W ostatnim czasie pojawiły się ciekawe rozstrzygnięcia WSA dotyczące skutków w CIT wydania rzeczowego majątku likwidacyjnego przez spółkę kapitałową na rzecz jej udziałowców. Chodzi o wyrok WSA w Łodzi z 19 kwietnia 2016 r. (I SA/Łd 146/16) i wyrok WSA w Poznaniu z 21 kwietnia 2016 r. (I SA/Po 2430/15). Wyroki są ciekawe nie tylko z powodu niezwykle istotnej tematyki, jakiej dotykają. Intrygują również z uwagi na to, że prezentują dwa odmienne rozstrzygnięcia w tej samej kwestii – i to w odstępie zaledwie dwóch dni.
Skąd się biorą wątpliwości
W obydwu wskazanych przypadkach stan faktyczny oraz istota sporu były podobne. Celem podatnika było ustalenie czy likwidacja spółki kapitałowej, w wyniku której wydany zostanie na rzecz jej udziałowców majątek niepieniężny tej spółki, spowoduje powstanie przychodu podatkowego po stronie likwidowanego podmiotu.
Powodem zapytania podatnika i źródłem ewentualnego przychodu dla likwidowanej spółki w omawianych okolicznościach jest art. 14a usta- wy o CIT, wprowadzony od 1 stycznia 2015 r. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku uregulowania zobowiązania podatnika w naturze (tzn. poprzez wykonanie przez niego na rzecz wierzyciela świadczenia niepieniężnego), podatnik ten jest zobowiązany do rozpoznania przychodu podatkowego odpowiadającego wartości uregulowanego zobowiązania (lub wydanego świadczenia – jeśli wartość rynkowa takiego świadczenia jest wyższa niż regulowane za jego pomocą zobowiązanie).
Przykład
Spółka kapitałowa zaciągnęła pożyczkę (np. u spółki powiązanej) o wartości 100 (kwota główna plus należne odsetki). Spółka postanowiła następnie uregulować swoje zobowiązanie z tego tytułu poprzez wydanie na rzecz pożyczkodawcy udziałów posiadanych w podmiocie trzecim, o wartości rynkowej 200 oraz cenie nabycia 50 (udziały nabyte za gotówkę).
Biorąc pod uwagę brzmienie art. 14a ustawy o CIT, nie ma wątpliwości, że w omawianym przypadku spółka będąca pożyczkobiorcą uregulowała swoje zobowiązanie w naturze (tj. wydając na rzecz wierzyciela składniki niepieniężne – udziały). W efekcie, spółka ta jest zobowiązana do rozpoznania przychodu podatkowego w wysokości wartości rynkowej wydanych udziałów, tj. 200. Analogicznie, jak przy transakcji odpłatnego zbycia tych udziałów, przychód będzie mógł zostać pomniejszony o cenę nabycia wydanych udziałów – w tym przypadku 50 (przepisy ustawy o CIT nie zawierają regulacji w zakresie ustalania kosztów dla tak powstałego przychodu, dlatego stosuje się tutaj zasady ogólne).