Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 października 2017 r. (II FSK 2528/15).
Stan faktyczny
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki komandytowej, której jest komandytariuszem. W przyszłości zostanie wspólnikiem nowo założonej spółki jawnej. Zastrzegł, że w jej działalności mogą wystąpić sytuacje, które mogą spowodować jej rozwiązanie. Majątek spółki przekazywany w procesie likwidacji może stanowić m.in. wierzytelność pieniężna z tytułu sprzedaży wartości niematerialnej i prawnej w postaci prawa autorskiego do utworu stanowiącego oznaczenie przedsiębiorstwa (niezarejestrowanego, lecz zgłoszonego do rejestracji). W momencie powstania wierzytelność będzie dla wspólników przychodem należnym podlegającym opodatkowaniu. Z uwagi na koszty podatkowe równe przychodom, faktyczny obowiązek zapłaty podatku nie wystąpi. Wierzytelność zostanie przekazana wspólnikom w częściach proporcjonalnych do ich udziałów w zyskach spółki, według których wspólnicy wykażą również przychód należny. Po rozwiązaniu i likwidacji wspólnicy mogą otrzymywać od dłużnika spółki spłatę wierzytelności. Miałaby ona nastąpić w kwocie nominalnej wierzytelności (bez odsetek).
Przedsiębiorca zapytał, czy w związku z otrzymaniem wierzytelności w ramach likwidacji spółki jawnej powinien rozpoznać dochód podlegający opodatkowaniu PIT. Sam uważał, że ani otrzymanie wierzytelności, ani ich spłata nie będą opodatkowane PIT.
Fiskus nie potwierdził tego stanowiska. Uznał, że otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze w związku ze spłatą wierzytelności spółki w części odpowiadającej jej kwocie głównej będą przychodem. W związku z likwidacją spółki jawnej nastąpi przeniesienie wierzytelności na wnioskodawcę. Stanie się on właścicielem prawa majątkowego, tj. wierzytelności pieniężnej spółki. Powstanie nowy stosunek zobowiązaniowy w rozumieniu cywilnoprawnym pomiędzy nabywcą wierzytelności a dłużnikiem. W przypadku uregulowania wierzytelności w części odpowiadającej jej kwocie głównej, u wnioskodawcy powstanie przychód z praw majątkowych podlegający PIT.
Rozstrzygnięcie
Podatnik zaskarżył interpretację, a WSA w Poznaniu uwzględnił jego skargę. Sąd uznał, że w przypadku otrzymania w wyniku likwidacji spółki jawnej środków pieniężnych przez wspólnika, ich wartość nie będzie u niego przychodem. Wartość innych składników majątku otrzymanych w wyniku likwidacji, co do zasady, będzie przychodem wspólnika dopiero w momencie ich zbycia. Przepisy o PIT nie pozwalają uznać, że przejście na skarżącego wierzytelności likwidowanej spółki osobowej powoduje rozpoznanie przychodu. Przychód może się pojawić później, gdyby wierzytelność została zbyta. Od 1 stycznia 2011 r. art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b ustawy o PIT wprost wskazuje jako przychód z działalności gospodarczej zbycie majątku uzyskanego przez wspólnika spółki osobowej w związku z jej likwidacją lub wystąpieniem wspólnika. Przychód powstały ze zbycia wierzytelności, będących składnikiem majątku otrzymanym przez skarżącego w wyniku likwidacji spółki osobowej lub wystąpieniem z tej spółki, traktowany jest jako przychód z działalności gospodarczej. Środki uzyskane ze spłaty wierzytelności nie są więc przychodem z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych.
