Leasing samochodu osobowego

W leasingu finansowym jego przedmiot zaliczany jest do środków trwałych korzystającego, co oznacza, że może on dokonywać odpisów amortyzacyjnych. Natomiast w przypadku leasingu operacyjnego przedmiot umowy leasingowej jest własnością finansującego i to on dokonuje odpisów amortyzacyjnych.

Czytaj także: Leasing auta: szczegóły użytkowania pojazdu konieczne do rozliczenia w kosztach

Leasing finansowy musi spełnić przynajmniej jeden z siedmiu warunków, które zawarte są w art.3 ust.4 ustawy o rachunkowości (dalej: uor):

1) własność przedmiotu umowy leasingowej zostaje przeniesiona na leasingobiorcę po zakończeniu okresu, na który została zawarta,

2) zawiera prawo do nabycia przedmiotu umowy przez leasingobiorcę, po zakończeniu okresu na jaki została zawarta, po cenie niższej od jego wartości rynkowej (godziwej) z dnia nabycia,

3) okres, na jaki umowa leasingu została podpisana, odpowiada przeważającej części przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności środka trwałego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu,

4) suma opłat leasingowych, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie obowiązywania umowy, przekracza 90 proc. wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat bierze się pod uwagę wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu. Nie zalicza się do sumy opłat warunkowych opłat leasingowych ani płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli leasingobiorca pokrywa je niezależnie od opłat za używanie,

5) umowa zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie;

6) przewiduje możliwość rozwiązania umowy, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez leasingodawcę pokrywa leasingobiorca,

7) przedmiot umowy został zastosowany do indywidualnych potrzeb leasingobiorcy.

Bez wprowadzania w nim znacznych zmian może on być używany wyłącznie przez leasingobiorcę.

Metody amortyzacji

Jeśli firma (leasingobiorca) decyduje się na tego rodzaju leasing może amortyzować samochód osobowy zgodnie z przepisami, korzystając z jednej z wymienionych metod:

- liniowej – polegającej na zastosowaniu stawki amortyzacyjnej z załącznika o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie dla samochodu osobowego wynosi 20 proc. w skali roku:

- indywidualnej, która zgodnie z art. 16j. ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT oraz art. 22j ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT, może być zastosowana do samochodów osobowych, które są uznane za używane (przed nabyciem wykorzystywane przez okres co najmniej sześć miesięcy) lub ulepszone (wydatki, dotyczące okresu przed wprowadzeniem pojazdu do ewidencji środków trwałych poniesione przez podatnika na ich ulepszenie stanowiły minimum 20 proc. wartości początkowej); obecnie maksymalna stawka amortyzacji, jaką można zastosować dla samochodu osobowego, wynosi 40 proc. w skali roku lub

- jednorazowo w sytuacji, gdy wartość początkowa samochodu nie przekroczyła 10 000 zł (art. 22f ust. 3 ustawa PIT).

Na wartość początkową samochodu osobowego wziętego w leasing finansowy składają się, m.in. koszty zawarcia umowy, ulepszenia, opłata za dowód rejestracyjny, opłata za tablice rejestracyjne, koszty badania technicznego pojazdu, koszty wyposażenia samochodu itp. Cena zakupu ustalana jest jako niższa wartość rynkowa, na dzień rozpoczęcia leasingu lub jako wartość bieżąca opłat leasingowych, która jest ustalana za pomocą stopy procentowej leasingu bądź stopy procentowej korzystającego.

Koszty

W czasie trwania umowy leasingowej leasingobiorca otrzymuje faktury dotyczące opłat leasingowych. Jeżeli umowa leasingu zalicza się bilansowo i podatkowo do leasingu finansowego, wtedy przedmiot leasingu korzystający wprowadza do ewidencji bilansowej w wartości początkowej.

W sytuacji, gdy umowa leasingowa według prawa bilansowego klasyfikowana jest jako leasing finansowy, natomiast według prawa podatkowego jako leasing operacyjny, to w takim przypadku dzieli się kwoty z faktury na część kapitałową i część odsetkową. leasingobiorca musi, wtedy sam obliczyć część kapitałową oraz odsetkową na dany okres. Cześć odsetkową oraz kapitałową można obliczyć przy pomocy metody wewnętrznej stopy zwrotu (IRR lub XIRR). Krajowy Standard Rachunkowości nr 5 „Leasing, najem, dzierżawa" (KRS 5) daje możliwość stosowania uproszczonych metod podziału opłaty leasingowej na część kapitałową i odsetkową. Te metody można zastosować tylko w wypadku, gdy nie wpływają one istotnie na sytuację finansową oraz majątkową leasingobiorcy.

Do metod uproszczonych zaliczamy metodę równomierną oraz metodę sumy numerów. Metoda równomierna polega na tym, że wartość części odsetkowej opłaty podstawowej za leasing finansowy środka trwałego umowy, jest w następnych okresach sprawozdawczych taka sama. Metoda równomierna jest najłatwiejszą metodą podziału opłaty leasingowej na część kapitałową i odsetkową.

Wybór metody podziału opłaty leasingowej na część kapitałową i odsetkową, którą będzie stosować Spółka powinna być opisana w polityce rachunkowości.

W momencie, kiedy przedsiębiorca decyduje się na leasing operacyjny nie wprowadza go do ewidencji środka trwałego oraz nie dokonuje odpisu amortyzacyjnego. Właścicielem pojazdu jest leasingodawca i to on posiada samochód osobowy w środkach trwałych oraz dokonuje amortyzacji pojazdu. Zgodnie z KSR 5 w momencie zawarcia umowy dotyczącej leasingu operacyjnego leasingobiorca musi ponieść opłatę manipulacyjną, która ma charakter prowizji za zawarcie umowy. Następną opłatą, którą należy uiścić jest opłata wstępna, która pokrywa część wartości leasingu i jest płacona w momencie zawarcia umowy. W czasie trwania umowy leasingowej korzystający ponosi opłaty podstawowe za prawo do korzystania z przedmiotu umowy.

Leasing finansowy w przepisach podatkowych

Do końca 2018 r. zgodnie z przepisami art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT za koszt podatkowy nie były uznawane odpisy amortyzacyjne z tytułu zużycia samochodu osobowego w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20 000 euro, a dla pojazdów elektrycznych – 30 000 euro.

Dlatego w dniu przekazania samochodu osobowego do użytku wartość ta była przeliczana na złotówki według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski. W momencie, gdy wartość początkowa pojazdu przekraczała wskazany limit (w zależności od rodzaju pojazdu), wówczas kosztem podatkowym były odpisy amortyzacyjne do wysokości tego limitu.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT od stycznia 2019 r. przedsiębiorca , który bierze samochód osobowy może uznać za koszty uzyskania przychodu odpisy amortyzacyjne, których wartość nie wynosi więcej niż 150 000 zł dla samochodu osobowego oraz 225 000 zł w przypadku samochodu osobowego będącym pojazdem elektrycznym.

Od początku tego roku zmiany zostały również wprowadzone do sposobu rozliczania wydatków związanych z użytkowaniem pojazdu (myjnia, naprawy, paliwo). Prawo do rozliczania wydatków w 100 proc. ma jedynie przedsiębiorca wykorzystujący samochód osobowy tylko do celów działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o PIT przedsiębiorcy, którzy będą wykorzystywać samochód osobowy do działalności gospodarczej jaki i prywatnej będą mogli rozliczać wydatki do kosztów uzyskania przychodów w 75 proc.

Leasing operacyjny w przepisach podatkowych

Zgodnie z art. 23b ustawy PIT podmiot, który brał pojazd w  leasing operacyjny w roku 2018 do kosztów uzyskania przychodu nie stosował limitów dotyczących wydatków związanych ze spłatą rat leasingowych samochodu osobowego.

Jednak od stycznia 2019 r. do kosztów uzyskania przychodów według art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy PIT ujmuje się wydatki, które związane są ze spłatą rat leasingowych jedynie do wysokości 150 000 zł w stosunku do wartości samochodu osobowego.

Uwaga!

Ograniczenie to ma zastosowanie jedynie do części raty, która dotyczy spłaty wartości początkowej pojazdu wraz z nieodliczonym podatkiem VAT. Do kosztów uzyskania przychodów może być zaliczona część odsetkowa.

Zgodnie z art. 23 ust. 3b ustawy PIT w przypadku leasingu operacyjnego również do kosztów uzyskania przychodu możemy zaliczyć w 75 proc. wydatki na eksploatacje pojazdu (paliwo, przeglądy, serwis) w sytuacji, gdy samochód osobowy jest używany prywatnie jak i służbowo, natomiast w momencie, kiedy podatnik wykorzystuje samochód tylko do działalności gospodarczej może zaliczyć wydatki w 100 proc. jako koszt uzyskania przychodu.

Leasing samochodu osobowego, a VAT

Spółka decydując się zarówno na leasing finansowy jak i operacyjny, może odliczyć podatek VAT na dwa sposoby, w zależności od przeznaczenia samochodu osobowego.

W sytuacji, kiedy pojazd wykorzystywany jest do celów służbowych oraz prywatnych, podatnik może odliczyć tylko 50 proc. kwoty podatku VAT od wszystkich rat leasingowych. Ten limit również dotyczy odliczenia w wysokości 50 proc. VAT wydatków związanych bieżącą eksploatacją pojazdu min. paliwa.

W momencie, gdy płatnik używa samochodu osobowego y tylko do prowadzonej działalności gospodarczej może odliczyć 100 proc. kwoty podatku VAT. Musi jednak: