O ile te pierwsze oznaczają grunty, budynki czy budowle znajdujące się w posiadaniu przedsiębiorcy, o tyle pojęcie gruntów zajętych na działalność gospodarczą oznacza jedynie te grunty, które faktycznie wykorzystywane są dla celów działalności gospodarczej. Oznacza to, że użytki rolne podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości wyłącznie w przypadku, gdy są zajęte na działalność gospodarczą, a zatem są faktycznie wykorzystywane dla potrzeb działalności gospodarczej. Kwalifikacja taka znajduje potwierdzenie przykładowo w wyroku WSA w Poznaniu z 29 sierpnia 2011 r. (III SA/Po 244/11). W orzeczeniu tym czytamy: „Należy bowiem zauważyć, że »zajęcie gruntu na prowadzenie działalności gospodarczej«, o którym mowa w powołanym przepisie, jest ustawowym pojęciem o węższym zakresie od zakresu ustawowego pojęcia »gruntu związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej« w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. Grunt zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej to grunt, na którym przedsiębiorca faktycznie prowadzi działalność gospodarczą, na którym przedsiębiorca w rzeczywistości wykonuje czynności wchodzące w zakres prowadzonej działalności gospodarczej".
Przykład
XYZ sp. z o.o. będąca właścicielem użytków rolnych w nadmorskiej miejscowości ABC przeznaczyła od czerwca 2018 r. działkę klasyfikowaną w ewidencji gruntów i budynków jako grunty orne na nadmorski parking w ramach prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej. Czy grunty takie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, skoro dotychczas spółka opłacała od nich podatek rolny?
Od czerwca 2018 r. spółka rozpoczęła wykorzystywanie wskazanej działki na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Grunty (użytki rolne) zostały więc zajęte na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez spółkę XYZ. Oznacza to zatem, że te grunty podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, pomimo iż dotychczas spółka opłacała od nich podatek rolny.
Od następnego miesiąca
Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. Zajęcie gruntów rolnych na działalność gospodarczą (np. na prowadzenie pola namiotowego) prowadzi zatem do powstania obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczęto wykorzystywanie tych gruntów da celów tej działalności gospodarczej.
W ciągu 14 dni
Podatnicy będący osobami fizycznymi obowiązani są złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu według ustalonego wzoru, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości lub od dnia zaistnienia zdarzenia mającego wpływ na wysokość opodatkowania w ciągu roku.
Osoby fizyczne opłacają podatek od nieruchomości na podstawie wydanej przez właściwy organ podatkowy decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości. Inaczej jest w przypadku podatników będących osobami prawnymi, jednostkami organizacyjnymi lub spółkami nieposiadającymi osobowości prawnej, a także osób fizycznych, w sytuacji, w której przedmiot opodatkowania znajduje się we współwłasności lub współposiadaniu z takimi podmiotami. W takim przypadku podatnik obowiązany jest do złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości, w której dokonuje samoobliczenia podatku. Na podstawie tej deklaracji podatek jest płacony na rachunek właściwej gminy, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do 15. dnia każdego miesiąca, a za styczeń do 31 stycznia.