Kiedy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania wyłączają powstanie obowiązku podatkowego w CIT

Spór dotyczył zryczałtowanego CIT z tytułu należności wypłacanych na rzecz zagranicznych kontrahentów. We wniosku o interpretację spółka wskazała, że prowadzi działalność gospodarczą między innymi jako pośrednik przy świadczeniu usług turystycznych i rezerwacji biletów. Zamierza rozszerzyć zakres działalności o usługi w zakresie transportu osobowego. Będzie oferować swoim klientom nabycie usługi najmu samochodów osobowych poza terytorium Polski. Będzie przy tym korzystała z usług wyspecjalizowanych podmiotów zagranicznych (nierezydentów).

Firma zapytała czy realizując płatności na rzecz podatników niemających siedziby na terytorium Polski (zarówno z Unii Europejskiej, jak i spoza niej) tytułem należności za usługę najmu samochodu osobowego wykorzystywanego poza krajem musi obliczyć, pobrać i wpłacić zryczałtowany podatek zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT.

Fiskus odpowiedział, że tak. Zauważył, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT urządzeniem przemysłowym jest także środek transportu. Dodał, że jedyną przesłanką opodatkowania dochdów nierezydenta w Polsce jest to, żeby osiągnął je na terytorium Polski, czyli żeby ich źródło znajdowało się w kraju. Takim źródłem jest spółka, która ma siedzibę w Polsce. Wypłacane przez nią wynagrodzenie na rzecz nierezydentów podlega zatem opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

Spółka zaskarżyła interpretację. Uważała, że wykorzystywanie samochodu poza terytorium Polski przesądza o braku obowiązku w podatku u źródła od tego typu płatności przekazanej przez polskiego rezydenta na rzecz swego zagranicznego kontrahenta. Ponadto, w ocenie spółki samochód osobowy nie jest urządzeniem przemysłowym, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że fiskus naruszył przepisy, bo odstąpił od obowiązku wezwania spółki do wskazania krajów, na terenie których mają siedzibę jej kontrahenci. W jego ocenie, bez tej informacji fiskus nie miał bowiem wystarczających podstaw faktycznych i prawnych do wniosku, że w opisanym stanie faktycznym podatniczka będzie miała obowiązek – jako płatnik – pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od należności wypłaconych na rzecz zagranicznych kontrahentów za świadczone usługi.

Sąd podkreślił, że stosowne zapisy umów zawieranych przez Polskę z większością krajów świata o unikaniu podwójnego opodatkowania mogą w takiej sytuacji wykluczać powstanie obowiązku podatkowego na podstawie przepisów krajowych. Umowy te mają pierwszeństwo przed przepisami ustawy o CIT. Zdaniem WSA, zajęcie merytorycznego stanowiska, pomimo odstąpienia od obowiązku wezwania skarżącej do uzupełnienia istotnych braków jej wniosku, to wystarczająca przesłanka do uchylenia zaskarżonej interpretacji.

Pytanie spółki dotyczyło bowiem powstania po jej stronie konkretnego obowiązku. Tymczasem fiskus nie miał wystarczających podstaw faktycznych i prawnych do stwierdzenia, że w opisanym zdarzeniu spółka będzie miała obowiązek pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od wypłaconych na rzecz zagranicznych kontrahentów należności za świadczone usługi, zgodnie z art. 26 ust. 1 w związku z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 25 maja 2016 r. (VIII SA/Wa 1054/15).

Komentarz eksperta

Patryk Wołczyński, ekspert w zespole międzynarodowego prawa podatkowego w KPMG w Polsce

Komentowany wyrok dotyczy opodatkowania podatkiem u źródła przychodów uzyskanych w Polsce przez nierezydentów z użytkowania lub prawa do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym środka transportu. W tym kontekście wątpliwości budzi znaczenie pojęcia „na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej". Sąd nie rozstrzygnął jednak, jak należy rozumieć to pojęcie. Wskazał jedynie, że nie można interpretować go w oderwaniu od treści właściwych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (jak uczynił to organ w zaskarżonej interpretacji) i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. W rezultacie, wyrok ten nie będzie mieć praktycznego znaczenia dla podatników.