Wiele osób świadczy pracę na umowę zlecenie. W trakcie trwania tej umowy zleceniobiorca może zachorować i nabyć prawo do otrzymania zasiłku chorobowego (i innych zasiłków w razie choroby i macierzyństwa). Zasiłek ten przysługuje ubezpieczonemu, który z powodu choroby lub wypadku stał się czasowo niezdolny do pracy. Zasiłek w razie choroby lub macierzyństwa może wypłacać zleceniodawca (pod warunkiem, że jest do tego uprawniony) lub ZUS. Powstaje wobec tego pytanie czy zleceniodawca lub organ rentowy powinni - jako płatnicy - pobrać zaliczkę na podatek dochodowy z tytułu zasiłku w razie choroby lub macierzyństwa (dalej: zasiłek chorobowy) wypłaconego w trakcie trwania umowy zlecenia.
Według dotychczasowej praktyki organów skarbowych nie pobiera się zaliczki na podatek dochodowy od zasiłku chorobowego wypłaconego od umowy zlecenia. Urzędy jednolicie uznają, że to sam zleceniobiorca powinien rozliczyć podatek w rocznym zeznaniu podatkowym na podstawie informacji PIT-8C otrzymanej od zleceniodawcy.
Skąd pomysł fiskusa
Organy podatkowe w swoich interpretacjach (interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 24 marca 2010 r., IPPB2/415-781/09-4/MK oraz interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 8 czerwca 2012 r., ILPB1/415-477/12-2/TW) twierdzą, że zleceniodawca, który wypłaca zasiłek chorobowy od umowy zlecenia, nie pełni roli płatnika podatku dochodowego. Zdaniem skarbówki, otrzymany przez zleceniobiorcę zasiłek chorobowy, mimo że pozostaje w związku z wykonywanym zleceniem, nie mieści się w kategorii przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9, a więc m.in. z umowy zlecenia. Wobec tego, do zasiłku chorobowego nie ma zastosowania sposób poboru zaliczki na podatek określony w art. 41 ustawy o PIT. Według fiskusa, przepis ten dotyczy tylko przychodów z działalności wykonywanej osobiście, do których należą dochody z tytułu umowy zlecenia i nie obejmuje on zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, w tym zasiłku chorobowego. które są dochodami z innych źródeł wymienionych w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT. Organy twierdzą, że skoro zasiłek chorobowy należy do przychodów z innych źródeł, to zleceniodawca nie jest uprawniony do poboru zaliczki na podatek od wypłaconego zasiłku i w związku z tym zleceniodawca musi wykazać ten zasiłek w informacji PIT-8C, a zleceniobiorca z tej informacji musi przepisać kwotę zasiłku do swojego zeznania podatkowego i sam zapłacić od niego podatek obliczony według skali podatkowej.
Czy tylko przy umowie o pracę
Twierdzenia fiskusa należy jednak uznać za bezpodstawne. Fiskus podtrzymuje, że tylko w przypadku osób zatrudnionych na umowę o pracę pracodawca, na podstawie art. 31 ustawy o PIT jako płatnik, ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od wypłaconego zasiłku chorobowego z ubezpieczenia społecznego i wykazać go w informacji o dochodach oraz pobranych zaliczkach PIT-11. Takie stanowisko urzędów nie jest słuszne, gdyż istnieje podstawa prawna na zapłatę zaliczki przez płatnika od zasiłku chorobowego przy zleceniu.
Przykład
Pan Kacper pracował w 2016 roku na umowę zlecenie jako kelner w restauracji w Kołobrzegu i był objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Wskutek wypadku w drodze do pracy pan Kacper przebywał od 5 sierpnia 2016 r. do 30 listopada 2016 r. na zwolnieniu lekarskim. Za czas choroby pan Kacper otrzymywał zasiłek chorobowy, który wypłacał zleceniodawca. Czy zleceniodawca pobiera zaliczkę z tytułu wypłaconego zasiłku chorobowego?