Koronawirus: firmy, które przejęły leasing, wpadły w pułapkę podatkową

Nadzwyczajna zmiana otoczenia gospodarczego wywołana pandemią koronawirusa powoduje, że każda firma ratuje się, jak może. Pomoc oferuje nie tylko państwo, ale też poszczególne branże, w tym leasingowa. Niestety, okazuje się, że przez wykładnię przepisów podatkowych z czasów sprzed koronawirusa firmy, które kiedyś pomogły komuś, komu powinęła się noga w biznesie, i w cesji przejęły umowę leasingu operacyjnego, wpadły dziś w podatkową pułapkę.

Czytaj także:

Koronawirus: mimo spadku dochodu firmy nie mogą zrezygnować z liniowego PIT

Niefortunna wykładnia

Problem dotyczy popularnego na rynku tzw. leasingu operacyjnego. Jak wyjaśnia Paweł Mazurkiewicz, partner w MDDP, mówiąc najprościej, po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego leasingobiorca ma możliwość wykupu np. auta za cenę resztkową.

– W praktyce przedsiębiorca przez określony czas spłaca raty leasingowe, a na koniec może odkupić je nie za wartość rynkową, ale symboliczną kwotę np. 1000 zł. Pozwalają na to przepisy zarówno CIT, jak i PIT. Po cesji umowy, czyli jej przejęciu, warunkiem zachowania tego korzystnego rozwiązania jest zamiana tylko strony umowy. Wynika to z interpretacji indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe – tłumaczy Paweł Mazurkiewicz.

W konsekwencji po cesji takiej umowy, żeby skorzystać z odkupu za symboliczną cenę, mogą zmienić się tylko strony umowy. Zdaniem fiskusa kolejne modyfikacje kontraktu oznaczają, że jest to nowa umowa.

I taka wykładnia rzuca cień na sytuację podatników, którzy wpadli w finansowe tarapaty przez wirusa.

– Firmy leasingowe mają świadomość, jaka jest wykładnia przepisów podatkowych dotyczących cesji. I obecnie są zmuszone odmawiać odroczenia rat czy zmiany harmonogramów leasingobiorcom po cesji. Nie mają innego wyjścia, bo wiedzą, że udzielenie pomocy w kontekście dzisiejszej interpretacji przepisów przez organ oznacza, iż nie będą mogli odsprzedać auta za zapisane w umowie np. 500 zł, ale po cenie rynkowej 50 tys. zł – mówi Paweł Mazurkiewicz.

Branża ma świadomość problemu i robi wszystko, żeby go rozwiązać.

– Jesteśmy przekonani, że intencją ustawodawcy nie było pozbawienie leasingobiorców możliwości wsparcia w czasach pandemii. Dlatego wystąpiliśmy do ministra finansów o skorygowanie dotychczasowej wykładni przepisów podatkowych i wydanie interpretacji ogólnej. Takie rozwiązanie zabezpieczyłoby podatników, bo wiązałoby wszystkich urzędników – mówi Andrzej Sugajski, dyrektor generalny Związku Polskiego Leasingu.

Podkreśla przy tym, że sprawa jest pilna i dotyczy wielu firm.

– Z cesji umów leasingowych korzysta w głównej mierze mały biznes. Najczęściej chodzi o przypadki, gdy jeden przedsiębiorca ratował w ten sposób innego, który wpadł w kłopoty finansowe i nie mógł kontynuować leasingu. Dziś okazuje się, że ten, który pomógł, a przez pandemię sam ma kłopoty finansowe, znalazł się w podatkowej pułapce – zauważa dyrektor Sugajski.

Problem jest i konieczna jest pilna interwencja resortu finansów. Wątpliwości nie ma też Piotr Brodzik, starszy konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC.

– To, że dziś leasingobiorcy wpadają w pułapkę, nie wydaje się celowym działaniem ustawodawcy. Czasy pandemii i szybko zmieniające się otoczenie gospodarcze wymagają jednak błyskawicznej reakcji na problemy wynikające z błędów legislacyjnych czy wątpliwości interpretacyjnych. Dzisiaj firmy nie szukają optymalizacji podatkowych, naciąganych interpretacji, ale rozwiązań, które pozwolą im przetrwać – mówi Piotr Brodzik.

Sprawa nie może czekać

Rozwiązanie problemu poprzez wydanie interpretacji ogólnej jest ważne jeszcze z jednego powodu.

– Wiele firm leasingowych, chcąc pomóc klientom w czasach pandemii, maksymalnie uprościło procedury rozpatrywania wniosków o prolongatę rat. Nie można zatem wykluczyć, że część przedsiębiorców, którzy w przeszłości przejęli umowy, mogła już otrzymać odroczenie rat – podkreśla Andrzej Sugajski.