Deklaracje podatkowe bez oświadczenia o znajomości przepisów

Dane zawarte w deklaracjach podatkowych mają służyć jedynie wymiarowi tych podatków, nie zaś ewentualnemu pociągnięciu podatników do odpowiedzialności karnej skarbowej.

Publikacja: 15.12.2018 04:30

Deklaracje podatkowe bez oświadczenia o znajomości przepisów

Foto: 123RF

Rada Miejska Ł. podjęła w grudniu 2015 r. uchwałę określającą obowiązujące na terenie gminy wzory formularzy informacji i deklaracji podatkowych. Dotyczyła ona podatku od nieruchomości, rolnego i leśnego. We wzorach formularzy zawarto sformułowania w postaci wzorów oświadczeń, o treści: „Oświadczam, że są mi znane przepisy Kodeksu karnego skarbowego o odpowiedzialności za podanie danych niezgodnych z rzeczywistością".

Czytaj także: Sejm uchwalił przepisy o raportowaniu schematów podatkowych

Z wnioskiem o stwierdzenie nieważności przepisów uchwały do sądu administracyjnego wystąpił prokurator. Jego zdaniem wprowadzenie do formularzy podatkowych zapisów zawierających oświadczenia podatnika o znajomości przepisów o odpowiedzialności karnoskarbowej za podanie danych niezgodnych z rzeczywistością odbyło się bowiem bez stosownego umocowania prawnego (tzw. upoważnienia ustawowego).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 11 września 2018 r. uznał skargę za zasadną, ponieważ kwestionowane zapisy uchwały są sprzeczne z obowiązującymi przepisami prawa. W uzasadnieniu sąd zauważył, że z art. 168 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wynika prawo jednostek samorządu terytorialnego do uchwalania wysokości podatków i opłat lokalnych w zakresie ustalonym w ustawie. Konkretyzację tego prawa – poza uregulowaniami szczególnymi – zawiera, w odniesieniu do gminy, art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązującego na obszarze gminy, przy czym – w myśl art. 18 ust. 2 pkt 8 tej ustawy – podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat należy do wyłącznej właściwości rady gminy, lecz tylko w granicach określonych w odrębnych ustawach. Jak przy tym zaznaczono, wskazywane przepisy nakładają na radę gminy obowiązek ustalenia obowiązującego wzoru informacji i deklaracji na podatki, których dotyczą i w których zawarte będą dane dotyczące podmiotu i przedmiotu opodatkowania niezbędne do wymiaru i poboru poszczególnych podatków.

Jak wyjaśnił dalej WSA, regulacje ustaw podatkowych, co wynika jasno z ich treści, nie dają, co do zasady, radzie gminy uprawnienia do nakładania na podatników podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego obowiązku składania kwestionowanego oświadczenia w deklaracjach i informacjach podatkowych. Zawarte w nich dane mają służyć jedynie wymiarowi tych podatków i uzyskaniu ich przez gminę, nie zaś ewentualnemu pociągnięciu podatników do odpowiedzialności karnej skarbowej. – Innymi słowy, ustawodawca w ustawie podatkowej normującej opodatkowanie podatkami, o których mowa, nie upoważnił rad gmin do odbierania od podatników w treści informacji i deklaracji podatkowych oświadczenia o tym, że znane są im przepisy mówiące o zasadach odpowiedzialności karnej skarbowej za podawanie danych niezgodnych z rzeczywistością – wskazał sąd.

Takiego upoważnienia, w ocenie WSA, nie można wyczytać z unormowań ustawy o samorządzie gminnym ani z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. – Wiedza podatnika o regulacjach z zakresu prawa karnego skarbowego dotyczących odpowiedzialności za podawanie danych niezgodnych z prawdą nie ma żadnego związku z wymiarem i poborem omawianych podatków, a co najistotniejsze, ustawodawca w treści omawianych ustaw podatkowych nie upoważnił rad gmin do odbierania od podatników zakwestionowanego przez prokuratora oświadczenia – wyjaśnił sąd.

Jak podkreślił, ustawowe wyliczenie zagadnień przekazanych radzie gminy do uregulowania w drodze uchwały w sprawie wzoru deklaracji jest wyczerpujące. Dlatego nie jest dopuszczalna wykładnia rozszerzająca zastosowania tego przepisu w odniesieniu do innych kwestii, które nie zostały w nim wymienione. – Oznacza to, że w podejmowanym, na podstawie cytowanych przepisów, akcie prawa miejscowego nie można zamieszczać postanowień, które wykraczają poza treść tych przepisów. Deklaracja podatkowa powinna zatem zawierać jedynie takie dane, które konieczne są do prawidłowego obliczenia wysokości podatku – wskazał WSA.

Rada gminy nie może zobowiązać podatnika podatku od nieruchomości do składania informacji niezbędnych do wymiaru i poboru tej daniny pod groźbą odpowiedzialności karnoskarbowej.

Sygnatura akt: I SA/Bd 448/18

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego