Wyrok WSA w Warszawie potwierdza linię interpretacyjną organów podatkowych w odniesieniu do skutków podatkowych związanych z tym zdarzeniem. Likwidacja nieumorzonego środka trwałego nie może zostać zaliczona do wartości początkowej nowo powstałego biurowca, lecz powinna zostać jednorazowo zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w momencie jego faktycznej likwidacji, w wysokości niezamortyzowanej wartości budynku. Taka konkluzja jest moim zdaniem trafna z punktu widzenia wykładni gramatycznej i systemowej przepisów prawa podatkowego.
Podstawą orzeczenia jest wykładnia art. 16g ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, stanowiącego bazę do ustalenia wartości początkowej środka trwałego w przypadku jego wytworzenia we własnym zakresie. Przy kwalifikowaniu danego wydatku jako „koszt wytworzenia" środka trwałego, decydujące znaczenie ma użyty w art. 16g ust. 4 ustawy o CIT zwrot „inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych". Katalog kosztów, choć ma charakter otwarty, to zdaniem organów interpretacyjnych powinien być ograniczony tylko do tych, co do których nie ma wątpliwości, że nie wystąpiłyby, gdyby podatnik nie wytwarzał we własnym zakresie środka trwałego (por. nadal aktualne tezy wyroku NSA z 16 czerwca 2011 r., II FSK 207/10). Do takich wydatków należą m.in. wydatki poniesione na wyburzenie istniejącego budynku i przygotowanie terenu pod nową inwestycję. Ponieważ możliwe jest wykazanie ich bezpośredniego związku z nową inwestycją, to zwiększą one wartość początkową nowo wzniesionego budynku i będą podlegały zaliczeniu w koszty podatkowe poprzez odpisy amortyzacyjne (por. także interpretację indywidualną z 5 kwietnia 2019 r., 0111-KDIB2-1.4010.40.2019.2.AR).
Odmiennie natomiast należy traktować wartość nieumorzonego środka trwałego. W tym przypadku organy interpretacyjne, podobnie jak sąd w niniejszej sprawie, konsekwentnie przyjmują, w oparciu o wykładnię gramatyczną i systemową ww. przepisów, że nie ma uzasadnienia prawnego do kwalifikowania do wartości początkowej nowego środka trwałego nieumorzonej wartości starego budynku. Jest to argumentowane tym, że wydatku tego nie można powiązać bezpośrednio z realizacją inwestycji polegającej na wzniesieniu nowych budynków. Po drugie, przepisy prawa nie przewidują możliwości rozliczenia nieumorzonej wartości likwidowanego środka trwałego poprzez amortyzację nowego środka trwałego, ponieważ środki te podlegają odrębnej amortyzacji.
W konsekwencji, na kanwie obowiązujących przepisów, sąd słusznie przyjął, że straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych (jeżeli środki te likwidowane są z przyczyny innej niż utrata przydatności gospodarczej na skutek zmiany rodzaju działalności – wyłączenie na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT) powinny zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, a nie do wartości początkowej nowego środka trwałego.
