– Jeśli polityka fiskalna ma być elementem wspierania innowacyjności biznesu, konieczne są gruntowne zmiany, zarówno w samych przepisach, jak i podejściu organów podatkowych – mówi Maciej Kubica, radca prawny, menedżer w TLA. – Niestety, wdrożone dotychczas rozwiązania nie są wystarczająco jasne i konkretne. Mimo iż w prezentacjach wyglądają dobrze, to w praktyce ich stosowanie jest bardzo uciążliwe i może generować spory z administracją podatkową. Dlatego znaczna część podatników woli uniknąć ryzyka i rezygnuje z zastosowania ulg – wyjaśnia.
Według Izabeli Andrzejewskiej-Czernek jest kilka powodów niewielkiego zainteresowania preferencjami. Po pierwsze, liczba obowiązków związana z wprowadzeniem każdej z tych ulg jest nieproporcjonalnie duża. Po drugie, podatnicy obawiają się zakwestionowania rozliczeń podatkowych po skorzystaniu z ulgi. Nawet uzyskanie indywidualnej interpretacji – jak pokazuje przykład IP Box – nie zmniejsza tego ryzyka. Po trzecie, podatnicy zwyczajnie nie mają czasu na implementację ulg, ponieważ muszą bardzo dużo uwagi poświęcać nowym przepisom, bieżącym rozliczeniom i zachowaniu przy tym tzw. tax compliance.
– Podatnicy tęsknią za spokojem i stabilnością systemu podatkowego. Warto, by resort najpierw dopracował już istniejące ulgi i pozwolił im zadziałać – mówi mec. Andrzejewska-Czernek.
Eksperci wskazują na niekorzystne dla podatników praktyki dotyczące IP Box. Ulga pozwala płacić 5 proc. podatku od dochodu zamiast 19 proc. Zainteresowani nią programiści otrzymują z reguły pozytywne interpretacje. Tyle że w wielu przypadkach nie dają im one żadnej ochrony. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej pyta podatnika, czy prowadzona przez niego działalność ma charakter badawczo-rozwojowy i stanowi utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. A to organ wydający interpretację powinien odpowiedzieć na to pytanie.
– Coraz więcej podatników ma świadomość, że zastosowanie ulgi IP Box oznacza w tej sytuacji ryzyko sporu. Pojawia się przeświadczenie, że administracja podatkowa wciąga ich w pułapkę, by za kilka lat zażądać dopłaty podatku – mówi mec. Kubica.
Warto upraszczać
Czy Polski Ład to zmieni? Według Pawła Lewandowskiego, doradcy inwestycyjnego, pakiet nowych preferencji może być dobrym rozwiązaniem, jeśli ograniczona zostanie liczba wymogów biurokratycznych.