Czytaj także: Działalność sezonowa - jak rozliczać podatkowe koszty
Za cenę sprzedaży netto towaru przyjmuje się możliwą do uzyskania na dzień bilansowy cenę jego sprzedaży, bez VAT i podatku akcyzowego, pomniejszoną o rabaty, opusty i koszty związane z przystosowaniem go do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży, a powiększoną o należną dotację przedmiotową. Wartość godziwą stanowi kwota, za jaką towar mógłby zostać wymieniony na warunkach transakcji rynkowej między zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami (art. 28 ust. 5 i 6 ustawy o rachunkowości; dalej: uor).
W przypadku nadwyżki wartości towarów posezonowych, wynikającej z ksiąg rachunkowych na dzień wyceny bilansowej (ceny nabycia lub zakupu) nad ich ceną sprzedaży netto, należy dokonać odpisu aktualizującego wycenę tych składników rzeczowych aktywów obrotowych (na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 21 ustawy o PIT i art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o CIT nie jest on kosztem podatkowym).
Odpis obniża na dzień wyceny bilansowej wartość tych towarów i jednocześnie (za pośrednictwem pozostałych kosztów operacyjnych ) ma wpływ na wynik finansowy, w którym należy uwzględnić zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej poszczególnych składników aktywów (art. 34 ust. 5 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 uor).
Księgowanie
Sposób ujęcia w ewidencji księgowej korekty wartości zapasów towarów posezonowych, wynikającej z ksiąg rachunkowych na dzień bilansowy o odpis aktualizujący – wobec ich wyceny w niższej cenie sprzedaży netto – uzależniony jest od przyjętego w firmie rozwiązania ewidencyjnego.
Odpis aktualizujący może zostać potraktowany jako odchylenie od cen ewidencyjnych towarów lub wyodrębniony jako aktualizacja ich wyceny, spowodowana utratą wartości. W obu przypadkach odpis pomniejsza wynikającą z ksiąg rachunkowych wartość towarów. Natomiast gdy jednostka dokona zbycia tych towarów, częściowo lub całkowicie, wówczas musi pomniejszyć dokonany wcześniej i odniesiony w koszty księgowe odpis aktualizujący wartość sprzedanych towarów. W uproszczeniu, rozchód towaru wpływa na dokonany odpis poprzez jego sukcesywne zmniejszanie.