Jak rozliczyć
Kłopotliwe może okazać się ujęcie nabycia pakietów medycznych z punktu widzenia podatku dochodowego od osób prawnych. Ustawa o CIT posługuje się sformułowaniem „koszty uzyskania przychodów". Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Aktualne przepisy podatkowe nie zawierają zatem indeksu nakładów i wydatków, które z punktu widzenia podatku dochodowego uznane są za koszty uzyskania przychodów. Biorąc pod uwagę różnorodność podmiotów gospodarczych i odmienny charakter prowadzonej działalności, utworzenie takiego katalogu w praktyce jest wyjątkowo trudne lub niemożliwe. W przytoczonym powyżej art. 16 ust.1 ustawa o CIT wymienia jedynie enumeratywnie wydatki, o które nie można zmniejszyć podstawy opodatkowania. W praktyce prawo podatkowe nakłada następujące warunki, które powinny zostać spełnione, aby dany koszt uznać podatkowo:
- nakład musi być faktycznie poniesiony,
- celem poniesienia danego nakładu musi być osiągnięcie, zachowanie czy zabezpieczenie źródła przychodów,
- wydatek nie może być uwzględniony w negatywnym katalogu z art. 16 ustawy o CIT.
Omówione przesłanki wskazują na konieczność wykazania związku danego kosztu z przychodem, który osiąga lub planuje osiągnąć jednostka , co oznacza, że powinien on być rezultatem takich działań podatnika, które skierowane są jednoznacznie na wypracowanie dochodu. Warto w tym miejscu przypomnieć, że przed 1 stycznia 2007 definicja kosztów podatkowych głosiła, iż do tej kategorii można zaliczyć te wydatki, których rezultatem miało stać się osiągnięcie przychodów. Nie nastąpiło tutaj żadne rozszerzenie merytoryczne pojęcia, a zmiana dotyczyła jedynie doprecyzowania i uszczegółowienia definicji w związku z praktyką podatkową wynikającą ze stanoiska organów skarbowych, zgodnie z którymi wszystkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione nakłady związane z funkcjonowaniem jednostki gospodarczej są kosztami uzyskania przychodów. Za takie koszty można uznać wydatek poniesiony na pakiet medyczny zarówno dla pracowników, jak i członków ich rodzin. Zapewnienie szybkiego i łatwego dostępu do podstawowej opieki medycznej oraz innych świadczeń medycznych (na przykład diagnostyka czy profilaktyka) obniża absencję chorobową pracowników oraz ich nieobecności związane z opieką nad chorymi członkami rodziny. Działanie takie minimalizuje koszty generowane przez nieobecność pracownika w pracy. Możliwość skorzystania z usług medycznych zwiększa również motywację do pracy w firmie.
Stanowiska fiskusa
Rozstrzygnięcia organów skarbowych akceptują takie podejście. Jeden z podatników zadał pytanie Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej o możliwość zaliczenia do kosztów swojej działalności nakładów na pakiety medyczne dla pracowników oraz ich rodzin. Zgodnie z zasadami obowiązującymi w organizacji podatnika, pracownikom oraz członkom ich rodzin zapewniane są pakiety medyczne, które upoważniają pracowników oraz członków ich rodzin do korzystania ze świadczeń medycznych w wybranych placówkach zdrowotnych, przy czym zakres świadczeń medycznych jest uzależniony od wykupionego pakietu medycznego. Podatnik uzasadniał między innymi, że co do zasady kosztami uzyskania przychodów są tak zwane koszty pracownicze, które obejmują przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników. W ocenie firmy występującej o interpretację indywidualną za koszty pracownicze można uznać także wydatki dotyczące zakupu pakietów medycznych dla członków rodzin pracowników. Świadczenie to bowiem jest związane ze stosunkiem pracy łączącym pracownika z pracodawcą – gdyby nie ten stosunek, członkowie rodzin nie partycypowaliby w nabytych pakietach medycznych. W celu pozyskania najlepszych w branży pracowników, podatnik zdecydował o zapewnieniu im oraz członkom ich rodzin możliwości nieodpłatnego korzystania z pakietów medycznych. Wydatki tego rodzaju stanowią w jego opinii przejaw i wyraz starań o stan zdrowia, kondycję fizyczną i samopoczucie pracowników oraz najbliższych osób dla tego pracownika osób. Objęcie pakietem medycznym najbliższych pracownika (w szczególności dzieci) zapewnia szybszy dostęp do lekarza, a tym samym skutkuje skróconym okresem absencji pracowników w pracy spowodowanej opieką nad dzieckiem. Taka postawa pracodawcy może istotnie wpływać na motywację pracowników do pracy oraz przyczyniać się do poprawy atmosfery pracy, co z kolei skutkuje wyższą efektywnością oraz rzutuje na zmniejszenie rotacji kadr. W konsekwencji nakłady na pakiety medyczne dla pracowników oraz członków ich rodzin przekładają się na uzyskiwane przez jednostkę gospodarczą przychody. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 11 kwietnia 2017 r. (0114-KDIP2-1.4010.17. 2017.1.MR) potwierdził prawidłowość takiego podejścia.
