Czy sprzedaż waluty bankowi jest wypływem środków pieniężnych

Sprzedaż środków pieniężnych w euro jest trwałym wyzbyciem się ich. W momencie „zwrotnego" przelewu ich równoważności w walucie polskiej może dochodzić do powstawania różnic kursowych dodatnich bądź ujemnych, które stanowią przychody lub koszty.

Publikacja: 29.05.2017 02:00

Czy sprzedaż waluty bankowi jest wypływem środków pieniężnych

Foto: Fotolia.com

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 21 marca 2017 r. (III SA/Wa 207/16).

Spółka akcyjna na potrzeby działalności gospodarczej prowadzi rachunki bankowe zarówno w walucie polskiej (złote polskie), jak i zagranicznej (euro). W wyniku ruchu środków pieniężnych na rachunku walutowym powstałego wskutek wymiany euro na złote, może dojść do ewentualnego powstania różnic od własnych środków pieniężnych zgromadzonych w walucie obcej. Spółka zwróciła się z pytaniem do organu interpretacyjnego, czy różnice wynikające z kursu euro z dnia wpływu środków pieniężnych na rachunek walutowy w stosunku do kursu euro z dnia faktycznie zastosowanego kursu waluty z dnia wypływu tych środków związanych z wymianą euro na złote, są przychodami bądź kosztami uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15a ust. 2 pkt 3 i art. 15a ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT. W ocenie spółki, wydatkowanie środków pieniężnych w walucie obcej na cele prowadzonej działalności gospodarczej powoduje powstanie dwóch rodzajów różnic kursowych, tj. różnicy od przeprowadzonej transakcji oraz różnicy od środków własnych.

Organ podatkowy w interpretacji IPPB5/ 4510-639/15-2/IŚ nie podzielił stanowiska spółki. Dla powstania podatkowych różnic kursowych od własnych środków istotny jest wpływ i zapłata środków pieniężnych w walucie obcej. W przypadku wymiany waluty obcej na złote – co ma miejsce w stanie faktycznym opisanym przez spółkę – nie dochodzi do zapłaty lub innej formy wypływu środków pieniężnych. Środki pieniężne są bowiem tylko przemieszczane pomiędzy dwoma rachunkami należącymi do spółki.

WSA podzielił stanowisko spółki. Uzasadniając wyrok, sąd podkreślił, że w przedmiotowym stanie faktycznym mamy do czynienia z „innym wypływem" środków, a ponadto dochodzi do zdarzenia gospodarczego w tym sensie, że – jak wskazała spółka – środki przekazywane są bankowi, który je kupuje, a więc dochodzi do transakcji i dopiero później bank przelewa równoważność środków w walucie polskiej. W tym momencie może dochodzić do powstawania różnic kursowych dodatnich bądź ujemnych i odpowiednio powinny być one kwalifikowane jako przychody bądź koszty uzyskania przychodów.   —Brunon Surma, współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Mateusz Piech, konsultant w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

Dopuszczalność wyboru metody rozliczania różnic kursowych do celów podatku dochodowego jest unikatowym rozwiązaniem w polskim prawie podatkowym. Twórcy polskiego prawa publicznego raczej bowiem nakazują podatnikom działać w określony sposób, aniżeli wybierać co chcieliby zrobić. Natomiast w przypadku rozliczania różnic kursowych, polscy podatnicy mają możliwość wyboru pomiędzy dwiema metodami, tj.: podatkową oraz rachunkową (bilansową) metodą rozliczania różnic kursowych. Interesujące jest, że większość przedsiębiorców decyduje się na korzystanie z metody podatkowej, mimo iż ta powoduje znacznie więcej problemów i wątpliwości interpretacyjnych, czego dowodem jest analizowany wyrok WSA w Warszawie.

Komentując wskazany wyrok, należy zwrócić uwagę na powód zaistnienia sporu. Organ podatkowy, wydając interpretację podatkową, pomylił się na dwóch etapach tego procesu, przy czym drugi błąd był w istocie logiczną konsekwencją pierwszego.

Podstawowym błędem organu podatkowego było niezrozumienie istoty transakcji, którą opisano w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji. Jak bowiem wskazał podatnik: „W zwia?zku z faktem, iz? większość swoich zobowiązań spółka reguluje w PLN jest ona zmuszona czasami do zamiany EURO na PLN, co prowadzi do przewalutowania okres?lonej kwoty z EURO na PLN. Faktycznie jest to realizowane poprzez sprzedaz? okres?lonej kwoty w EURO będącej na rachunku walutowym do banku i otrzymanie równowartości tejże kwoty przeliczonej na PLN na rachunek w walucie polskiej." Jasne jest więc, że skoro podatnik otrzyma środki na rachunek w walucie polskiej, to najpierw środki te muszą zostać odjęte z jego rachunku walutowego. Konsekwentnie więc z jednego rachunku podatnika „wypłyną" środki w euro, a na drugi „wpłyną" środki w złotych.

Jednocześnie, zdaniem organu podatkowego, w tak opisanej transakcji nie dochodzi do „wypływu", o którym mowa w art. 15a ust. 2 pkt 3 oraz ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT. Zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej: „Za »wypływ« s?rodków pienie?z?nych nalez?y bowiem uznać przekazanie ich podmiotom trzecim, np. kontrahentowi (jako zapłatę), gdy jednocześnie dochodzi do trwałego fizycznego wyzbycia sie? waluty, a nie do jej zamiany (tj. gdy dochodzi do uszczuplenia aktywów, a nie gdy dochodzi do zamiany aktywów, które nadal sa? w posiadaniu tego samego podatnika)." Organ podatkowy uznał zatem, że odsprzedaż euro do banku de facto nie jest transakcją sprzedaży dla celów art. 15a ustawy o CIT.

Konsekwencją takiego stanowiska był drugi błąd organu podatkowego, tj. przyjęcie, że w analizowanym przypadku nie powstają różnice kursowe, o których mowa w art. 15a ustawy o CIT i ostatecznie odpowiedni przychód lub koszt.

Z taką interpretacją nie zgodził się WSA w Warszawie, podkreślając w ustnym uzasadnieniu wyroku, że: „Po pierwsze, ustawa nie definiuje poje?cia »wypływ«, a wie?c nalez?y sie? posłużyć potocznym rozumieniem tego słowa i stwierdzić, z?e sprzedaz? waluty bankowi stanowi »wypływ« s?rodków pienie?z?nych. Po drugie, mamy do czynienia z trwałym wyzbyciem sie? s?rodków pienie?z?nych, tj. sprzedaniem ich bankowi w walucie EURO niezależnie od tego, z?e ich równowartos?c? odpowiednio przeliczona wraca na konto spółki. Bowiem sa? to już inne środki, w tym sensie, z?e sa? to złotówki i po odpowiednim przeliczeniu."

Sąd w omawianym wyroku bardzo zasadnie zwrócił uwagę na potoczne rozumienie pojęcia „wypływ", bowiem – skoro nie zdefiniowano go w ustawie – to powinno być ono czytelne dla osób niebędących prawnikami, a interpretacja dokonana przez organ podatkowy była z takim założeniem sprzeczna. Ponadto, słusznie podkreślono, że w komentowanej sprawie środki, które podatnik „oddał" do banku, to nie były te same środki, które później „dostał". Doszło bowiem pierwotnie do sprzedaży (przekazania) euro do banku i dopiero później do wypłaty polskiej waluty podatnikowi. Z istoty opisanej transakcji jasno zatem wynikało, że dojdzie do sprzedaży „waluty", a zapłata nastąpi w złotych, do czego zresztą odwołał się nawet sam Dyrektor Izby Skarbowej w treści uzasadnienia interpretacji.

Podatnicy powinni zatem zwrócić szczególną uwagę na skutki podatkowe korzystania z usług, które oferują im obsługujące ich banki, zwłaszcza, gdy korzystanie z takich usług jest istotnym elementem działalności gospodarczej danej firmy. Należy bowiem pamiętać, że wachlarz usług finansowych jest bardzo szeroki i zarówno księgowi, jak i przedstawiciele Krajowej Administracji Skarbowej nie są w stanie analizować coraz to nowych „wehikułów" finansowych, zwłaszcza w warunkach kontroli. Zawczasu trzeba więc sprawdzać skutki podatkowe usług, z których się korzysta, gdyż konsekwencje niezrozumienia działania danej usługi mogą być dla podatnika dotkliwe.

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 21 marca 2017 r. (III SA/Wa 207/16).

Spółka akcyjna na potrzeby działalności gospodarczej prowadzi rachunki bankowe zarówno w walucie polskiej (złote polskie), jak i zagranicznej (euro). W wyniku ruchu środków pieniężnych na rachunku walutowym powstałego wskutek wymiany euro na złote, może dojść do ewentualnego powstania różnic od własnych środków pieniężnych zgromadzonych w walucie obcej. Spółka zwróciła się z pytaniem do organu interpretacyjnego, czy różnice wynikające z kursu euro z dnia wpływu środków pieniężnych na rachunek walutowy w stosunku do kursu euro z dnia faktycznie zastosowanego kursu waluty z dnia wypływu tych środków związanych z wymianą euro na złote, są przychodami bądź kosztami uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15a ust. 2 pkt 3 i art. 15a ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT. W ocenie spółki, wydatkowanie środków pieniężnych w walucie obcej na cele prowadzonej działalności gospodarczej powoduje powstanie dwóch rodzajów różnic kursowych, tj. różnicy od przeprowadzonej transakcji oraz różnicy od środków własnych.

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona