Podatek liniowy: ile razy trzeba składać oświadczenie o wyborze

Fiskus inaczej niż podatnicy rozumie zasadę kontynuacji na kolejne lata mocy prawnej oświadczenia o wyborze podatku liniowego. Przedsiębiorcy nie muszą co roku składać tego oświadczenia. Ułatwienie to wprowadza art. 9a ust. 2b ustawy o PIT. Przepis stanowi, że wybór podatku liniowego dotyczy również lat następnych, chyba że w kolejnych latach podatnik w terminie ustawowym zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z podatku liniowego. Obowiązuje więc system odwoływania oświadczenia, a nie powielenia go co roku. Rezygnacja jest też możliwa poprzez:

1) wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej albo

2) oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Czytaj także: PIT liniowy - czy można dziedziczyć

Problemy ze stosowaniem reguł

W praktyce przedsiębiorcy mają niekiedy problem z zastosowaniem reguł kontynuacji na kolejne lata wyboru podatku liniowego. Dotyczy to sytuacji wskazanej w art. 9a ust. 3 ustawy o PIT. Przepis wprowadza sankcję utraty prawa do opodatkowania podatkiem liniowym w pierwszym roku jego stosowania przez przedsiębiorcą. Sankcję uruchamia uzyskanie przychodów z firmy ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy. W konsekwencji podatnik jest obowiązany do wpłacenia zaliczek od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej oraz odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu tych zaliczek. W art. 9a ust. 3 ustawy o PIT ustawodawca użył zwrotu „podatnik traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w sposób określony w art. 30c". Podatnicy wyciągają ze słowa „traci" dwa wnioski:

1) utrata prawa do podatku ma charakter czasowy (do końca roku podatkowego),

2) wcześniej nastąpiło skuteczne nabycie prawa do podatku liniowego.

W efekcie przyjmują, że ich oświadczenie o wyborze podatku liniowego jest wciąż ważne i nie składają go w kolejnym roku podatkowym po raz drugi. Okazuje się, że według fiskusa takie postępowanie podatnika prowadzi do obowiązku rozliczania się według zasad ogólnych, a nie przy pomocy podatku liniowego. Przy wysokich dochodach powoduje to opodatkowanie stawką 32 proc.

Nie ma kontynuacji

W interpretacji indywidualnej z 4 czerwca 2019 r. Dyrektor KIS (0113-KDIPT2-1.4011.193. 2019.1.KS) stwierdził, że podatnik powinien złożyć w 2019 r. kolejne oświadczenie o wyborze podatku liniowego. Podatnik nie zrobił tego, gdyż przyjął, że ważne jest wciąż oświadczenie z 2018 r., a prawo daje mu przywilej kontynuacji. Interpretacyjny spór dotyczył następującego stanu faktycznego.

1 lipca 2018 r. podatnik założył firmę i wybrał jako formę opodatkowania podatek liniowy. Jednak w trakcie 2018 r. rozpoczął współpracę z byłym pracodawcą, u którego był zatrudniony na podstawie umowy o pracę przed założeniem działalności gospodarczej (umowa została rozwiązana z końcem maja 2018 r.). Ostatecznie podatek za 2018 r. podatnik rozliczył na zasadach ogólnych. W 2019 r. podatnik przyjął, że utrata prawa do podatku linowego dotyczyła tylko 2018 r., w którym świadczone były usługi dla byłego pracodawcy. Natomiast nie zmieniło to charakteru prawnego oświadczenia z 2018 r. Podatnik sądził, że jest ono wciąż ważne. Dyrektor KIS zastosował jednak odmienną interpretację mówiącą, że w 2018 r. podatnik nie złożył skutecznie ważnego oświadczenia o wyborze podatku linowego. W interpretacji czytamy: „Nieskuteczność wcześniejszego oświadczenia o wyborze sposobu opodatkowania przesądza o braku podstaw do korzystania z tego sposobu opodatkowania w latach następnych, gdyż niemożliwe jest kontynuowanie nienabytego prawa".

Z pisma wynika, że ze względów ostrożnościowych podatnicy opodatkowani podatkiem liniowym, których objęła sankcja za świadczenie usług dla pracodawcy tożsamych z działalnością firmy, powinni złożyć ponownie oświadczenie o wyborze tej formy rozliczeń z fiskusem.