Co trzeba wiedzieć o cenach transferowych w 2019 roku

Dokumentacje za 2018 r. wpadają w tzw. okres przejściowy, co budzi niejasności co do tego, jakie przepisy mają do nich zastosowanie. Decyzję o wyborze regulacji w odniesieniu do ubiegłego roku ustawodawca pozostawił podatnikom.

Publikacja: 06.05.2019 06:45

Co trzeba wiedzieć o cenach transferowych w 2019 roku

Foto: 123RF

Z początkiem 2019 roku weszły w życie nowe przepisy dotyczące cen transferowych. Obowiązują one wprawdzie w odniesieniu do dochodów osiągniętych od początku tego roku, ale przepisy przejściowe dają podatnikom możliwość ich stosowania również za 2018 rok. Czy warto z tej możliwości skorzystać? Przed podjęciem decyzji należy rozważyć wszystkie za i przeciw, gdyż nowelizacja przyniosła wiele pozytywnych zmian, ale również dodatkowych obowiązków. Nie wszyscy też mogą skorzystać z ułatwień.

Czytaj także: Ceny transferowe: format XML na nowym formularzu TP-R

Kolejny raz podatnicy muszą zmierzyć się z dużymi zmianami w zakresie cen transferowych (ostatnia rewolucja miała miejsce nie tak dawno, bo w 2017 r.). Wprowadzone modyfikacje mają przede wszystkim uprościć przepisy, zmniejszyć obciążenia oraz dostosować polskie regulacje do Wytycznych OECD. Warto się jednak zastanowić czy dla podatników adaptacja nowych przepisów będzie korzystna.

Zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego

? W jakich sytuacjach nie trzeba już przygotowywać dokumentacji lokalnej?

Niewątpliwie najważniejszą nowością jest wprowadzenie zwolnień z obowiązku tworzenia dokumentacji. Od 2019 roku dla transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami krajowymi nie trzeba bowiem przygotowywać dokumentacji lokalnej. Zwolnienie to dotyczy jednak wyłącznie tych podmiotów, które nie korzystają ze zwolnień podatkowych wynikających m.in. z działalności w specjalnej strefie ekonomicznej czy wsparcia nowych inwestycji, jak również tych, które nie ponoszą straty podatkowej.

Preferencyjnie zostali potraktowani również podatnicy posiadający porozumienia APA, których popularność ostatnio rośnie, głównie w związku z wprowadzeniem limitowania w zaliczaniu do kosztów podatkowych wydatków poniesionych na usługi niematerialne (w br. podatnicy złożyli już ponad 40 wniosków o APA). Uzyskanie APA zwalnia bowiem z dokumentowania transakcji, która została objęta decyzją w ramach porozumienia.

Wyłączeniu z obowiązku dokumentacyjnego podlegają także transakcje, których wartość trwale nie stanowi przychodu lub kosztu uzyskania przychodu oraz gdy cena została ustalona w trybie przetargu nieograniczonego.

Brak obowiązku przygotowania dokumentacji lokalnej zwalnia również z konieczności sporządzania analiz danych porównawczych (benchmarków). Stworzenie i aktualizacja dokumentacji grupowej (master file) jest jednak wciąż konieczna.

Wprowadzenie wskazanych zwolnień przyczynia się do ograniczenia wielu zbędnych i często uciążliwych obciążeń administracyjnych. Ponadto, jest korzystne nie tylko dla podatników, ale również... dla budżetu. Transakcje pomiędzy polskimi podmiotami nie mają bowiem wpływu (w ujęciu podatkowym) na finanse publiczne, a środki zaoszczędzone na ich ewentualnej weryfikacji mogą zostać przeznaczone na istotniejsze cele.

Wyższe progi dokumentacyjne

? Jakie są obecnie progi dokumentacyjne? Czy w przypadku transakcji różnych pod względem rodzaju, przedmiotu, warunków czy samej specyfiki trzeba sumować ich wartości?

Podatnicy z pewnością ucieszą się, gdy przy ustalaniu liczby dokumentacji koniecznych do przygotowania okaże się, że jest ich znacznie mniej niż w latach ubiegłych. Wszystko to za sprawą podniesienia progów dokumentacyjnych, czyli wartości transakcji, po przekroczeniu których powstaje obowiązek tworzenia dokumentacji.

Od 2019 r. progi dokumentacyjne wynoszą:

? 10 mln zł netto (transakcje towarowe i finansowe) lub

? 2 mln zł netto (transakcje usługowe oraz innego rodzaju).

Limity te odnoszą się do wartości transakcji jednolitych, a zatem nie trzeba sumować wartości transakcji różnych pod względem rodzaju, przedmiotu, warunków, czy samej specyfiki.

Odejście od zasady ustalania obowiązku dokumentacyjnego na podstawie przychodów i kosztów podatnika i zastąpienie jej stosunkowo wysokimi progami skutkuje ograniczeniem zbędnej „papierologii" podatnika, umożliwiając jednocześnie koncentrację na transakcjach istotnych finansowo.

Mniej wątpliwości

? Czy do limitów dokumentacyjnych należy odnosić kwotę netto, czy brutto?

Nowe regulacje wyjaśniają klika wątpliwych kwestii, ułatwiając tym samym prawidłowe stosowanie przepisów. Dotychczas podatnicy nie wiedzieli czy do limitów dokumentacyjnych należy odnosić kwotę netto, czy brutto. Obecnie przepisy wprost wskazują, że chodzi o wartość transakcji bez VAT. Doprecyzowano również, że w przypadku pożyczek i kredytów wartością transakcji jest wartość kapitału.

Z perspektywy jasności przepisów, ścisłe określenie postępowania w kwestiach, które wcześniej były nieprecyzyjne, wydaje się być korzystne, jednak podatnik traci możliwość... interpretowania wątpliwych przepisów na swoją korzyść.

Obowiązkowa analiza cen

? W zeszłym roku analizę danych porównawczych musieli przygotowywać tylko podatnicy osiągających przychody lub koszty przekraczające równowartość 10 mln euro. Czy coś się zmieniło w tej kwestii?

Analiza danych porównawczych stała się obowiązkowym elementem każdej dokumentacji lokalnej, niezależnie od skali obrotów podatnika. Dotychczas obowiązek ten dotyczył jedynie podatników osiągających przychody lub koszty przekraczające równowartość 10 mln euro.

Dla podatnika oznacza to dodatkową pracę, szczególnie jeżeli we wcześniejszych latach nie był objęty obowiązkiem sporządzenia ww. analizy. Z drugiej strony, w połączeniu z wyższymi progami dokumentacyjnymi wzrost ciężaru administracyjnego może okazać się niewielki. Zależy to jednak od indywidualnej sytuacji podatnika.

„Bezpieczne przystanie"

? Co to jest safe harbour?

Do polskich przepisów wprowadzone zostały uproszczone rozwiązania - tzw. bezpieczne przystanie. W ramach tej „instytucji" organy podatkowe nie będą weryfikować cen usług o niskiej wartości dodanej oraz pożyczek, w przypadku gdy podatnik spełni określone warunki i zastosuje przewidzianą prawem metodologię.

W zakresie usług o niskiej wartości dodanej istotna jest wysokość stosowanego narzutu na koszty tych usług. Przepisy przewidują graniczny poziom narzutu „do 5 proc." kosztów dla nabycia usług oraz „od 5 proc." kosztów dla ich świadczenia.

Przy pożyczkach kluczowe znaczenie ma ustalenie oprocentowania na podstawie rodzaju bazowej stopy procentowej (uwzględniającej walutę pożyczki) oraz marżę, zgodnie z obwieszczeniem ministra finansów.

Zastosowanie uproszczonego rozwiązania skutkuje automatycznym uznaniem ceny lub jej elementu za rynkowy. W związku z tym, podatnicy spełniający ww. warunki są zwolnieni z obowiązku uwzględnienia analizy cen transferowych w dokumentacji lokalnej.

Korekty cen transferowych

? Czy korekty cen transferowych ujmuje się na bieżąco?

Możliwość korekty cen transferowych występuje w przypadku zmiany wysokości przychodów lub kosztów uzyskania przychodów, jeżeli spełnione zostały określone warunki. Zasadniczo dotyczy to sytuacji, gdy pierwotnie ceny ustalono według zasady rynkowej, ale konieczne jest dostosowanie cen do nowych warunków lub rzeczywiście poniesionych kosztów.

Nowe przepisy uregulowały zagadnienie korekt cen transferowych, wskazując za prawidłowe ujęcie ich w rocznym zeznaniu roku podatkowego, którego dotyczą. Organy podatkowe wciąż mają prawo do weryfikacji zasadności przeprowadzenia takiej korekty po zakończeniu roku.

Wcześniej nie było jednoznacznych regulacji w tym zakresie, dlatego podatnicy stosowali przepisy ogólne, tj. korekty ujmowali na bieżąco. Uregulowanie tego zagadnienia sprawia, że zasady ujmowania ww. korekt stały się jasne, a tym samym prostsze do zastosowania.

Inne metody szacowania

? Jakie metody weryfikacji cen transferowych może stosować podatnik?

Dotychczasowe metody weryfikacji cen transferowych (trzy metody "tradycyjne" oraz dwie metody zysku transakcyjnego) nadal znajdują zastosowanie przy ustalaniu ceny, jeżeli jest to możliwe. Dodatkowo, nowe przepisy dopuszczają sytuacje, w których cena transferowa określona zostanie przez inne metody, najbardziej odpowiednie w danych okolicznościach np. techniki wyceny.

Zmiana ta rozwiązuje wiele wątpliwości podatników odnośnie do prawidłowości stosowanej przez nich metodologii ustalania czy weryfikacji cen.

Obowiązki formalne i raportowanie

? Jakie dokumenty w zakresie cen transferowych i komu trzeba przekazać do końca dziewiątego miesiąca za rok poprzedni?

Termin raportowania w zakresie cen transferowych został ostatecznie wydłużony do końca dziewiątego miesiąca kolejnego roku podatkowego. Dawniej termin ten był regulowany rozporządzeniem, dziś taki zapis widnieje bezpośrednio w ustawie.

W tym terminie podatnik musi złożyć do urzędu skarbowego oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji oraz skierowaną do Szefa KAS informację o cenach transferowych. Obydwa dokumenty mają być przesyłane drogą elektroniczną.

W tym kontekście ważne jest, że pomimo korzystania ze zwolnienia dla transakcji podmiotów krajowych, podatnicy nadal zobowiązani są złożyć do KAS odpowiedni raport.

Obecny wzór CIT -TP będzie zastąpiony prostszym formularzem TP-R. W przypadku raportowania za 2018 r. podatnik powinien jednak postępować jeszcze według starych zasad, nawet jeśli zdecyduje się na nowe przepisy.

Michał Kubik doradca podatkowy, partner w ABC Tax Sp. z o.o.

Marta Lango starszy konsultant

w ABC Tax Sp. z o.o.

Podstawa prawna: art. 44 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2018 r. poz. 2193)

art. 11d-11g, 11k, 11m, 11n, 11q i 11t ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1036 ze zm.)

Z początkiem 2019 roku weszły w życie nowe przepisy dotyczące cen transferowych. Obowiązują one wprawdzie w odniesieniu do dochodów osiągniętych od początku tego roku, ale przepisy przejściowe dają podatnikom możliwość ich stosowania również za 2018 rok. Czy warto z tej możliwości skorzystać? Przed podjęciem decyzji należy rozważyć wszystkie za i przeciw, gdyż nowelizacja przyniosła wiele pozytywnych zmian, ale również dodatkowych obowiązków. Nie wszyscy też mogą skorzystać z ułatwień.

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara