Certyfikaty rezydencji: o zmianie siedziby trzeba poinformować

Może się zdarzyć, że po przekazaniu certyfikatu polskiemu płatnikowi, zagraniczny kontrahent zmieni rezydencję podatkową. Co w takiej sytuacji?

Publikacja: 26.08.2019 02:00

Certyfikaty rezydencji: o zmianie siedziby trzeba poinformować

Foto: Adobe Stock

Przepisy ustaw o podatkach dochodowych stanowią, że w takim przypadku kontrahent jest zobowiązany niezwłocznie przedłożyć płatnikowi nowy certyfikat. Jeżeli tego nie zrobi, to przepisy przyznają płatnikowi pewną ochronę przy założeniu, że zmiana rezydencji nastąpiła w okresie 12 miesięcy od dnia wydania certyfikatu rezydencji. Zgodnie z nimi, jeżeli kontrahent nie przedstawił nowego certyfikatu, to może nastąpić „wyłączenie" odpowiedzialności za niepobranie podatku w odniesieniu do płatnika. Celem tej regulacji obowiązującej od 2015 r. było doprecyzowanie, że w przypadku niewypełnienia obowiązku aktualizacji certyfikatu następuje przeniesienie odpowiedzialności na podatnika i to niezależnie od tego, czy brak tej aktualizacji nastąpił z jego winy. Był to zatem ukłon ustawodawcy w stronę płatników.

Czytaj też:

Praktycznie o certyfikatach

Pozory czasem mylą

Z początkiem 2019 r. płatnicy zostali zobowiązani przez ustawodawcę do dochowywania należytej staranności w procesie pobierania podatku u źródła. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter oraz skalę działalności prowadzonej przez płatnika. W projekcie objaśnień zasad poboru podatku u źródła z 19 czerwca 2019 r. wydanym przez Ministerstwo Finansów wskazano, że m.in. w przypadku płatności większych kwot należy oczekiwać od płatników wyższych standardów należytej staranności. Zgodnie z tym projektem dochowanie wyższego standardu należytej staranności może polegać m.in. na okresowej weryfikacji danych kontrahenta zawartych w pozyskanym certyfikacie poprzez telefoniczne kontaktowanie się z tym kontrahentem lub konfrontację z danymi powszechnie dostępnymi. Nie jest natomiast doprecyzowane jak często taka weryfikacja powinna być przeprowadzana. Niewątpliwie przepisy obowiązujące od początku roku idą w odwrotnym kierunku niż opisane wyżej zmiany obowiązujące od 2015 roku.

W tej sytuacji poszczególne przypadki będą wymagały indywidualnej analizy pod kątem oceny, czy odpowiedzialność za niepobranie podatku w związku z brakiem aktualizacji certyfikatu w okresie 12 miesięcy od dnia wydania, może zostać „przeniesiona" na zagranicznego kontrahenta. Obecnie wydaje się to być możliwe, ale przy założeniu, że po pierwsze, płatnik dochował należytej staranności, a po drugie, że płatność została zrealizowana na rzecz podmiotu niepowiązanego i to w niezbyt wysokiej kwocie. Z kolei przy wypłatach idących w miliony złotych „wyłączenie" odpowiedzialności płatnika za niepobranie podatku wydaje się mało prawdopodobne. Zobaczymy jednak, w jakim kierunku pójdzie praktyka organów podatkowych i jaki ostatecznie kształt będą miały objaśnienia MF. Należy przy tym pamiętać, że jeżeli z innych dokumentów posiadanych przez płatnika (np. faktury lub umowy) wynika, że nastąpiła zmiana rezydencji podatkowej kontrahenta, to odpowiedzialność płatnika może być ewentualnie wyłączona tylko za okres do dnia otrzymania tej faktury lub innego dokumentu wskazującego nową rezydencję.

Jednocześnie w 2019 r. do ordynacji podatkowej zostały wprowadzone przepisy wskazujące, w jakich okolicznościach wyłączenie odpowiedzialności płatnika w ogóle nie następuje. Chodzi m.in. o sytuacje, gdy płatnik i kontrahent byli podmiotami powiązanymi lub jeden z nich był podmiotem z rezydencją podatkową, miejscem rejestracji, siedzibą lub zarządem w raju podatkowym.

Podstawa prawna: art. 4a pkt 12 oraz art. 26 ust. 1i –1n ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 865 ze zm.)

art. 5a pkt 21 oraz art. 41 ust. 9a – 9e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 1387 ze zm.)

Przepisy ustaw o podatkach dochodowych stanowią, że w takim przypadku kontrahent jest zobowiązany niezwłocznie przedłożyć płatnikowi nowy certyfikat. Jeżeli tego nie zrobi, to przepisy przyznają płatnikowi pewną ochronę przy założeniu, że zmiana rezydencji nastąpiła w okresie 12 miesięcy od dnia wydania certyfikatu rezydencji. Zgodnie z nimi, jeżeli kontrahent nie przedstawił nowego certyfikatu, to może nastąpić „wyłączenie" odpowiedzialności za niepobranie podatku w odniesieniu do płatnika. Celem tej regulacji obowiązującej od 2015 r. było doprecyzowanie, że w przypadku niewypełnienia obowiązku aktualizacji certyfikatu następuje przeniesienie odpowiedzialności na podatnika i to niezależnie od tego, czy brak tej aktualizacji nastąpił z jego winy. Był to zatem ukłon ustawodawcy w stronę płatników.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego