Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 23 marca 2016 r. (I SA/Gl 1349/15).
Sprawa, która została ostatecznie rozstrzygnięta na korzyść podatnika przez WSA w Gliwicach, została zainicjowana wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, w którym podatnik (bank) wskazał, że zamierza udzielać klientom (zleceniodawcom) gwarancji, których przedmiotem może być nie tylko spłata pożyczek, ale również dobre wykonanie kontraktu, wadium w przetargu lub zwrot zaliczki. W przypadku wypłaty kwot gwarancji ich beneficjentom klienci powinni zwrócić je bankowi, chociaż nie zawsze ma to miejsce. Dlatego bank zwrócił się z pytaniem do Izby Skarbowej w Katowicach, czy w przypadku braku spłat przez klientów kwot wypłaconych gwarancji będzie uprawniony do zaliczenia poniesionych z tego tytułu strat do kosztów uzyskania przychodów. Podatnik powołał się na art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. c ustawy o CIT, wskazując, że zgodnie z literalnym brzmieniem tego przepisu do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć straty z udzielonych przez bank gwarancji, bez względu na ich rodzaj.
Organ podatkowy w interpretacji indywidualnej z 4 sierpnia 2015 r. (IBPB-1-2/4510-99/15/KP) nie podzielił stanowiska podatnika. Jego zdaniem nieściągalne wierzytelności z tytułu udzielonych przez bank gwarancji należy ograniczyć do gwarancji udzielonych na spłatę kredytów i pożyczek. Organ wskazał, że inne udzielane przez bank gwarancje nie są objęte dyspozycją przepisu art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. c ustawy o CIT. Tym samym straty z tego tytułu nie są kosztami uzyskania przychodów.
WSA nie zgodził się z poglądem organu podatkowego i uchylił interpretację. Uzasadniając wyrok, podkreślił, że organ, choć powołał się na wykładnię literalną, to w istocie zastosował nieprawidłową wykładnię quasi-celowościową, zgodnie z którą preferencji banku w zakresie zaliczania do kosztów podatkowych strat z tytułu gwarancji nie można rozszerzać na gwarancje inne niż te z tytułu spłat kredytów i pożyczek. Zdaniem sądu wykładnia literalna art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. c ustawy o CIT jednoznacznie wskazuje, że ustawodawca dopuścił możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych strat z tytułu udzielenia przez bank różnego rodzaju gwarancji (a nie tylko gwarancji spłaty kredytów i pożyczek), a w przypadku poręczeń – jedynie tych, które dotyczą spłaty kredytów i pożyczek.
—Paweł Mróz, współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte
