Ile ksiąg przychodów i rozchodów przy kilku rodzajach działalności

Jeśli przedsiębiorca prowadzi sklepy i zakłady pod rożnymi adresami, powinien mieć dla nich odrębne podatkowe księgi. Jedna wystarczy tylko wtedy, gdy w poszczególnych zakładach ma co najmniej ewidencję sprzedaży.

Publikacja: 27.07.2017 06:30

Ile ksiąg przychodów i rozchodów przy kilku rodzajach działalności

Foto: Fotolia

- Osoba fizyczna prowadzi samodzielnie kilka rodzajów działalności, tj. sklep spożywczo-przemysłowy, zakład usług transportowych, a sezonowo także skup owoców (pod rożnymi adresami). Czy zdarzenia gospodarcze powinna ewidencjonować w jednej podatkowej księdze przychodów i rozchodów, czy dla każdego rodzaju działalności powinna być prowadzona odrębna podatkowa księga? – pyta czytelniczka.

Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy. Muszą także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22a-22o ustawy o PIT (zob. art. 24a ust. 1 ustawy o PIT).

Sposób prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów regulują przepisy rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (dalej: rozporządzenie).

Nie zawsze tam, gdzie jest siedziba

Stosownie do § 9 ust. 2 rozporządzenia, księga oraz dowody, na których podstawie są w niej dokonywane zapisy, musi znajdować się na stałe w miejscu wykonywania działalności lub miejscu wskazanym przez podatnika jako jego siedziba, z zastrzeżeniem § 9 ust. 6 rozporządzenia (dotyczącym podatników prowadzących działalność w zakresie handlu obnośnego i obwoźnego). Jeżeli natomiast prowadzenie księgi zostało zlecone biuru rachunkowemu, to księga oraz dowody muszą znajdować się w miejscu wskazanym przez podatnika stosownie do § 8 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia.

Dodatkowe obowiązki

Zgodnie z § 8 ust. 1 rozporządzenia, jeżeli na zlecenie podatnika prowadzenie księgi zostało powierzone biuru rachunkowemu, to podatnik jest obowiązany:

1) w terminie siedmiu dni od dnia zawarcia umowy z biurem rachunkowym zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego, któremu zostało złożone zawiadomienie o prowadzeniu księgi, wskazując nazwę i adres biura, miejsce (adres) prowadzenia oraz przechowywania księgi i dowodów związanych z jej prowadzeniem;

2) prowadzić w miejscu wykonywania działalności ewidencję sprzedaży, z zastrzeżeniem § 8 ust. 3 rozporządzenia, a w razie wykonywania działalności określonej w § 6 rozporządzenia (działalność kantorowa oraz udzielanie pożyczek pod zastaw) – także ewidencje, o których mowa w tym przepisie (ewidencja kupna i sprzedaży wartości dewizowych, ewidencja pożyczek i zastawionych rzeczy).

Podatnik jest obowiązany zbroszurować ewidencję sprzedaży i kolejno ponumerować jej karty. Ewidencja powinna zawierać co najmniej następujące dane:

- numer kolejny wpisu,

- datę uzyskania przychodu nieudokumentowanego fakturami, rachunkami oraz

- kwotę tego przychodu (zob. § 8 ust. 2 rozporządzenia).

Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży nie dotyczy podatników, którzy ewidencjonują obrót przy zastosowaniu kas rejestrujących w rozumieniu przepisów ustawy o VAT (zob. § 8 ust. 3 rozporządzenia).

W wielu miejscach

Podatkowa księga przychodów i rozchodów oraz dowody, na których podstawie dokonywane są w niej zapisy, musi zatem znajdować się w miejscu wykonywania działalności lub miejscu wskazanym przez podatnika jako jego siedziba, a jeżeli prowadzenie księgi zostało zlecone biuru rachunkowemu – w miejscu wskazanym przez podatnika.

Natomiast na podstawie § 9 ust. 3 rozporządzenia, w przypadku prowadzenia przedsiębiorstwa wielozakładowego księgi muszą znajdować się w każdym zakładzie. Podatnik może jednak prowadzić jedną księgę w miejscu wskazanym jako jego siedziba, pod warunkiem że w poszczególnych zakładach jest prowadzona co najmniej ewidencja sprzedaży, o której mowa w § 8 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, a w razie wykonywania działalności określonej w § 6 rozporządzenia – również ewidencje określone w tym przepisie >patrz ramka.

Organy podatkowe przyjmują, że więcej niż jedną podatkową księgę przychodów i rozchodów może prowadzić ten przedsiębiorca, który prowadzi przedsiębiorstwo wielozakładowe.

Przykład

Przedsiębiorca prowadzi sklep spożywczo – przemysłowy, zakład usług transportowych, a sezonowo także skup owoców. Musi prowadzić odrębne księgi w każdym zakładzie albo prowadzić jedną księgę w miejscu wskazanym jako jego siedziba, pod warunkiem, że w poszczególnych zakładach jest prowadzona co najmniej ewidencja sprzedaży. Jeżeli jednak wszystkie rodzaje działalności podatnika byłyby prowadzone w jednym miejscu, to wystarczy jedna księga przychodów i rozchodów (interpretacja Urzędu Skarbowego w Strzelinie z 10 listopada 2004 r., PD 415/5/04).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że czytelnik prowadzi wskazane w pytaniu działalności (tj. sklep spożywczo – przemysłowy, zakład usług transportowych, a sezonowo także skup owoców) pod rożnymi adresami, a zatem powinien prowadzić odrębne podatkowe księgi przychodów i rozchodów dla każdej działalności. Czytelnik może jednak prowadzić jedną księgę w miejscu wskazanym jako jego siedziba, pod warunkiem że w poszczególnych zakładach jest prowadzona co najmniej ewidencja sprzedaży.

Autor jest doradcą podatkowym

Definicje z rozporządzenia

Przedsiębiorstwo wielozakładowe – działalność prowadzona w oparciu o kilka zespołów składników materialnych i niematerialnych, jakimi są w szczególności sklepy, zakłady, punkty usługowe, przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych (zob. § 3 pkt 10 rozporządzenia).

Siedziba przedsiębiorstwa – miejsce położenia przedsiębiorstwa wskazane w koncesji, zezwoleniu lub zaświadczeniu o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej albo w rejestrze przedsiębiorców, a w razie niedopełnienia tych obowiązków albo gdy działalność jest wykonywana bez posiadania zorganizowanego zakładu - miejsce zamieszkania osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. W przypadku spółek cywilnych osób fizycznych siedzibą przedsiębiorstwa jest siedziba spółki, a jeśli nie można ustalić siedziby spółki – miejsce zamieszkania jednego ze wspólników (zob. § 3 pkt 11 rozporządzenia).

- Osoba fizyczna prowadzi samodzielnie kilka rodzajów działalności, tj. sklep spożywczo-przemysłowy, zakład usług transportowych, a sezonowo także skup owoców (pod rożnymi adresami). Czy zdarzenia gospodarcze powinna ewidencjonować w jednej podatkowej księdze przychodów i rozchodów, czy dla każdego rodzaju działalności powinna być prowadzona odrębna podatkowa księga? – pyta czytelniczka.

Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy. Muszą także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22a-22o ustawy o PIT (zob. art. 24a ust. 1 ustawy o PIT).

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów