Towary ze spadku trzeba ujawnić w księdze przychodów i rozchodów

Odziedziczone zapasy, które przedsiębiorca będzie sprzedawał we własnej firmie, nie są jego kosztem podatkowym. Ilość nabytych nieodpłatnie rzeczy powinien jednak wykazać w kolumnie 17 księgi przychodów i rozchodów.

Publikacja: 05.10.2017 02:00

Towary ze spadku trzeba ujawnić w księdze przychodów i rozchodów

Foto: Fotolia

- Mój ojciec prowadził działalność gospodarczą (sprzedaż detaliczna artykułów papierniczych, gier i zabawek). 11 sierpnia br. zmarł. Na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia spadek odziedziczyliśmy ja oraz siostra, każde 1 spadku.

18 sierpnia 2017 r. rozpocząłem działalność gospodarczą, która częściowo pokrywa się z działalnością prowadzoną przez ojca. W najbliższym czasie zamierzam wraz z siostrą dokonać nieodpłatnego działu spadku i zniesienia współwłasności w ten sposób, że towary handlowe (m.in. zabawki, artykuły papiernicze, artykuły biurowe i szkolne) wchodzące w skład firmy ojca przypadłyby mnie na wyłączną własność. Nabyte w ten sposób towary zamierzam sprzedawać w swojej firmie. Czy nabyte w drodze działu spadku towary handlowe powinienem wpisać w podatkowej księdze przychodów i rozchodów? Czy mogę to zrobić na podstawie sporządzonego dokumentu określającego rodzaj, ilość i wartość towarów przeznaczonych do sprzedaży w prowadzonej działalności? – pyta czytelnik.

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT).

Aby wydatek poniesiony przez podatnika był dla niego kosztem uzyskania przychodu musi spełniać następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie są kosztem uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż on sam),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- został poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie znajduje się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Nie zapłacił, nie odliczy

Towary handlowe, które czytelnik otrzyma w drodze spadku i zamierza wnieść do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej w celu ich dalszej sprzedaży, takie jak: zabawki, artykuły papiernicze, artykuły biurowe i szkolne, nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodów w tej działalności, ponieważ nie została spełniona jedna z przesłanek wynikająca z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, tj. koszt ten nie został poniesiony przez czytelnika.

Jednak w związku z tym, że czytelnik zamierza wnieść te towary do swojej działalności gospodarczej, to w prowadzonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów powinien umieścić informację o sposobie nabycia towarów handlowych.

Przepisy rozporządzenia z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 728; dalej: rozporządzenie ), określające zasady i sposób ewidencjonowania osiąganych przychodów, jak też ponoszonych wydatków, nie precyzują w sposób jednoznaczny zasad postępowania w przedstawionym przez czytelnika stanie faktycznym.

Jaki kwit będzie właściwy

Zgodnie z zasadą zawartą w § 12 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia, podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są faktury, faktury VAT RR, rachunki oraz dokumenty celne, zwane dalej „fakturami", wystawione zgodnie z odrębnymi przepisami.

Podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są także, stosownie do § 12 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia, inne dowody, wymienione w § 13 i 14 rozporządzenia, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:

a) wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,

b) datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,

c) przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,

d) podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych

– oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

Dowód księgowy powinien być sporządzony w języku polskim. Treść dowodu musi być pełna i zrozumiała. Dopuszczalne jest stosowanie skrótów ogólnie przyjętych. Jeżeli w dowodzie podane jest wartościowe określenie operacji gospodarczej tylko w walucie obcej, podatnik posiadający ten dowód jest obowiązany przeliczyć walutę obcą na złote, po obowiązującym w dniu dokonania operacji kursie, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o podatku dochodowym. Wynik przeliczenia należy zamieścić w wolnych polach dowodu lub w załączniku do dowodu sporządzonego w walucie obcej (§ 12 ust. 4 rozporządzenia).

Nie tylko faktura

Stosownie do § 13 rozporządzenia, za dowody księgowe uważa się również:

1) dzienne zestawienia dowodów (faktur dotyczących sprzedaży) sporządzone do zaksięgowania ich zbiorczym zapisem;

2) noty księgowe, sporządzone w celu skorygowania zapisu dotyczącego operacji gospodarczej, wynikającej z dowodu obcego lub własnego, otrzymane od kontrahenta podatnika lub przekazane kontrahentowi;

3) dowody przesunięć;

4) dowody opłat pocztowych i bankowych;

5) inne dowody opłat, w tym dokonywanych na podstawie książeczek opłat, oraz dokumenty zawierające dane, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia.

Na udokumentowanie zapisów w księdze, dotyczących niektórych kosztów (wydatków), mogą być sporządzone dokumenty zaopatrzone w datę i podpisy osób, które bezpośrednio dokonały wydatków (dowody wewnętrzne), określające: przy zakupie – nazwę towaru oraz ilość, cenę jednostkową i wartość, a w innych przypadkach – przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku) (§ 14 ust. 1 rozporządzenia).

Dowody wewnętrzne, stosownie do § 14 ust. 2 rozporządzenia, mogą dotyczyć wyłącznie:

1) zakupu, bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy, produktów roślinnych i zwierzęcych, nieprzerobionych sposobem przemysłowym lub przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt;

2) zakupu od ludności, sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), surowców roślin zielarskich i ziół dziko rosnących leśnych, jagód, owoców leśnych i grzybów leśnych (PKWiU ex 02.30.40.0);

3) wartości produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy lub hodowli prowadzonej przez podatnika;

4) zakupu w jednostkach handlu detalicznego materiałów pomocniczych;

5) kosztów diet i innych należności za czas podróży służbowej pracowników oraz wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących;

6) zakupu od ludności odpadów poużytkowych, stanowiących surowce wtórne, z wyłączeniem zakupu (skupu) metali nieżelaznych oraz przeznaczonych na złom samochodów i ich części składowych;

7) wydatków związanych z opłatami za czynsz, energię elektryczną, telefon, wodę, gaz i centralne ogrzewanie, w części przypadającej na działalność gospodarczą; podstawą do sporządzenia tego dowodu jest dokument obejmujący całość opłat na te cele;

8) opłat sądowych i notarialnych;

8a) opłaty skarbowej uiszczanej znakami tej opłaty do dnia 31 grudnia 2008 r.;

9) wydatków związanych z parkowaniem samochodu w sytuacji, gdy są one poparte dokumentami niezawierającymi danych, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2; podstawą wystawienia dowodu wewnętrznego jest bilet z parkometru, kupon, bilet jednorazowy załączony do sporządzonego dowodu.

Katalog przypadków, w których poniesione koszty mogą być udokumentowane dowodami wewnętrznymi jest zamknięty. Wśród nich nie wyszczególniono zdarzenia gospodarczego związanego z przekazaniem do sprzedaży nabytych nieodpłatnie towarów.

Jeśli nie dowód wewnętrzny, to co

Niewątpliwie jednak sposób prowadzenia księgi musi odzwierciedlać operacje gospodarcze zgodnie z ich rzeczywistym przebiegiem. Nabycie nieodpłatne towarów handlowych, z zamiarem ich dalszej odsprzedaży, w prawidłowo opodatkowanym obrocie handlowym jest operacją gospodarczą, która powinna zostać odzwierciedlona w zapisach podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Oznacza to, że w księdze tej muszą zostać odnotowane także te towary handlowe, które będą podlegać dalszej odsprzedaży, nawet jeśli zostały nabyte nieodpłatnie.

W konsekwencji, w podatkowej księdze przychodów i rozchodów powinna znaleźć się informacja o sposobie nabycia danego towaru. Opis tego zdarzenia powinien znajdować się w kolumnie 6 księgi, natomiast w kolumnie 17 „Uwagi" można wpisać ilość towarów nabytych nieodpłatnie, a przeznaczonych do dalszej sprzedaży. Wydaje się zatem, że właściwy będzie każdy dowód wskazujący na ilość, rodzaj, wartość i pochodzenie towaru. Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (por. interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z  19 maja 2017 r., 1061-IPTPB1.4511.125.2017.2.KU).

Autor jest doradcą podatkowym

- Mój ojciec prowadził działalność gospodarczą (sprzedaż detaliczna artykułów papierniczych, gier i zabawek). 11 sierpnia br. zmarł. Na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia spadek odziedziczyliśmy ja oraz siostra, każde 1 spadku.

18 sierpnia 2017 r. rozpocząłem działalność gospodarczą, która częściowo pokrywa się z działalnością prowadzoną przez ojca. W najbliższym czasie zamierzam wraz z siostrą dokonać nieodpłatnego działu spadku i zniesienia współwłasności w ten sposób, że towary handlowe (m.in. zabawki, artykuły papiernicze, artykuły biurowe i szkolne) wchodzące w skład firmy ojca przypadłyby mnie na wyłączną własność. Nabyte w ten sposób towary zamierzam sprzedawać w swojej firmie. Czy nabyte w drodze działu spadku towary handlowe powinienem wpisać w podatkowej księdze przychodów i rozchodów? Czy mogę to zrobić na podstawie sporządzonego dokumentu określającego rodzaj, ilość i wartość towarów przeznaczonych do sprzedaży w prowadzonej działalności? – pyta czytelnik.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona