Leasing finansowy: operacje gospodarcze w księgach rachunkowych finansującego

W razie sprzedaży korzystającemu leasingowanej maszyny czy auta po zakończeniu umówionego okresu za opłatę końcową, jej kwota stanowi w całości spłatę części kapitałowej. Finansujący powinien ją wykazać jako spłatę należności od korzystającego.

Publikacja: 13.06.2018 06:40

Leasing finansowy: operacje gospodarcze w księgach rachunkowych finansującego

Foto: Fotolia.com

W ujęciu rachunkowym przedmiot leasingu finansowego zaliczany jest do aktywów trwałych korzystającego („Środki trwałe" lub „Wartości niematerialne i prawne"), który dokonuje od nich odpisów amortyzacyjnych. Finansujący traktuje go natomiast jak aktywa finansowe z tytułu należności (Wn „Pozostałe rozrachunki" – rozrachunki z korzystającym z tytułu przedmiotu leasingu). O rozliczeniu podatkowym i ewidencji księgowej umowy leasingu finansowego po stronie korzystającego pisaliśmy szczegółowo w artykule „Jak rozliczyć podatkowo i bilansowo leasing finansowy" w Rzeczpospolitej z 4 kwietnia 2018 r.

Operacje gospodarcze związane z leasingiem finansowym w księgach rachunkowych finansującego wymagają w księgach zapisów, jakie zestawiono >w tabeli.

Z aktywów obrotowych

Jeżeli przekazane w leasing finansowy składniki majątku były wcześniej wykazane w ewidencji aktywów obrotowych finansującego (towary, produkty gotowe), wówczas ich wartość netto powinna być przeniesiona z odpowiednich kont aktywów obrotowych na konto „Pozostałe rozrachunki" (rozrachunki z korzystającym z tytułu przedmiotu leasingu), na którym ujmuje się je w wartości inwestycji leasingowej netto. Wartość ta składa się z należnych finansującemu opłat leasingowych, wynikających z umowy leasingu finansowego – z wyłączeniem warunkowych opłat leasingowych, których kwota uzależniona jest od przyszłych czynników, takich jak rynkowe stopy procentowe, stopień zużycia przedmiotu umowy, czy indeksy cen – oraz ewentualnej niegwarantowanej wartości końcowej, przypadającej na rzecz finansującego, zdyskontowanych za pomocą stopy procentowej leasingu, czyli stopy dyskontowej aktualnej w dacie rozpoczęcia leasingu finansowego. Operacja ta może być zaewidencjonowana:

Wn „Pozostałe rozrachunki" – rozrachunki z korzystającym z tytułu przedmiotu leasingu;

Ma „Towary" lub „Produkty gotowe".

Potencjalna różnica między wartością inwestycji leasingowej netto a wartością netto przedmiotu leasingu finansowego, pomniejszoną o wartość bieżącą niegwarantowanej kwoty końcowej (pod warunkiem, że jest ona istotna) odnoszona jest na konto przychodów lub kosztów finansowych (Wn/Ma „Pozostałe rozrachunki" – rozrachunki z korzystającym z tytułu przedmiotu leasingu; Ma „Przychody finansowe" lub Wn „Koszty finansowe").

Wygaśnięcie, rozwiązanie

Jeżeli umowa leasingowa zobowiązuje korzystającego do zawarcia umowy ubezpieczeniowej i cesji odszkodowania na rzecz finansującego, wówczas efekty wygaśnięcia umowy leasingowej wykazywane są po skompensowaniu z otrzymanym odszkodowaniem:

Wn „Rachunki bankowe";

Ma „Pozostałe rozrachunki" – rozrachunki z korzystającym z tytułu przedmiotu leasingu).

W przypadku wygaśnięcia umowy leasingowej wskutek utraty (np. kradzieży, pożaru) jej przedmiotu, finansującemu przysługuje – co do zasady – prawo żądania spłaty przez korzystającego należności z tytułu tej umowy. W sytuacji uznania należności leasingowej za wątpliwą, finansujący powinien dokonać odpisu aktualizującego jej wartość, wykazywanego drugostronnie jako koszty finansowe:

Wn „Koszty finansowe";

Ma „Odpisy aktualizujące wartość należności".

W przypadku wypowiedzenia (rozwiązania) umowy leasingu finansowego, któremu towarzyszy zwrot jego przedmiotu finansującemu, korzystający obciążany jest płatnością wynikającą z umowy leasingowej, a finansujący wprowadza do swoich ksiąg rachunkowych otrzymany przedmiot umowy leasingowej, wyceniając go w cenie rynkowej i redukując drugostronnie należność od korzystającego:

Wn „Środki trwałe" lub „Wartości niematerialne i prawne";

Ma „Pozostałe rozrachunki" – rozrachunki z korzystającym z tytułu przedmiotu leasingu).

W razie sprzedaży korzystającemu, po zakończeniu umowy leasingowej jej przedmiotu za opłatę końcową, opłata ta stanowi w całości spłatę części kapitałowej. Finansujący powinien ją wykazać jako spłatę należności od korzystającego. Jeżeli rzeczywiście uregulowana opłata końcowa jest wyższa od ujętego w ewidencji księgowej salda należności, wówczas różnica zwiększa przychody z tytułu leasingu finansowego (Ma „Sprzedaż produktów" lub „Pozostałe przychody operacyjne").

Zbycie przedmiotu leasingu finansowego, zwróconego uprzednio przez dotychczasowego korzystającego, osobie trzeciej następuje na podstawie odrębnej umowy kupna/sprzedaży. Opłata końcowa, stanowiąca cenę sprzedaży przedmiotu leasingu, jest przychodem z jego zbycia (Ma „Sprzedaż produktów" lub „Pozostałe przychody operacyjne"). Kosztem sprzedanego osobie trzeciej wyleasingowanego uprzednio składnika aktywów jest jego wartość rynkowa. Ewentualną rekompensatą, wypłaconą korzystającemu, obciąża się koszty operacyjne (Wn „Koszt sprzedanych produktów" lub „Pozostałe koszty operacyjne"). Podpisanie, po zakończeniu danej umowy leasingowej, kolejnej umowy tego typu, uznawane jest – dla celów bilansowych – za zawarcie nowej umowy leasingowej, klasyfikowanej zgodnie z ogólnymi regułami.

W przypadku zwrotu finansującemu, po zakończeniu umowy leasingu finansowego, jej przedmiotu przez korzystającego, finansujący wprowadza go do ewidencji księgowej, ujmując drugostronnie jako zmniejszenie należności od korzystającego lub przychody z tytułu leasingu finansowego:

Wn „Środki trwałe" lub „Wartości niematerialne i prawne";

Ma „Pozostałe rozrachunki" – rozrachunki z korzystającym z tytułu przedmiotu leasingu lub „Sprzedaż produktów" lub „Pozostałe przychody operacyjne".

W ujęciu rachunkowym przedmiot leasingu finansowego zaliczany jest do aktywów trwałych korzystającego („Środki trwałe" lub „Wartości niematerialne i prawne"), który dokonuje od nich odpisów amortyzacyjnych. Finansujący traktuje go natomiast jak aktywa finansowe z tytułu należności (Wn „Pozostałe rozrachunki" – rozrachunki z korzystającym z tytułu przedmiotu leasingu). O rozliczeniu podatkowym i ewidencji księgowej umowy leasingu finansowego po stronie korzystającego pisaliśmy szczegółowo w artykule „Jak rozliczyć podatkowo i bilansowo leasing finansowy" w Rzeczpospolitej z 4 kwietnia 2018 r.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona