CIT a przekazanie wspólnikowi majątku likwidowanej spółki

Przekazanie wspólnikowi majątku likwidowanej spółki nie powoduje powstania po jej stronie obowiązku podatkowego.

Publikacja: 21.12.2016 05:30

CIT a przekazanie wspólnikowi majątku likwidowanej spółki

Foto: Fotolia.com

Wspólnicy spółki zamierzają podjąć uchwałę o jej likwidacji. Po zakończeniu jej działalności, a w szczególności po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli, majątek spółki zostanie podzielony pomiędzy udziałowców. Składniki majątku za pośrednictwem likwidatorów zostaną wydane udziałowcom w naturze. We wniosku o interpretację firma zapytała, czy w razie likwidacji spółki powstanie przychód i obowiązek zapłaty CIT w związku z wydaniem udziałowcom składników majątku. A jeśli tak, to kto będzie zobowiązany do jego uiszczenia, skoro w dacie płatności daniny spółka będzie już wykreślona z rejestru.

Fiskus nie widział problemu. Odpowiedział, że jeżeli w związku z likwidacją spółki przekazany zostanie majątek na rzecz wspólników, to w tej sytuacji powstanie dochód podlegający opodatkowaniu. Po stronie spółki powstaje bowiem zobowiązanie w związku z likwidacją, a jego uregulowanie następuje przez wykonanie świadczenia niepieniężnego, tj. wydanie składników jej majątku na rzecz udziałowców.

Fiskus podkreślał, że z punktu widzenia konsekwencji podatkowych sytuacja jest taka sama jak ta, w której spółka zbyłaby odpłatnie składniki majątkowe. Zdaniem urzędników zajęcie odmiennego stanowiska oznaczałoby nierówne traktowanie podatników. Podatnik, który najpierw sprzedałby składniki majątkowe, w wyniku tej czynności uzyskałby przychód, a następnie uregulował swoje zobowiązania z tytułu likwidacji swojego przedsiębiorstwa, byłby bowiem opodatkowany CIT. A ten, który bezpośrednio przy okazji likwidacji przeniósł własność składników majątkowych, nie osiągnąłby żadnego przychodu.

Skarbówki nie przekonał też argument o tym, że nie miałby kto zapłacić daniny. Zdaniem organu, zakończenie likwidacji sensu stricto następuje bowiem dopiero po podziale kwot likwidacyjnych.

Rację spółce przyznał dopiero Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie. Odwołując się do orzecznictwa sąd zauważył, że postępowanie likwidacyjne prowadzone jest w celu zakończenia bytu prawnego spółki. WSA nie zgodził się, że spółka przekazująca majątek wspólnikom w ramach procesu likwidacji osiąga jakąkolwiek korzyść majątkową, a w rezultacie uzyskuje przysporzenie będące jej przychodem. Czynność, w wyniku której następuje przeniesienie na wspólników prawa własności składników majątku likwidowanej spółki, nie jest odpłatnym zbyciem tego majątku. W konsekwencji nie powoduje powstania przychodu z tego tytułu.

WSA podkreślił, że przekazanie majątku likwidowanej spółki wspólnikowi jest czynnością jednostronną, która nie nakłada na niego obowiązku spełnienia świadczenia wzajemnego. Wspólnik nie płaci też żadnej ceny. Natomiast przy odpłatnym zbyciu rzeczy lub prawa majątkowego, powodującego obowiązek podatkowy, dochodzi do dwustronnej czynności odpłatnej. Przysporzeniem podatnika jest wówczas cena lub inne świadczenie (ekwiwalent), jakie obowiązana jest uiścić druga strona transakcji.

Zdaniem sędziów, z przepisów prawa nie wynika wprost, aby przekazanie majątku spółki na rzecz wspólnika w związku z jej likwidacją powodowało powstanie po jej stronie obowiązku podatkowego w CIT.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 9 listopada 2016 r. (I SA/Kr 993/16).

—Aleksandra Tarka

Komentarz eksperta

Jarosław Ziobrowski, adwokat, partner w kancelarii Kurpisz i Ziobrowski Adwokacka sp.p.

Za przychód należy uznawać te wartości, które charakteryzują się definitywnym przyrostem majątku podatnika i które trwale zwiększają jego aktywa. Postępowanie likwidacyjne prowadzone jest natomiast w celu zakończenia bytu prawnego spółki. Wiąże się z rozdysponowaniem składników jej majątku, pozostałych po zaspokojeniu wierzycieli. Majątek ten należy się wspólnikom jako podmiotom, których wkłady tworzyły kapitał zakładowy spółki umożliwiający jej funkcjonowanie. Sąd słusznie uznał, że nie ma podstaw do przyjęcia, iż spółka przekazująca majątek wspólnikom w ramach procesu likwidacji osiąga jakąkolwiek korzyść majątkową, a w rezultacie uzyskuje przysporzenie stanowiące jej przychód.

Szkoda, że organy podatkowe po raz kolejny kierują się profiskalnym podejściem.

Czynność, w wyniku której następuje przeniesienie na wspólników prawa własności składników majątku likwidowanej spółki, nie jest odpłatnym zbyciem tego majątku i w konsekwencji nie powoduje powstania przychodu z tego tytułu.

Podział majątku likwidacyjnego spółki pomiędzy wspólników wynika wprost z przepisów prawa i następuje niejako automatycznie. Nie poprzedza go powstanie zobowiązań spółki wobec wspólników, co również wyklucza możliwość rozpoznania przychodu.

Wyrok sądu jest zgodny z wcześ- niejszymi wyrokami Naczelnego Sądu Administracyjnego, np. z 8 stycznia 2015 r. (II FSK 2948/12) oraz z 14 stycznia 2015 r. (II FSK 2844/12).

Wspólnicy spółki zamierzają podjąć uchwałę o jej likwidacji. Po zakończeniu jej działalności, a w szczególności po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli, majątek spółki zostanie podzielony pomiędzy udziałowców. Składniki majątku za pośrednictwem likwidatorów zostaną wydane udziałowcom w naturze. We wniosku o interpretację firma zapytała, czy w razie likwidacji spółki powstanie przychód i obowiązek zapłaty CIT w związku z wydaniem udziałowcom składników majątku. A jeśli tak, to kto będzie zobowiązany do jego uiszczenia, skoro w dacie płatności daniny spółka będzie już wykreślona z rejestru.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów