Spółka zawarła umowę kredytu inwestycyjnego do spłacenia w okresie 10 lat. Zobowiązania kredytowe zostały zabezpieczone m.in. poręczeniem udzielonym przez udziałowców – stali się oni solidarnie odpowiedzialni za zobowiązania spółki. Poręczenia cywilne bądź poręczenie weksli własnych spółki udzielone zostały nieodpłatnie – spółka nie musi płacić z tego tytułu wynagrodzenia ani wykonywać jakiegokolwiek innego świadczenia wzajemnego na rzecz poręczycieli.
Czy i kiedy spółka powinna rozpoznać przychód z nieodpłatnych świadczeń w postaci poręczeń? Czy okres trwania poręczenia będzie miał znaczenie dla rozliczenia tego przychodu? – pyta czytelniczka.
Wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (z wyjątkami nie mającymi zastosowania w sytuacji opisanej w pytaniu), to kategorie zaliczane do przychodów na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.
Nie ma definicji
Pojęcie „nieodpłatne świadczenie" nie zostało doprecyzowane w przepisach, dlatego przedsiębiorcy często zgłaszają swoje wątpliwości dotyczące ewentualnej konieczności rozpoznania przychodu z tego tytułu. Ustawodawca ograniczył się bowiem jedynie do wskazania sposobu i kryteriów ustalenia jego wartości (art. 12 ust. 6 ustawy o CIT). W praktyce przyjmuje się, że pojęcie to ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (por. uchwałę NSA z 18 listopada 2002 r., FPS 9/02 oraz uchwałę NSA z 16 października 2006 r., II FPS 1/06). Nieodpłatnym świadczeniem jest zatem uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu. Otrzymujący takie świadczenie nie jest zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, to świadczenie takie nie ma charakteru nieodpłatnego.
Nieodpłatne poręczenie może zostać uznane za nieodpłatne świadczenie w CIT jeżeli: