Czy paliwo do samochodu wspólnika można ująć w księdze prowadzonej przez spółkę

Nawet, gdy tylko jeden wspólnik używa pojazdu na potrzeby działalności gospodarczej dwuosobowej spółki cywilnej, to robi to w jej interesie. Wydatki związane z używaniem auta są zatem kosztem obu osób, stosownie do ich udziałów w zysku.

Publikacja: 13.07.2017 05:30

Czy paliwo do samochodu wspólnika można ująć w księdze prowadzonej przez spółkę

Foto: Fotolia.com

Jestem wspólnikiem w dwuosobowej spółce cywilnej (drugim wspólnikiem jest mój brat). Spółka cywilna jest podatnikiem VAT czynnym. Na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez spółkę wykorzystuję swój prywatny samochód osobowy. Nie jest on środkiem trwałym spółki. Z samochodu korzystam tylko ja. Faktury potwierdzające ponoszenie wydatków związanych z używaniem samochodu są wystawiane na mnie. Ani ja, ani drugi wspólnik nie mamy innej działalności gospodarczej niż ta prowadzona w formie spółki cywilnej. Czy wydatki związane z używaniem pojazdu (głównie paliwo) mogą być ujmowane w prowadzonej przez spółkę cywilną podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako koszty uzyskania przychodów? – pyta czytelnik.

W związku z używaniem samochodu osobowego, stanowiącego osobisty majtek wspólnika spółki cywilnej, na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej, mogą być ponoszone wydatki związane z używaniem tego pojazdu, w szczególności wydatki na paliwo, ale także inne wydatki eksploatacyjne, np. zakup części zamiennych, olejów silnikowych, płynów hamulcowych, a także koszty napraw, przeglądów, itp. Zasadniczo nie ma przeszkód, aby takie wydatki mogłyby zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT.

Kto jest podatnikiem

Spółki cywilne nie są podatnikami podatku dochodowego. Podatnikami są jej wspólnicy. W przedstawionym stanie faktyczny wspólnikami spółki cywilnej są dwie osoby fizyczne, zatem to oni są podatnikami PIT i powinni rozliczyć przychody i koszty uzyskania przychodów spółki cywilnej.

W odpowiedniej proporcji

W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki niebędącej osobą prawną (m.in. spółki cywilnej):

- przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną,

- koszty uzyskania przychodów z udziału w spółce niebędącej osobą prawną,

- wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów z udziału w spółce niebędącej osobą prawną,

- straty z udziału w spółce niebędącej osobą prawną,

- ulgi podatkowe związane z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.

– u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału). W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe (zob. art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o PIT).

W opisanym przypadku tylko jeden ze wspólników (tj. właściciel pojazdu) używa go na potrzeby prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej. Robi to jednak w interesie spółki cywilnej. Należy zatem przyjąć, że wydatki związane z używaniem tego samochodu, jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej, są kosztem obu wspólników, stosownie do posiadanych przez nich udziałów w zysku.

Tylko w ramach „kilometrówki"

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej używany jest samochód osobowy należący do jednego z jej wspólników i samochód ten nie jest zaliczony do środków trwałych spółki cywilnej.

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem art. 23 ust. 1 pkt 36 ustawy o PIT, z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby prowadzącej działalność gospodarczą, dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika – w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra. W celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.

Stawki z rozporządzenia

Przez stawkę za jeden kilometr przebiegu pojazdu, stosownie do art. 23 ust. 4 ustawy o PIT, rozumie się stawkę określoną dla samochodów osobowych, uwzględniającą odpowiednio pojemność silnika. Stawki te określa rozporządzenie ministra infrastruktury z 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (DzU z 2002 r. nr 27, poz. 271 ze zm.). Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, koszty używania pojazdów do celów służbowych pokrywa pracodawca według stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu >patrz tabela.

Przez „wydatki z tytułu używania" samochodu rozumie się przy tym wszelkie sumy wydane w związku z jego wykorzystywaniem, np. koszty paliwa, napraw, części zamiennych itd.

Podwójne udokumentowanie

Organy podatkowe przyjmują, że konieczne jest podwójne udokumentowanie wydatków z tytułu używania samochodu, tj.:

- ewidencją przebiegu,

- dokumentami potwierdzającymi poniesione wydatki.

Do kosztów uzyskania przychodów zaliczyć można przy tym kwotę niższą.

Przykład

Załóżmy, że czytelnik wykorzystuje od 1 marca 2017 r. na potrzeby spółki cywilnej samochód osobowy o pojemności skokowej silnika do 900 cm3. W marcu 2017 r. przejechał na potrzeby działalności gospodarczej spółki 1 000 km. W związku z używaniem samochodu na potrzeby działalności gospodarczej spółki poniósł w marcu 2017 r. wydatki w łącznej wysokości:

- 470,23 zł (wariant I)

- 637,07 zł (wariant II)

Wydatki te są udokumentowane fakturami wystawionymi na czytelnika (wspólnika spółki cywilnej).

Czytelnik wykorzystuje prywatny samochód osobowy o pojemności skokowej silnika do 900 cm3, zatem stawka przebiegu za jeden kilometr wynosi 0,5214 zł. Tym samym, limit wydatków wynikających z „kilometrówki" w marcu 2017 r. wyniesie 521,40 zł (1 000 km x 0,5214 zł).

Wariant I

Kosztem uzyskania przychodu będzie kwota wynikająca z faktur potwierdzających poniesione wydatki, gdyż są one niższe niż kwota wynikająca z „kilometrówki".

Wariant II

Kosztem uzyskania przychodu będzie kwota wynikająca z „kilometrówki", czyli 521,40 zł, gdyż kwota wynikająca z faktur potwierdzających poniesione wydatki jest wyższa.

Narastająco od początku roku

Wydatki związane z używaniem prywatnego samochodu wspólnika spółki cywilnej do celów firmowych (niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych) rozliczane są narastająco od początku roku do końca miesiąca, za który dokonywane jest rozliczenie. Suma wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w poszczególnych miesiącach, ustalona od początku roku podatkowego, nie może przekraczać kwoty „kilometrówki", wynikającej z ewidencji przebiegu pojazdu za ten sam okres. Jeżeli wydatki związane z używaniem prywatnego samochodu wspólnika do celów działalności gospodarczej spółki cywilnej są niższe od limitu „kilometrówki" za dany okres, to cała wartość poniesionych wydatków może zostać uznana za koszt uzyskania przychodów. Jeśli natomiast wydatki te przekraczają „kilometrówkę", to w takim przypadku nadwyżka nie stanowi kosztu uzyskania przychodów w danym okresie. Podatnik może ją jednak uwzględnić w kosztach podatkowych w następnych okresach rozliczeniowych danego roku, jeżeli limit „kilometrówki" w tych okresach na to pozwoli.

W przedstawionym stanie faktycznym wspólnik będący właścicielem samochodu, który używa go na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki, powinien prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu >patrz ramka.

Faktury i rachunki

Wydatki z tytułu używania osobistego samochodu osobowego jednego ze wspólników spółki cywilnego mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (w ramach limitu wynikającego z „kilometrówki") pod warunkiem ich właściwego udokumentowania, np. fakturami, rachunkami, polisami ubezpieczeniowymi.

Przepisy ustawy o PIT nie precyzują, czy dokumenty potwierdzające poniesienie wydatków związanych z używaniem prywatnego samochodu wspólnika na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej powinny być wystawiane na te spółkę, czy na wspólnika.

W interpretacjach organów podatkowych można spotkać zarówno pogląd, że mogą to być dokumenty (np. faktury) wystawiane na spółkę cywilną (zob. interpretacje Izby Skarbowej w Katowicach z 25 czerwca 2013 r., IBPBI/1/415-572/13/AP i IBPBI/1/415-573/13/AP), jak i na wspólnika użytkującego pojazd (zob. interpretację Izby Skarbowej w Poznaniu z 10 września 2010 r., ILPB1/415-683/10-4/AG). Z listu wynika, że faktury są wystawiane na wspólnika. Wydaje się zatem, że mogą one stanowić podstawę do ujęcia tych wydatków (w ramach limitu wynikającego z „kilometrówki") w podatkowej księdze przychodów i rozchodów spółki cywilnej po stronie kosztów podatkowych.

Pomimo, że podatnikami w spółce cywilnej osób fizycznych są wspólnicy – osoby fizyczne, to podatkową księgę przychodów i rozchodów prowadzi spółka cywilna, a nie wspólnicy.

O tym, że to spółki cywilne osób fizycznych wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, stanowi art. 24a ust. 1 ustawy o PIT oraz § 2 ust. 1 rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

W kolumnie 13

Wydatki związane z używaniem samochodu niestanowiącego środka trwałego na cele działalności gospodarczej, m.in. przez wspólnika spółki cywilnej powinny być ujęte w kolumnie 13 podatkowej księgi przychodów i rozchodów prowadzonej przez spółkę cywilną. Wydatki te należy wpisać do podatkowej księgi na podstawie ich miesięcznego zestawienia.

Jak wynika z objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, kolumna 13 jest przeznaczona do wpisywania pozostałych kosztów (poza wymienionymi w kolumnach 10–12), z wyjątkiem kosztów, których zgodnie z art. 23 ustawy o podatku dochodowym nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów. Wydatki z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby prowadzącej działalność gospodarczą, dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika należy wpisywać w tej kolumnie po zakończeniu miesiąca na podstawie miesięcznego zestawienia poniesionych wydatków. Suma wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, w poszczególnych miesiącach, ustalona od początku roku podatkowego, nie może przekraczać kwoty wynikającej z ewidencji przebiegu pojazdu za ten sam okres, to jest kwoty wynikającej z przemnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za jeden kilometr przebiegu, określonej w odrębnych przepisach przez właściwego ministra.

Uwaga! Jeżeli drugi wspólnik również używałby prywatnego samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej spółki cywilnej, to należałoby postąpić w ten sam sposób.

Autor jest doradcą podatkowym

Przebieg pojazdu trzeba dokumentować ewidencją

Przebieg pojazdu, o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 36 i 46 ustawy o PIT, powinien być, z wyłączeniem ryczałtu pieniężnego, udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu potwierdzonej przez podatnika na koniec każdego miesiąca (art. 23 ust. 5 zdanie pierwsze ustawy o PIT).

Ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać co najmniej następujące dane: nazwisko, imię i adres zamieszkania osoby używającej pojazdu, numer rejestracyjny pojazdu i pojemność silnika, kolejny numer wpisu, datę i cel wyjazdu, opis trasy (skąd – dokąd), liczbę faktycznie przejechanych kilometrów, stawkę za 1 km przebiegu, kwotę wynikającą z przemnożenia liczby faktycznie przejechanych kilometrów i stawki za 1 km przebiegu oraz podpis podatnika (pracodawcy) i jego dane (zob. art. 23 ust. 7 ustawy PIT).

Do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu obowiązana jest osoba używająca tego pojazdu (art. 23 ust. 5 zdanie drugie ustawy o PIT).

W razie braku tej ewidencji wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu używania samochodu na potrzeby podatnika nie stanowią kosztu uzyskania przychodów (art. 23 ust. 5 zdanie trzecie ustawy o PIT). -

Wyłączenia z kosztów są związane z ubezpieczeniem pojazdu

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

- składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20 000 euro, przeliczona na złote według kursu sprzedaży walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia (zob. art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy o PIT). Gdyby zatem wartość samochodu osobowego wspólnika przekraczała równowartość 20 000 euro (w przeliczeniu na złote), to składki na ubezpieczenie tego pojazdu mogłyby zostać ujęte w kosztach podatkowych w ograniczonej wysokości.

- strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym (zob. art. 23 ust. 1 pkt 48 ustawy o PIT). Gdyby zatem samochód osobowy wspólnika nie był objęty ubezpieczeniem dobrowolnym, to wydatki na jego powypadkowy remont nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. -

Jestem wspólnikiem w dwuosobowej spółce cywilnej (drugim wspólnikiem jest mój brat). Spółka cywilna jest podatnikiem VAT czynnym. Na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez spółkę wykorzystuję swój prywatny samochód osobowy. Nie jest on środkiem trwałym spółki. Z samochodu korzystam tylko ja. Faktury potwierdzające ponoszenie wydatków związanych z używaniem samochodu są wystawiane na mnie. Ani ja, ani drugi wspólnik nie mamy innej działalności gospodarczej niż ta prowadzona w formie spółki cywilnej. Czy wydatki związane z używaniem pojazdu (głównie paliwo) mogą być ujmowane w prowadzonej przez spółkę cywilną podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako koszty uzyskania przychodów? – pyta czytelnik.

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara