- odsetki nie zwiększają kosztów inwestycji.
Niezapłacone należności
Za koszt uzyskania przychodu mogą zostać uznane także odsetki za zwłokę (mające charakter sankcyjny za brak zapłaty należności w terminie). Jak już nadmieniono, koszty uzyskania przychodów stanowią bowiem wydatki, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub też zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu.
Tak więc można uznać, że odsetki z tytułu niezapłaconych należności, np. za zakup towarów mogą zostać zaliczone do takich kosztów, gdyż ich zapłata ma m.in. na celu prowadzenie dalszej współpracy z kontrahentem, czy też ochronę renomy przedsiębiorcy.
Warunkiem zaliczenia takiego wydatku do kosztów uzyskania przychodów jest również ich faktyczna zapłata. Ponadto należy pamiętać o prawidłowym udokumentowaniu potwierdzenia zapłaty tych odsetek, np. wyciągiem bankowym lub dowodem kasowym.
Grzywny i kary
Zdarza się, że na przedsiębiorców zostają nałożone różnego rodzaju kary (np. mandat karny czy kara wymierzona przez inspektora pracy za nieprzestrzeganie przez pracodawcę przepisów bhp). Od tego rodzaju kar czy opłat mogą być również naliczane odsetki. Wydatki te często mają związek z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, ale są wynikiem naruszenia przez niego prawa. Z oczywistych powodów trudno byłoby uznać je za uzasadnione koszty uzyskania przychodów. Aby nie nagradzać naruszeń prawa, ustawodawca wyłączył je z kosztów uzyskania przychodów.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 15 i 16 ustawy o PIT (art. 16 ust. 1 pkt 18 i 19 ustawy o CIT) z katalogu kosztów uzyskania przychodów zostały wyłączone następujące rodzaje odsetek za zwłokę:
- odsetki od grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym, karno-skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia,
- odsetki od kar, opłat i odszkodowań z tytułu: nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska, niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
A przy podatkach
W przypadku odsetek podatkowych (odsetki za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych, do których stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej) zastosowanie znajdzie art. 23 ust. 1 pkt. 18 ustawy o PIT (i analogicznie art. 16 ust. 1 pkt 21 ustawy o CIT).
Zgodnie z tym przepisem, tego typu rekompensaty nigdy nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodu, niezależnie od tego czy zostały opłacone, czy też nie.
Limity ograniczające
W przypadku przedsiębiorców będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych (np. spółek kapitałowych) zastosowanie może znaleźć ograniczenie w zaliczeniu odsetek (jako kosztów finansowania dłużnego) do kosztów uzyskania przychodu (limity te przewiduje art. 15c ust. 1 ustawy o CIT).
Koszty finansowania dłużnego (w tym odsetek), jakie podatnik może w roku podatkowym zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, są limitowane wysokością uzyskanego w tym samym roku wskaźnika EBITDA, określającego wartość zysku danego przedsiębiorstwa przed jego opodatkowaniem podatkiem dochodowym, po wyłączeniu wpływających na wysokość tego zysku odsetek oraz odpisów amortyzacyjnych.
Podatnik może w roku podatkowym zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów nadwyżkę kosztów finansowania dłużnego (nadwyżkę poniesionych kosztów o charakterze odsetkowym nad uzyskanymi przychodami o charakterze odsetkowym) w wysokości nie wyższej niż 30 proc. tego wskaźnika.
W konsekwencji limit nadwyżki kosztów o charakterze odsetkowym, jakie w danym roku mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, odpowiada 30 proc. osiągniętego w roku podatkowym dochodu, pomniejszonego o uzyskane w roku podatkowym przychody o charakterze odsetkowym i powiększonego o wartość zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz powiększonego o zaliczone do tych kosztów w roku podatkowym koszty o charakterze odsetkowym.
Jeżeli jednak uzyskana w roku podatkowym nadwyżka kosztów finansowania dłużnego nie będzie przekraczać kwoty 3 000 000 zł, to wówczas podatnik nie będzie zobowiązany stosować wskazanego ograniczenia i całość kosztów o charakterze odsetkowym będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
Omawiana regulacja nie dotyczy wszystkich ponoszonych przez podatników kosztów o charakterze odsetkowym. Przy wyliczaniu nadwyżki kosztów finansowania dłużnego nie bierze się pod uwagę kosztów finansowania dłużnego wynikających z kredytów (pożyczek) wykorzystywanych do sfinansowania długoterminowego projektu z zakresu infrastruktury publicznej (przez który rozumie się projekt służący dostarczeniu, modernizacji, eksploatacji lub utrzymaniu znaczącego składnika aktywów, będący w ogólnym interesie publicznym), w przypadku którego spełnione zostaną określone w ustawie warunki.
Ponadto omawiana regulacja nie dotyczy przedsiębiorstw finansowych (takich jak banki, instytucje kredytowe, SKOK-i, zakłady ubezpieczeń i asekuracji czy fundusze inwestycyjne).
Zdaniem autorki
Agata Kowalik, radca prawny, doradca podatkowy w DORADCA Sp. z o. o. w Lublinie, członek i wykładowca Stowarzyszenia Księgowych w Polsce
Należy pamiętać, że przekroczenie przez przedsiębiorcę ustawowych limitów nie pozbawia go całkowicie możliwości zaliczenia zapłaconych odsetek w koszty. Koszty finansowania dłużnego, wyłączone na podstawie z kosztów uzyskania przychodów danego roku podatkowego, będą mogły być do tych kosztów zaliczone w następnych pięciu latach podatkowych, z uwzględnieniem jednak wskazanych limitów (30 proc. wskaźnika EBIDTA lub 3 000 000 zł). Jeżeli tylko limit danego roku na to pozwoli, podatnik może uwzględnić w kosztach jednego roku całość nierozliczonych uprzednio odsetek.
Przytoczone ograniczenia występują wyłącznie w podatku dochodowym od osób prawnych. Ustawa o PIT nie zawiera podobnych regulacji. W związku z tym przedsiębiorcy opodatkowani podatkiem dochodowym od osób fizycznych mogą w danym roku podatkowym w całości zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione na spłatę odsetek.
Księgowi zapraszają przedsiębiorców
Na I Ogólnopolską Konferencję Przedsiębiorców i Księgowych „Poznajmy się" pod honorowym patronatem: Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii, Marszałka Województwa Mazowieckiego oraz Business Centre Club i Krajowej Izby Gospodarczej.
Będziemy mówić o:
- wzajemnych potrzebach obu środowisk
- możliwościach służących rozwiązywaniu wspólnych problemów
- najnowszych zmianach w przepisach dotyczących podatków i rachunkowości
- wysokich standardach pracy, profesjonalizmie i etycznym postępowaniu.
Przedstawimy przykłady racjonalnego współdziałania przedsiębiorców i księgowych.
Przedsiębiorco, czy rozumiesz swojego księgowego? A czy Twój księgowy wszystko wie o Twojej firmie?
Zatem „Poznajmy się"! Zapraszamy w dniach 1–2 października 2019 r. do hotelu „Arche" w Warszawie. Organizatorem konferencji jest Stowarzyszenie Księgowych w Polsce.
Więcej na konferencja.skwp.pl
