Zmiany podatkowe dla spółek 2021: jak uniknąć podwójnego podatku

Spółka jawna to dopuszczalna, choć nieidealna ucieczka wspólników od podwójnego podatku.

Publikacja: 20.12.2020 21:36

Zmiany podatkowe dla spółek 2021: jak uniknąć podwójnego podatku

Foto: Adobe Stock

Wielu przedsiębiorców rozważa w tych dniach i tygodniach przekształcenie spółki komandytowej w jawną lub powołanie tej ostatniej równolegle do wciąż funkcjonującej komandytowej. W zasadzie spółka jawna to najprostsza forma spółki przewidziana w kodeksie spółek handlowych. Jej założenie nie nastręcza też zwykle wielkich trudności, choć obecnie sądy rejestrowe mogą stanąć w obliczu bardzo dużej liczby wniosków o rejestrację spółek. To z kolei może opóźnić start działalności.

Spółka jawna nie oferuje wspólnikom wszystkich zalet, jakie miała dotychczas spółka komandytowa. Ta ostatnia pozwalała bowiem komandytariuszom na ograniczoną odpowiedzialność za sprawy spółki. Jednak spółka jawna po 1 stycznia nadal – przynajmniej co do zasady – nie będzie podatnikiem CIT, nie ma w niej wymogu minimalnego kapitału, a każdy ze wspólników ma prawo prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji.

Czytaj także: Zmiany podatkowe dla spółek 2021

W spółce jawnej, inaczej niż w spółce komandytowej, wszyscy wspólnicy odpowiadają za jej zobowiązania swoim majątkiem osobistym. Spółka jako taka może oczywiście mieć swój majątek, odrębny od majątków wspólników. W razie niewypłacalności to przede wszystkim z tego majątku będzie prowadzona egzekucja. Jednak w przypadku, gdy ten majątek nie wystarcza na zaspokojenie wierzycieli i skuteczne przeprowadzenie egzekucji, wierzyciele mogą egzekwować zaspokojenie roszczeń z majątku osobistego wspólników spółki jawnej.

CIT to nie wszystko

Jeśli zatem wspólnicy uważają, że ograniczenie ryzyka jest istotnym aspektem ich działalności, powinni rozważyć utworzenie innej formy działalności, np. spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest ona jednak osobą prawną podlegającą CIT, a tego właśnie podatku wielu przedsiębiorców pragnie uniknąć. Przedsiębiorcy staną zatem przed wyborem: ryzyko biznesowe albo ryzyko płacenia podwójnego podatku dochodowego. Odpowiedź – niestety – w każdym przypadku trzeba odnaleźć indywidualnie.

Jeśli jednak wspólnicy zdecydują się na utworzenie spółki jawnej, będą podlegali tylko podatkowi dochodowemu od osób fizycznych – każdy od swoich dochodów. Będzie można opodatkować je albo według skali – tj. według stawek 17 i 32 proc. lub liniową stawką 19 proc. dla dochodów z biznesu.

Spółka jawna może być w pewnych sytuacjach podatnikiem CIT (patrz tekst niżej). Jednak w sytuacji, gdy udziałowcami są tylko osoby fizyczne, spółka jawna nie podlega temu podatkowi.

Etapy transformacji

Jeśli spółka komandytowa ma być przekształcona w jawną, to do takiej operacji stosuje się przepisy działu III kodeksu spółek handlowych, a szczególnie przepisy art. 581–584 dotyczące przekształcania spółki osobowej w inną spółkę osobową. Nie pozwalają one na przekształcanie spółki będącej w likwidacji, takiej, która rozpoczęła podział majątku, ani będącej w upadłości. W przypadku przekształcenia spółki komandytowej w jawną konieczna jest zgoda wszystkich wspólników.

Podstawowe wymogi przekształcenia przewidziane w art. 556 ksh przewidują:

1) sporządzenie planu przekształcenia spółki wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;

2) powzięcie uchwały o przekształceniu spółki;

3) powołanie członków organów spółki przekształconej albo określenie wspólników prowadzących sprawy tej spółki i reprezentujących ją;

4) dokonanie w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenie spółki przekształcanej.

Przekształcenie spółki następuje w chwili jej wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego w nowej formie. Na spółkę przekształconą przechodzą wszystkie prawa i obowiązki przekształcanej spółki. Chodzi tu w szczególności o zezwolenia, koncesje oraz ulgi, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem.

Rafał Kołkowski prawnik w zespole doradztwa podatkowego kancelarii CMS

Przekształcenie spółki komandytowej w jawną pozwala uniknąć CIT, ale nie we wszystkich przypadkach. Jeśli wspólnikami spółki jawnej są nie tylko osoby fizyczne, ale też np. spółki komandytowe czy z o.o. , stanie się ona podatnikiem CIT, jeśli przed nowym rokiem obrotowym nie poinformuje władz skarbowych, kto będzie opodatkowywał zysk z takiej spółki. Nowela do ustaw podatkowych pozostawia przy tym pewną niejasność, w jakim dokładnie terminie powinny złożyć informację spółki jawne zakładane po 31 stycznia 2021 r. Gdy spółka jawna stanie się podatnikiem CIT, czekają ją obowiązki podobne jak dla spółek kapitałowych. Biorąc to pod uwagę, być może warto rozważyć założenie spółki z o.o. Mimo różnych obowiązków związanych z jej prowadzeniem i co do zasady koniecznością płacenia CIT daje jednak korzyść wynikającą z ograniczonej odpowiedzialności wspólników.

Wielu przedsiębiorców rozważa w tych dniach i tygodniach przekształcenie spółki komandytowej w jawną lub powołanie tej ostatniej równolegle do wciąż funkcjonującej komandytowej. W zasadzie spółka jawna to najprostsza forma spółki przewidziana w kodeksie spółek handlowych. Jej założenie nie nastręcza też zwykle wielkich trudności, choć obecnie sądy rejestrowe mogą stanąć w obliczu bardzo dużej liczby wniosków o rejestrację spółek. To z kolei może opóźnić start działalności.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe