Tytuł niniejszego artykułu to niestety nie jest początek żartu czy dowcipu, ale zapowiedź specjalnych kontroli podatkowych jakich mogą się spodziewać sportowcy, artyści i generalnie celebryci. Wynikają one z wprowadzenia do ordynacji podatkowej nowego narzędzia, jakim od 15 lipca może się posługiwać aparat skarbowy – klauzuli obejścia prawa podatkowego. Unikanie opodatkowania polega w szczególności na nadużywaniu preferencji podatkowych, nadużywaniu umów międzynarodowych, wykorzystywaniu tzw. rajów podatkowych i uzyskiwaniu przez to korzyści finansowej, wynikającej z obniżenia ciężaru opodatkowania, względnie nawet uzyskania zwrotu podatku.
Nowa klauzula ma zapobiegać sztucznym konstrukcjom tworzonym przez podatników wyłącznie albo przede wszystkim po to, aby osiągnąć szeroko rozumianą korzyść podatkową, najczęściej przejawiającą się w zapłaceniu mniejszego podatku.
Ministerstwo zapowiada kontrole
Dlaczego akurat sportowcy czy artyści mają się obawiać kontroli po wprowadzeniu klauzuli? Odpowiedzi udziela samo Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do projektu ustawy wprowadzającej ten nowy instrument. Co prawda z samych znowelizowanych przepisów to nie wynika, ale w uzasadnieniu wprost wskazano, że jednym ze schematów, które mogą prowadzić do unikania opodatkowania, są „struktury tworzone przez najlepiej zarabiających sportowców i artystów, którzy poprzez tworzenie wielonarodowych konstrukcji podmiotowych oraz np. wyposażenie części podmiotów w prawa wizerunkowe, unikają obowiązku płacenia podatków zarówno w państwie rezydencji, jak i wykonywania działalności sportowej lub artystycznej".
Wprawdzie opadła już gorączka Mistrzostw Europy w piłce nożnej, ale z bilbordów i plakatów reklamowych z pewnością jeszcze przez jakiś czas spoglądać będą na nas znane twarze sportowców. To właśnie takim wizerunkiem celebrytów i osiąganiem przychodów z jego udostępniania mogą się zająć organy podatkowe. Duże przychody z kontraktów reklamowych i zarządzania wizerunkiem stwarzają pokusę zaoszczędzenia na podatku dochodowym przy wykorzystaniu różnego rodzaju optymalizacji, stąd najprawdopodobniej zwiększone zainteresowanie Ministerstwa Finansów tą akurat grupą podatników.
Czego dotyczy nowelizacja
Jak będzie wyglądało stosowanie tej klauzuli? Nowe przepisy pojawiły się w ordynacji podatkowej 15 lipca 2016 r. i dotyczą każdego podatku (poza VAT, dla którego przewidziano odrębną klauzulę nadużycia prawa). Fiskus ma teraz prawo zakwestionować każdą konstrukcję, która jego zdaniem jest sztuczna, i określić podatek do zapłaty z pominięciem takiej konstrukcji. Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania ma zastosowanie, jeśli rezultatem działań mających cechy agresywnej optymalizacji podatkowej jest korzyść podatkowa, której rozmiary przekraczają 100 000 zł. Podatnicy, którzy osiągnęli korzyść mniejszą, nie są wprost zagrożeni nową klauzulą, choć pojawią się wątpliwości jak liczyć ten próg i dla jakiego okresu stosowania potencjalnie sztucznej konstrukcji.
