Ustawa o CIT przewiduje preferencyjne opodatkowanie podmiotów spełniających określone w art. 1a ustawy o CIT warunki. Możliwość opodatkowania w podatkowej grupie kapitałowej (PGK), bo o tym mowa, jest obecnie możliwe po spełnieniu warunków określonych w art. 1a ust. 2 ustawy CIT. Nowelizacja przepisów ustawy o CIT (DzU z 2017 r., poz. 2175) wprowadza od 1 stycznia 2018 r. zmiany dotyczące zasad korzystania ze swego rodzaju przywileju przewidzianego właśnie dla takich grup.
Niższy kapitał
Przede wszystkim obniży się poziom przeciętnego kapitału zakładowego spółek tworzących PGK do 500 000 zł (obecnie próg ten wynosi 1 000 000 zł). Kolejną zmianą jest obniżenie wysokości bezpośredniego udziału, jaki spółka dominująca musi posiadać w kapitale zakładowym spółek zależnych, do poziomu 75 proc. Przepisy obowiązujące do końca 2017 r. ustalają ten próg na poziomie 95 proc. Został również obniżony konieczny poziom dochodowości grupy z 3 proc. do 2 proc. Nowelizacja skraca również termin na zgłoszenie umowy o podatkowej grupy kapitałowej do właściwego według jej siedziby naczelnika urzędu skarbowego z trzech miesięcy do 45 dni przed rozpoczęciem roku podatkowego przyjętego przez grupę.
Nie wolno rozszerzać
Nowelizacja zmienia dotychczas obowiązującą zasadę, zgodnie z którą po rejestracji umowy w sprawie podatkowej grupy kapitałowej nie może ona zostać rozszerzona na inne spółki. Od 1 stycznia 2018 r. po rejestracji umowy podatkowa grupa kapitałowa nie może być rozszerzona o inne spółki ani pomniejszona o którąkolwiek ze spółek tworzących tę grupę, z wyjątkiem przejęcia spółki tworzącej podatkową grupę kapitałową przez inną spółkę z tej podatkowej grupy kapitałowej, chyba że połączenie spółek tworzących podatkową grupę kapitałową prowadzi do zmniejszenia ich liczby poniżej dwóch. Ponadto, spółką reprezentującą podatkową grupę kapitałową będzie zawsze spółka dominująca, a nie spółka wskazana do reprezentacji.
Sankcje mogą być dotkliwe
Ustawa wprowadza również nowe zasady dotyczące naruszenia warunków uznania podatkowej grupy kapitałowej za podatnika podatku dochodowego. Otóż w przypadku, gdy w okresie obowiązywania umowy wystąpią zmiany w stanie faktycznym lub w stanie prawnym skutkujące naruszeniem warunków uznania podatkowej grupy kapitałowej za podatnika podatku dochodowego, dzień poprzedzający dzień wystąpienia tych zmian jest dniem, w którym następuje utrata przez podatkową grupę kapitałową statusu podatnika oraz koniec jej roku podatkowego. Dzień wystąpienia zmian, o których mowa powyżej, jest pierwszym dniem roku podatkowego spółek, które przed tym dniem tworzyły podatkową grupę kapitałową. Ustawodawca wprowadził w tym zakresie również swego rodzaju sankcję. Gdy spółki tworzące podatkową grupę kapitałową nie dochowają zasad jej istnienia, przyjmowana będzie fikcja, że podatkowa grupa kapitałowa nigdy nie istniała, a tworzące ją spółki będą obowiązane do rozliczenia podatku dochodowego za okres od utworzenia podatkowej grupy kapitałowej do dnia naruszenia umowy, przy czym termin na rozliczenie podatku wyniesie trzy miesiące od dnia utraty przez podatkową grupę kapitałową statusu podatnika. W takim przypadku podatek dochodowy rozlicza odrębnie każda ze spółek uprzednio tworzących podatkową grupę kapitałową. Jeżeli natomiast podatkowa grupa kapitałowa funkcjonowała krócej niż trzy pełne lata podatkowe, powyższą zasadę stosuje się do całego okresu jej funkcjonowania.
Zaległości z odsetkami
W razie utraty przez podatkową grupę kapitałową jej statusu, kwoty zaliczek i podatku za poszczególne okresy rozliczeniowe, wpłacone przez podatkową grupę kapitałową, za okres od dnia utworzenia podatkowej grupy kapitałowej do dnia naruszenia jej umowy, zalicza się, proporcjonalnie do dochodów poszczególnych spółek, na poczet ich należnych zaliczek i należnego podatku. Co istotne, jeśli należne zaliczki lub należny podatek dochodowy od poszczególnych spółek, obliczone zgodnie z powyższą zasadą, będą wyższe niż przypadające na daną spółkę zaliczki lub podatek, które zostały wpłacone przez podatkową grupę kapitałową, powstała różnica będzie traktowana jako zaległość podatkową, od której pobiera się odsetki za zwłokę liczone od dnia, do którego powinna nastąpić płatność zaliczki lub podatku za poszczególne okresy rozliczeniowe.
