przewidujące szybką ścieżkę zaskarżania postanowień o blokadzie kont bankowych wprowadzono nie do postępowania przed sądami administracyjnymi, ale do ordynacji podatkowej. Na etapie prac nad zmianami zwracaliśmy na to uwagę. Przyjęto jednak aktualne rozwiązanie i obecnie mamy fragment procedury sądowej zapisany w ordynacji podatkowej.

Co to oznacza?

W praktyce może to oznaczać wątpliwości sądów przy stosowaniu procedury sądowoadministracyjnej. Ponadto z ordynacji podatkowej wprost wynika, że szybka ścieżka dotyczy tylko skargi. Sugeruje to, że w terminie 30 dni sprawy blokad kont podatników powinny być załatwianie tylko w pierwszej instancji, czyli w wojewódzkich sądach administracyjnych. Zapomniano o skardze kasacyjnej. Z pewnością tryb szybkiej ścieżki sądowej będzie też zapewniony przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

Skarga przysługuje zarówno na postanowienia o blokadzie konta na 72 godziny, jak i na przedłużenie jej do trzech miesięcy. Czy może się zdarzyć, że konto zostanie odblokowane, a sprawą i tak będzie musiał się zająć sąd administracyjny?

Nie można tego wykluczyć. Z taką sytuacją mamy od dawna do czynienia, gdy np. chodzi o rygory natychmiastowej wykonalności decyzji podatkowych, zarzuty egzekucyjne czy zabezpieczenia. Sądy zajmują się skargami na te rozstrzygnięcia długo po tym, gdy przestały one funkcjonować w obrocie. Podatnicy nie wycofują skarg, bo chcą rozstrzygnięcia, że wydanie takiego postanowienia czy decyzji w swoim czasie negatywnie wpłynęło na ich sytuację. I sądy administracyjne rozstrzygają te spory. Spodziewam się, że podobnie będzie ze sprawami dotyczącymi blokad kont podatników. Ci będą je skarżyć, żeby uzyskać odpowiedź, czy urzędnicy w ogóle mieli podstawę do zastosowania tego uciążliwego instrumentu.

Czy takie rozwiązanie nie sparaliżuje pracy sądów administracyjnych?

Obawy są zawsze, ale na razie trudno wyrokować. Wszystko zależy od tego, jak często administracja skarbowa będzie sięgać po blokady kont. Jeśli podatnicy masowo zaczną je zaskarżać, powstanie problem. Zwłaszcza że do załatwiania takich skarg wyznaczony został na razie tylko Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który ze względu na swoje usytuowanie i kognicję i tak jest bardzo obciążony. Monitorujemy sytuację na bieżąco. W tym celu sądy administracyjne zasili dodatkowo sześciu nowych sędziów.

Czy to wystarczy?

Zobaczymy. Jeśli spraw będzie dużo, trzeba będzie znaleźć inne rozwiązania – zwiększyć obsadę sądu albo wyznaczyć do załatwiania spraw w tym przyspieszonym trybie inne wojewódzkie sądy administracyjne.

Potem jednak wszystkie te sprawy i tak muszą trafić do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Tak, nie możemy wykluczyć tej koncentracji spraw, co może być pewnym problemem. NSA nie może narzekać na brak pracy. Skarg kasacyjnych z roku na rok przybywa. W kolejce czeka ponad 10 tys. skarg kasacyjnych.

Mamy nadzieję, że sprawdzą się zapowiedzi administracji skarbowej, że blokada konta ma być instrumentem nadzwyczajnym i nie będzie nadużywana. Należy pamiętać, że tego rodzaju sprawy muszą trafiać na wokandy poza kolejnością, co może wydłużyć oczekiwanie na rozstrzygnięcie zwykłych sporów sądowych przed NSA. Liczymy jednak na to, że do powstania dwóch ścieżek dochodzenia do sprawiedliwości przed NSA, tj. szybszej i wolniejszej, nie dojdzie.

Rz: Od 30 kwietnia skarbówka może blokować konta podatników. Ustawodawca zagwarantował im szybką ścieżkę zaskarżenia. Co to oznacza dla sądów administracyjnych?

Jan Rudowski: Ta zmiana rodzi kilka problemów. Jednym z nich jest to, że przepisy przewidujące szybką ścieżkę zaskarżania postanowień o blokadzie kont bankowych wprowadzono nie do postępowania przed sądami administracyjnymi, ale do ordynacji podatkowej. Na etapie prac nad zmianami zwracaliśmy na to uwagę. Przyjęto jednak aktualne rozwiązanie i obecnie mamy fragment procedury sądowej zapisany w ordynacji podatkowej.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona