Przychód z tzw. innych źródeł a księga przy?chodów i rozchodów

Jeśli rolnik sprzeda firmie budowlanej ziemię z własnego pola, która została mu po wykonaniu prac melioracyjnych, to uzyskana przez niego kwota będzie przychodem z tzw. innych źródeł. Jej otrzymanie będzie musiał udokumentować umową.

Publikacja: 30.07.2015 04:30

Przychód z tzw. innych źródeł a księga przy?chodów i rozchodów

Foto: www.sxc.hu

Jestem rolnikiem prowadzącym gospodarstwo rolne. Nie prowadzę pozarolniczej działalności gospodarczej ani działów specjalnych produkcji rolnej. Zamierzam sprzedać ziemię z gospodarstwa, która pozostała po wykonaniu prac melioracyjnych (wykopanie nowych rowów melioracyjnych i oczyszczenie dotychczasowych). Kupujący (firma budowlana) przewiezie ziemię na własny koszt. Jak opodatkować tę sprzedaż? Czy uzyskam przychód z działalności gospodarczej i powinienem założyć podatkową księgę przy- chodów i rozchodów? Jeśli nie, to w jaki sposób mam udokumentować tę sprzedaż? Nie wystawiam faktur, gdyż korzystam ze zwolnienia z VAT przewidzianego dla rolników ryczałtowych – pyta czytelnik.

Przepisów ustawy o PIT nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej (art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT) >patrz ramka.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika jednak, że rolnik nie prowadzi działów specjalnych produkcji rolnej.

Definicja z ustawy

Działalnością rolniczą jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb. Jest to także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:

1) miesiąc – w przypadku roślin,

2) 16 dni – w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,

3) 6 tygodni – w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,

4) 2 miesiące – w przypadku pozostałych zwierząt

– licząc od dnia nabycia (art. 2 ust. 2 ustawy o PIT).

Osiąganych przez rolników przychodów z tytułu sprzedaży ziemi pochodzącej z przeprowadzonych prac melioracyjnych (wykonanie nowych rowów melioracyjnych i oczyszczenie dotychczasowych) nie można uznać za przychody uzyskiwane z działalności rolniczej. Zatem nie korzystają one z wyłączenia określonego w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, czyli są opodatkowane zgodnie z jej przepisami.

Nie jest zorganizowana i ciągła

Działalność gospodarcza albo pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9 ustawy o PIT (zob. art. 5a pkt 6 ustawy o PIT).

Działalność zarobkową, która nie jest prowadzona w sposób zorganizowany i ciągły, jak będzie to miało miejsce w przypadku jednorazowej sprzedaży ziemi z gospodarstwa rolnego, nie stanowi zatem pozarolniczej działalności gospodarczej. Oznacza to, że uzyskane z tej sprzedaży przychody nie są zaliczane do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wersja uproszczona także niepotrzebna

Osoby fizyczne są zobowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, jeżeli nie muszą prowadzić ksiąg rachunkowych, w sytuacji gdy wykonują działalność gospodarczą (zob. art. 24a ust. 1 ustawy o PIT).

Czytelnik nie prowadzi działalności gospodarczej. Jak wynika z pytania, sprzedaż ziemi nie kwalifikuje się do źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Oznacza to, że sprzedając tę ziemię, czytelnik nie zostanie zobligowany do założenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, także w wersji uproszczonej prowadzonej przez rolników.

Przykładowy katalog

Ustawa o PIT rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Odrębnym źródłem przychodów są m.in. inne źródła określone w jej art. 10 ust. 1 pkt 9.

Ustawa o PIT wymienia przychody zaliczone do tego źródła, używa jednak sformułowania „w szczególności", co świadczy o przykładowym charakterze tego katalogu. Dlatego przychodami z innych źródeł są także inne przychody, niewymienione wyraźnie w ustawie o PIT. Organy podatkowe przyjmują, że do przychodów z innych źródeł mogą być zaliczone przychody uzyskane przez rolnika ze sprzedaży (jednorazowej) ziemi z gospodarstwa rolnego, np. pozyskanej:

- w wyniku prac melioracyjnych, tzn. z oczyszczania rowów melioracyjnych (interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 18 stycznia 2013 r., ITPB1/ 415-1152/12/IG), czy

- z pogłębienia stawu rybnego (interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 5 listopada 2009 r., ILPB2/415-798/09-4/ES).

Nie wpłaca się zaliczki

Na rolniku, który osiągnie przychód z jednorazowej sprzedaży ziemi, spoczywa zatem obowiązek wykazania go – łącznie z innymi dochodami (np. ze stosunku pracy, umów-zleceń lub o dzieło) – w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy (w przypadku rolnika nieprowadzącego działalności gospodarczej PIT-37), w którym uzyska ten przychód. Rolnik musi także obliczyć podatek należny od sumy uzyskanych dochodów według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT. W momencie uzyskania tego przychodu nie musi natomiast wpłacić zaliczki na PIT.

Kupujący sporządzi informację PIT-8C

Ponieważ ziemię od rolnika nabędzie przedsiębiorca (z pytania wynika, że jest to firma budowlana), to będzie miał obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C i przekazania jej rolnikowi oraz urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania rolnika.

Zgodnie bowiem z art. 42a ustawy o PIT osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które wypłacają należności lub świadczenia, zaliczane do przychodów z innych źródeł, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (formularz PIT-8C) i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu.

Rozliczenie do 30 kwietnia

Od sprzedaży tej ziemi rolnik powinien zapłacić PIT w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym uzyskał przychód z tego tytułu, składając w tym terminie zeznanie PIT-37. Obowiązek ten nie powstanie, gdy uzyskane przychody ze sprzedaży ziemi łącznie z ewentualnymi innymi przychodami opodatkowanymi według skali podatkowej (np. ze stosunku pracy, z umów-zleceń bądź o dzieło) nie przekroczą kwoty wolnej od podatku (w 2015 roku kwota ta wynosi 3091 zł).

Przykład

Załóżmy, że oprócz działalności rolniczej (niepodlegającej opodatkowaniu PIT) oraz przychodów ze sprzedaży ziemi rolnik nie uzyskał w 2015 r. żadnych innych przychodów podlegających opodatkowanej według skali podatkowej. Uzyskany przychód ze sprzedaży ziemi wyniósł:

wariant I: 10 000 zł – rolnik (podatnik) w terminie do 2 maja 2016 r. (30 kwietnia 2016 r. przypada w sobotę) składa zeznanie PIT-37 i płaci podatek (po zaokrągleniu do pełnych złotych) w wysokości 1244 zł (10 000 zł x 18 proc. – 556,02 zł = 1243,98 zł)

wariant II: 2000 zł – rolnik (podatnik) nie płaci PIT (uzyskany dochód nie przekracza tzw. kwoty wolnej od podatku) i nie musi składać zeznania PIT-37 za 2015 r.

Uwaga na PCC

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że rolnik nie wystawia faktur, gdyż korzysta ze zwolnienia przewidzianego dla rolników ryczałtowych. Warto tutaj zwrócić uwagę, że Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 4 listopada 2009 r. (ILPP1/ 443-956/09-4/AT) stwierdziła, że jednorazowa sprzedaż ziemi z gospodarstwa rolnego przez rolnika nie czyni go podatnikiem VAT. Wydaje się zatem, że rolnik powinien udokumentować tę sprzedaż jedynie umową. Skoro sprzedaż ziemi nie wchodzi w zakres działalności gospodarczej, to nie wydaje się właściwe wystawienie rachunku.

Uwaga! Umowa sprzedaży ziemi może natomiast podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 5 listopada 2009 r., ILPB2/436-145/09-4/ES).

Autor jest doradcą podatkowym

Działy specjalne produkcji rolnej

Działami specjalnymi produkcji rolnej są: uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin in vitro, fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, hodowla dżdżownic, hodowla entomofagów, hodowla jedwabników, prowadzenie pasiek oraz hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym (art. 2 ust. 3 ustawy o PIT). Nie stanowią działów specjalnych produkcji rolnej uprawy, hodowla i chów zwierząt w rozmiarach nieprzekraczających wielkości określonych w załączniku nr 2 do ustawy o PIT (zob. art. 2 ust. 3a ustawy o PIT).

Jestem rolnikiem prowadzącym gospodarstwo rolne. Nie prowadzę pozarolniczej działalności gospodarczej ani działów specjalnych produkcji rolnej. Zamierzam sprzedać ziemię z gospodarstwa, która pozostała po wykonaniu prac melioracyjnych (wykopanie nowych rowów melioracyjnych i oczyszczenie dotychczasowych). Kupujący (firma budowlana) przewiezie ziemię na własny koszt. Jak opodatkować tę sprzedaż? Czy uzyskam przychód z działalności gospodarczej i powinienem założyć podatkową księgę przy- chodów i rozchodów? Jeśli nie, to w jaki sposób mam udokumentować tę sprzedaż? Nie wystawiam faktur, gdyż korzystam ze zwolnienia z VAT przewidzianego dla rolników ryczałtowych – pyta czytelnik.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów