Warto uzyskać status centrum badawczo-rozwojowego

Firmy prowadzące działalność badawczo-rozwojową w ramach centrum mogą zaliczyć do kosztów odpisy na fundusz innowacyjności już w momencie wpłaty środków na jego rachunek. Drugi raz odliczą te kwoty w momencie ich wydatkowania.

Publikacja: 29.05.2017 07:00

Warto uzyskać status centrum badawczo-rozwojowego

Foto: 123RF

Bartosz Mroczkowski, Paweł Kucejko

Poprawa konkurencyjności polskiej gospodarki w drodze implementacji innowacyjnych rozwiązań jest obecnie jednym z głównych zamierzeń polskiego ustawodawcy w ramach realizowanej przezeń polityki podatkowej. Przejawem jej realizacji jest m.in. wprowadzanie korzystnych regulacji podatkowych mających na celu zachęcanie przedsiębiorców do prowadzenia działalności innowacyjnej. Przykładami zachęt podatkowych dla innowacyjnych przedsiębiorstw jest funkcjonująca już od dłuższego czasu możliwość uzyskania przez podatników korzystnego z perspektywy podatkowej statusu Centrum Badawczo Rozwojowego lub wprowadzona do polskiego ustawodawstwa od 2016 r. i zyskująca coraz większą popularność ulga na działalność badawczo – rozwojową (w poprzednich latach: ulga na nowe technologie).

Warunki spełnione łącznie

Podmioty ubiegające się o status CBR, który nadaje minister właściwy do spraw gospodarki, muszą spełnić łącznie następujące warunki:

1) przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość kwoty 1 200 000 euro (w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości);

2) 20 proc. tych przychodów stanowią przychody ze sprzedaży własnych usług badawczo-rozwojowych;

3) podatnik nie zalega z zapłatą podatków oraz składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Spełnienie tych warunków nie wydaje się być problematyczne z uwagi na brak rygorystycznych przesłanek w tym zakresie. Uzyskanie statusu CBR jest jednak kluczowe dla możliwości skorzystania z preferencji podatkowej z wykorzystaniem funduszu innowacyjności.

Do 20 proc. przychodów miesięcznie

Kluczowa preferencja podatkowa związana z prowadzeniem przez podatników działalności B+R w ramach CBR związana jest z możliwością zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów na tzw. fundusz innowacyjności. Podatnik uprawniony jest do rozpoznania kosztu podatkowego już w momencie wpłaty środków pieniężnych na rachunek tego funduszu.

Fundusz innowacyjności tworzy się z comiesięcznego odpisu wynoszącego nie więcej niż 20 proc. przychodów uzyskanych w danym miesiącu przez podatnika posiadającego status CBR. Środki funduszu innowacyjności są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym, przy czym równowartość odpisów podatnik przekazuje na rachunek bankowy funduszu w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został dokonany odpis.

Podwójna korzyść

Za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o CIT uważa się wydatki, które służą osiągnięciu, zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów oraz jednocześnie nie zostały wymienione w negatywnym katalogu takich kosztów w ustawie o CIT. Wydatki ponoszone przez podatnika na działalność B+R, a finansowane z funduszu innowacyjności, powinny spełniać wszystkie ww. przesłanki, tj. co do zasady powinny służyć osiągnięciu, zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów oraz nie być wymienione w negatywnym katalogu kosztów.

Biorąc to pod uwagę, niezależnie od faktu rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w drodze odpisu na fundusz innowacyjności, podatnik powinien być uprawniony do ponownego rozpoznania wydatków - ze środków zgromadzonych na tym funduszu – jako kosztów podatkowych w momencie faktycznego poniesienia wydatku na działalność B+R. W efekcie wynik podatkowy przedsiębiorstwa posiadającego status B+R może zostać pomniejszony nawet o 200 proc. kosztów B+R.

NSA zaakceptował

Takie podejście zostało zaakceptowane w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 lutego 2017 r. (II FSK 4056/14). W orzeczeniu tym NSA potwierdził za podatnikiem oraz sądem pierwszej instancji, że skorzystanie przez podatnika z instytucji odpisu na fundusz innowacyjności (stanowiącego ulgę podatkową) jest instrumentem wsparcia działalności innowacyjnej przez państwo i nie uniemożliwia podatnikowi zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków sfinansowanych ze środków tego funduszu.

Warto jednak wskazać, że w praktyce podejście zaakceptowane przez NSA może zostać zakwestionowane przez organy podatkowe, twierdzące że ten sam wydatek nie może zostać potraktowany jako koszty podatkowy dwukrotnie. (patrz: uchylona wyrokiem WSA w Warszawie z 13 sierpnia 2014 r., III SA/Wa 580/14, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 października 2013 r., IPPB3/ 423-549/13-2/GJ).

Trzeba przy tym zaznaczyć, że z funduszu innowacyjności podatnik może pokrywać jedynie wydatki związane z prowadzoną przez niego działalnością B+R, tzn. środków funduszu nie można przeznaczyć na inne cele. Dodatkowo, środki funduszu innowacyjności wykorzystane na finansowanie działalności B+R stanowią pomoc publiczną (szczegółowe zasady wyliczania wartości udzielonej pomocy publicznej określa rozporządzenie ministra gospodarki w sprawie funduszu innowacyjności).

Czy można obniżyć przychody trzykrotnie

W kontekście pozytywnego wyroku NSA, potwierdzającego możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych odpisu na fundusz innowacyjności, jak również finansowanych z niego wydatków na działalność badawczo-rozwojową, warto rozważyć możliwość uzyskania jeszcze większych korzyści podatkowych poprzez dodatkowe skorzystanie z dostępnej od 2016 r. ulgi na działalność badawczo-rozwojową. Od 2017 roku ulga pozwala obniżyć przychody przedsiębiorców nawet o 150 proc. wartości poniesionych kosztów kwalifikowanych (koszty uzyskania przychodów plus dodatkowe odliczenia w ramach ulgi).

Przepisy ustawy o CIT regulujące ulgę na działalność badawczą rozwojową wykluczają zastosowanie ulgi w przypadku kiedy koszty kwalifikowane (wydatki B+R) zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub podatnik prowadził w roku podatkowym działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia. Posiadanie statusu CBR wraz z korzystaniem z korzyści podatkowych związanych z tym statusem, nie powinno zatem wykluczać możliwości dodatkowego skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową. W efekcie, przedsiębiorstwo posiadające status CBR, dokonujące odpisów na fundusz innowacyjności, zaliczające w bieżące koszty podatkowe wydatki na działalność B+R oraz dokonujące dodatkowego odpisu w wysokości 50 proc. kosztów kwalifikowanych mogłoby obniżyć swoje przychody aż o 250 proc. poniesionych wydatków B+R.

Oczywiście, biorąc pod uwagę negatywne stanowisko organów podatkowych w kontekście podwójnego zaliczania w koszty podatkowe wydatków B+R w przypadku korzystania ze statusu CBR, opór fiskusa przy próbie trzykrotnego obniżenia przychodów o ten sam wydatek najprawdopodobniej będzie jeszcze większy. Niemniej, czy właśnie nie w tym kierunku powinna zmierzać polska innowacyjna gospodarka?

Przykład

Spółka z o.o. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji nowoczesnych produktów farmaceutycznych. Przedmiotem działalności spółki jest również prowadzenie prac badawczo-rozwojowych (B+R) na potrzeby grupy kapitałowej oraz podmiotów trzecich. W roku 2017 spółka poniosła następujące koszty prac związanych z działalnością B+R:

- koszty wynagrodzeń pracowników zatrudnionych przy prowadzeniu prac B+R – 900 000 zł;

- koszty odpłatnego korzystania z aparatury badawczej – 600 000 zł;

- koszty ekspertyz i opinii uzyskanych od wyspecjalizowanej jednostki naukowej w rozumieniu odrębnych przepisów – 500 000 zł.

W poprzednim roku podatkowym przychody netto spółki wyniosły 9 000 000 zł, w tym 2 500 000 zł ze sprzedaży usług B+R. W roku 2017 przychody netto spółki wyniosły łącznie 10 000 000 zł.

W związku z ponoszonymi kosztami prac B+R spółka planuje implementację rozwiązań mających na celu poprawę wyniku podatkowego w CIT. W tym celu spółka uzyskała w 2017 r. status centrum badawczo-rozwojowego w rozumieniu przepisów ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. Dodatkowo spółka zamierza skorzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową.

W roku 2017 spółka będzie uprawniona do odpisów o łącznej wysokości 2 000 000 zł (20 proc. x 10 000 000 zł). W efekcie spółka rozpozna z tego tytułu koszty uzyskania przychodów w łącznej wysokości 2 000 000 zł.

Ponoszone przez spółkę w roku 2017 wydatki z funduszu innowacyjności mieścić się będą w kategorii kosztów kwalifikujących się do finansowania ze środków funduszu innowacyjności i będą kosztami uzyskania przychodów spółki odpowiednio w wysokości 2 000 000 zł.

Dodatkowo, w roku 2017 spółka będzie uprawniona do odliczenia z tytułu ulgi B+R wydatków o łącznej wysokości 1 000 000 zł (50 proc. x 2 000 000 zł).

W rezultacie, w wyniku skorzystania przez przedsiębiorstwo z korzyści podatkowych wynikających z posiadania statusu CBR oraz z ulgi na działalność badawczo-rozwojową łączna wartość, o jaką pomniejszony zostanie wynik podatkowy spółki w roku 2017, wyniesie 5 000 000 zł (przy czym wartość faktycznie poniesionych kosztów wyniesie 2 000 000 zł).

Projekt zmian

Należy jednocześnie zaznaczyć, że zgodnie z projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej z 9 maja 2017 r. przygotowanym przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego planowane jest wprowadzenie zmian w zakresie podatkowych preferencji związanych prowadzeniem działalności badawczo rozwojowej za pośrednictwem CBR. W szczególności projekt ustawy przewiduje zwiększenie dotychczasowej preferencji związanej z korzystaniem przez podatników z ulgi na działalność badawczo-rozwojową przy jednoczesnej likwidacji funduszu innowacyjności (i związanej z tym preferencji w postaci odpisu).

—Bartosz Mroczkowski jest doradcą podatkowym w Kancelarii Ożóg Tomczykowski

—Paweł Kucejko jest prawnikiem w Kancelarii Ożóg Tomczykowski

podstawa prawna: art. 18d ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 1888 ze zm.)

podstawa prawna: art. 26e ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 2032 ze zm.)

podstawa prawna: art. 21 ust. 1-3 ustawy z 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (tekst jedn. DzU z 2015 r. poz. 1710 ze zm.)

Bartosz Mroczkowski, Paweł Kucejko

Poprawa konkurencyjności polskiej gospodarki w drodze implementacji innowacyjnych rozwiązań jest obecnie jednym z głównych zamierzeń polskiego ustawodawcy w ramach realizowanej przezeń polityki podatkowej. Przejawem jej realizacji jest m.in. wprowadzanie korzystnych regulacji podatkowych mających na celu zachęcanie przedsiębiorców do prowadzenia działalności innowacyjnej. Przykładami zachęt podatkowych dla innowacyjnych przedsiębiorstw jest funkcjonująca już od dłuższego czasu możliwość uzyskania przez podatników korzystnego z perspektywy podatkowej statusu Centrum Badawczo Rozwojowego lub wprowadzona do polskiego ustawodawstwa od 2016 r. i zyskująca coraz większą popularność ulga na działalność badawczo – rozwojową (w poprzednich latach: ulga na nowe technologie).

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe