Trzeba opodatkować rzeczywisty biznes

Rozmowa z Andrew Hickmanem, szefem Zespołu Cen Transferowych w Wydziale ds. Konwencji Podatkowych OECD

Publikacja: 18.11.2015 07:46

Foto: 123rf

Rz: Jak to się stało, że Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju zyskała tak wysoką rangę w tworzeniu ustawodawstwa podatkowego?

Andrew Hickman: OECD już od utworzenia w 1961 r. jako organizacja ułatwiająca wymianę handlową tworzyła ramowe przepisy o międzynarodowym opodatkowaniu. Są one wzorcem dla państw członkowskich w kwestii tworzenia dwustronnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Od wielu lat rozwijamy też regulacje dotyczące cen transferowych. OECD ma ekspertów, doświadczenie i, co bardzo ważne, wpływ na kraje członkowskie, by działały wspólnie. Z problemami unikania płacenia podatków różne kraje mogłyby walczyć na własną rękę, ale dzięki OECD mogą przyjmować wspólne standardy działania.

Niedawny wasz raport o przerzucaniu dochodów wymienia około 600 sposobów na unikanie opodatkowania. Które są największym wyzwaniem dla władz podatkowych?

Jednym z problemów w zwalczaniu tych zjawisk jest brak koordynacji między przepisami podatkowymi różnych krajów. Jedne opodatkowują biznes według miejsca rejestracji firmy, inne według rezydencji osoby prowadzącej działalność. Są też przykłady tzw. firm hybrydowych: przejrzystych podatkowo w jednym kraju, ale w innych już nie. W rezultacie dochodzi do sytuacji, w których taki biznes w ogóle nigdzie nie jest opodatkowany. Oczywiście każdy kraj może wprowadzać swoje zachęty dla inwestorów czy promować wybrane dziedziny gospodarki, ale czasem odbywa się to kosztem innych krajów. Wiele krajów posiada też rozwiązania podatkowe wspierające rozwój nowych technologii, ale to może zabierać wpływy innym krajom, które takich rozwiązań nie mają. To potwierdza naszą rolę jako koordynatora w ujednolicaniu polityk podatkowych.

Raport wspomina o konieczności opodatkowania „substancji" biznesowej, a nie tylko formalnego istnienia działalności gospodarczej. Co to oznacza?

Chodzi o to, by zyski szły w parze z kreowaniem wartości. Innymi słowy, jeśli jakaś spółka w grupie ma duże dochody, ale równocześnie zatrudnia mało ludzi albo ponosi małe ryzyko biznesowe, można podejrzewać, że kto inny kreuje wartość, a kto inny ją wykazuje. Ten drugi często lokuje się tak, by ten zysk opodatkować jak najkorzystniej. W ten sposób papierowa rzeczywistość, czyli formalna struktura grupy kapitałowej, jest inna od tej prawdziwej rzeczywistości. Dlatego właśnie sugerujemy, by ustalać, w których miejscach takich struktur są prawdziwe przychody i ryzyka. Tam właśnie należy je opodatkować.

Czy chodzi tu przenoszenie znaków towarowych do specjalnie powołanych spółek w rajach podatkowych?

Tak, choć oczywiście nie zawsze taka operacja jest sztuczna. Nasze wytyczne pozwalają ustalić, na ile jest to tworzenie papierowej rzeczywistości, a na ile ma uzasadnienie ekonomiczne. Wskazujemy, jakie ryzyka mogą powstawać podczas tworzenia znaków towarowych, jak te ryzyka w praktyce są kontrolowane, co składa się na wartość znaku towarowego itd.

Są to wytyczne zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla urzędników skarbowych?

Oczywiście obie strony mogą na tym skorzystać. Urzędnik skarbowy będzie mógł dzięki nim oddzielić ziarno od plew, czyli w praktyce zająć się przypadkami, w których jest poważne podejrzenie ucieczki przed opodatkowaniem. Będzie mógł dążyć do tego, by opodatkować ową „substancję" biznesu. I choć nie ma uniwersalnej definicji owej „substancji", to nasz raport ułatwia jej odnalezienie.

—rozmawiał Paweł Rochowicz

Andrew Hickman był gościem konferencji „Metoda podziału zysków i ryzyko" zorganizowanej w ubiegłym tygodniu w Warszawie przez Stowarzyszenie Centrum Cen Transferowych

Rz: Jak to się stało, że Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju zyskała tak wysoką rangę w tworzeniu ustawodawstwa podatkowego?

Andrew Hickman: OECD już od utworzenia w 1961 r. jako organizacja ułatwiająca wymianę handlową tworzyła ramowe przepisy o międzynarodowym opodatkowaniu. Są one wzorcem dla państw członkowskich w kwestii tworzenia dwustronnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Od wielu lat rozwijamy też regulacje dotyczące cen transferowych. OECD ma ekspertów, doświadczenie i, co bardzo ważne, wpływ na kraje członkowskie, by działały wspólnie. Z problemami unikania płacenia podatków różne kraje mogłyby walczyć na własną rękę, ale dzięki OECD mogą przyjmować wspólne standardy działania.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona