Zwolnienie z PIT do 26 roku życia

Ustawą z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, Sejm uchwalił zmiany przepisów dotyczące tzw. zerowego PIT dla młodych.

Czytaj także:

Zmiany w PIT: młodzi ludzie nie zyskają na etatach

Zmiany polegają na wprowadzeniu do art. 21 ust. 1 pkt 147 zwolnienia od podatku, zgodnie z którym wolne od podatku są przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8, otrzymane przez podatnika do ukończenia 26 roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł. Wypłaty dokonywane od 1 sierpnia 2019 r. muszą zostać odpowiednio ocenione i rozliczone przez płatników.

Kategorie dochodów

Z nowych uregulowań wynika zatem, że wolne od podatku mogą być dochody osiągane przez młode osoby tylko z dwóch ustawowo wskazanych źródeł przychodów. Pierwsza kategoria dochodów to dochody ze stosunku pracy, pracy nakładczej czy też spółdzielczego stosunku pracy. Druga kategoria to przychody zaliczane do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT, czyli przychody osiągane na podstawie umowy zlecenia.

Umowy do 200 zł nadal opodatkowane

Z niewiadomych powodów ustawodawca nie zdecydował się na zwolnienie od podatku należności wypłacanych na podstawie umów zleceń, objętych zryczałtowanym podatkiem dochodowym. W nowych uregulowaniach, w art. 30 ust. 10, znajduje się zapis wskazujący, że do przychodów (dochodów) opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem przepisu art. 21 ust. 1 pkt 148 nie stosuje się.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 5a z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 i 5–9, jeżeli kwota należności, określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika, nie przekracza 200 zł – pobiera się od niej zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18 proc. przychodu. Zatem młode osoby, jeżeli będą osiągały przychody na podstawie umów zleceń, których kwota określona w umowie nie przekroczy 200 zł, będą miały nadal potrącany PIT, pomimo że ich dochody w skali roku mogą być bardzo niewielkie.

Istotna data ukończenia 26 lat

Ustawodawca zdecydował, że wolne od podatku będą dochody otrzymane przez podatnika, który nie ukończył 26 roku życia. Takie postanowienie oznacza zatem, że obowiązkiem pracodawców będzie weryfikacja i dokładne monitorowanie daty ukończenia przez pracownika czy też przez zleceniobiorcę jego urodzin, a dokładnie daty ukończenia 26 lat. Może się bowiem zdarzyć, że data wypłaty wynagrodzenia będzie miała miejsce bezpośrednio przed, w dniu urodzin, lub też bezpośrednio po ukończeniu 26 roku życia. Należy zatem mieć na uwadze, że wszystkie należności, które pracownik lub zleceniobiorca otrzyma przed ukończeniem 26 roku życia są zwolnione z PIT. Jeśli wypłata będzie miała miejsce po tej dacie, będą podlegać już opodatkowaniu. Należy zwrócić uwagę na fakt, że ustawodawca w treści przepisu stanowi o „przychodach otrzymanych" a nie „przychodach wypłaconych". Takie sformułowanie powoduje, że podmiot wypłacający należność będzie musiał podejmować decyzję o zwolnieniu z podatku lub jego pobraniu oceniając, czy też przewidując datę faktycznego uzyskania (otrzymania) należności przez pracownika.

Płatnik stosuje zwolnienie z urzędu

Zwolnienie od PIT dochodów z pracy i ze zleceń może mieć miejsce do momentu, kiedy podatnik nie osiągnie w skali roku dochodów przekraczających kwotę 85 528 zł. Zakłady pracy, dokonujące wypłat należności dla osób, które nie ukończyły 26 roku życia, będą miały obowiązek stosować nowo wprowadzone zwolnienie niejako z urzędu (automatycznie). Nie są wymagane jakiekolwiek oświadczenia, prośby czy wnioski osób, będących beneficjantami dochodów ze stosunku pracy lub z umowy zlecenia. Płatnicy PIT nie mają również obowiązku pozyskiwania jakichkolwiek oświadczeń czy informacji od zatrudnionej osoby o wysokości uzyskanych dochodów u innego pracodawcy czy innego zleceniodawcy. Zakłady pracy mają jedynie obowiązek weryfikować, czy dochody danej osoby ze stosunku pracy, czy też ze zleceń uzyskane jedynie w tym podmiocie nie przekroczą od początku roku 85 528 zł. Innymi słowy, każdy podmiot będący płatnikiem PIT monitoruje wysokość dochodów jakie dane osoba osiąga tylko u niego. Jeżeli w praktyce okaże się, że osoba pracując w trakcie roku u dwóch lub więcej pracodawców, przekroczy jednak kwotę dochodów wolnych od podatku, wówczas będzie zobowiązana do odpowiedniego rozliczenia się i dopłaty podatku po zakończeniu roku, składając indywidualne rozliczenie podatkowe.

Przykład:

Pani Natalia lat 24 będzie zatrudniona u pracodawcy X na podstawie stosunku pracy od sierpnia 2020 r. Jej miesięczne wynagrodzenie wyniesie 10 000 zł brutto. Wcześniej, w okresie od stycznia do lipca tego samego roku, pani Natalia będzie wykonywała różne czynności na podstawie umów zlecenia u innych pracodawców i uzyska dochód w kwocie 60 000 zł. Jednak z uwagi na fakt, iż jej dochody uzyskane od pracodawcy w okresie sierpień-grudzień nie przekroczą 85 528 zł, pracodawca zwolni od PIT całość wypłacanego jej wynagrodzenia w ramach stosunku pracy.

Pobór podatku na wniosek

Ustawodawca przewidział również sytuację, w której podatnik może zawnioskować do płatnika (zakładu pracy lub zleceniodawcy), aby ten nie stosował w stosunku do niego zwolnienia od podatku przewidzianego dla osób, które nie ukończyły 26 roku życia. Może się tak zdarzyć wówczas, kiedy osoba bezpośrednio zainteresowana nie chce być zaskoczona dużą dopłatą podatku po zakończeniu roku. Znajdzie tu zastosowanie nowy przepis, dodany w art. 32 ust. 1f ustawy o PIT, stanowiący, że jeżeli podatnik złoży płatnikowi pisemny wniosek o pobór zaliczek bez stosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148, płatnik pobiera zaliczki najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał wniosek. Przy czym ustawodawca nie wprowadza jakichkolwiek wymogów formalnych, które regulują treść czy zakres takiego wniosku, wskazuje jedynie, że wniosek składa się płatnikowi odrębnie dla każdego roku podatkowego.

Rok 2019 odmienny

Pierwszy rok, w którym zaczynają obowiązywać nowe przepisy, został przez ustawodawcę uregulowany odmiennie. Z uwagi na fakt, że komentowane zwolnienie od podatku wchodzi w życie z dniem 1 sierpnia 2019 r., ustawodawca zdecydował, że w tym roku wolna od podatku będzie kwota dochodów tylko do wysokości 35 636,67 zł – ustalona z zastosowaniem proporcji kwoty dochodów wolnych od podatku na cały rok i części 2019 roku.

Ważnym jest jednak to, że w 2019 roku płatnicy PIT, czyli zakłady pracy i zleceniodawcy nie mają automatycznego obowiązku stosowania zwolnienia od podatku przewidzianego dla osób młodych. Nie muszą z urzędu zwalniać od PIT wypłacanych wynagrodzeń ze stosunku pracy czy z umów zleceń, o ile osoba bezpośrednio zainteresowana, czyli podatnik nie złoży u płatnika wymaganego przepisami oświadczenia. Z przepisów wprowadzających, zawartych w ustawie nowelizującej, wynika bowiem, że przy obliczaniu zaliczek na podatek od dochodów uzyskanych w 2019 r. nie stosuje się zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy zmienianej, chyba że podatnik złoży płatnikowi pisemne oświadczenie, że uzyskane w okresie od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r. przychody będą w całości zwolnione od podatku.

Nowe uregulowania stanowią również, że w przypadku otrzymania oświadczenia, o którym mowa wcześniej, płatnik nie pobiera zaliczek na podatek najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym je otrzymał, do momentu, w którym przychody uzyskane u danego płatnika nie przekroczą kwoty 35 636,67 zł.

Ustawodawca nie narzuca jakichkolwiek wymogów formalnych w odniesieniu do treści oświadczenia składanego przez podatnika w celu niepobierania PIT w 2019 r. Istotne jest, aby z jego treści wynikało jednak, iż oświadcza on, że uzyskane w okresie od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r. przychody będą w całości zwolnione od podatku, czyli, że nie przekroczą kwoty 35 636,67 zł. Przy czym ustawodawca nie przewiduje jakichkolwiek sankcji czy negatywnych konsekwencji w przypadku, gdy podatnik pomyli się w szacowaniu dochodów, jakie planuje osiągnąć w 2019 roku.

PIT-11 wymaga aktualizacji

Wprowadzone zwolnienie od podatku wymusza również zmiany w obowiązkach sprawozdawczych ciążących na płatnikach PIT. Pracodawcy, zatrudniający osoby do 26 roku życia, będą musieli po zakończeniu roku, w odpowiedniej pozycji PIT-11, wykazać kwoty wypłaconych należności, które zostały zwolnione z PIT. Z tego względu za 2019 rok będzie obowiązywał nowy wzór formularza PIT-11.

Zdaniem autorki

Bożena Nowicka, doradca podatkowy w DORADCA Sp. z o.o. w Lublinie, wykładowca Stowarzyszenia Księgowych w Polsce