Czy restrukturyzacja podlega przepisom o cenach transferowych

Zerwanie umów między podmiotami powiązanymi czy wygaszenie określonej działalności i „przekazanie" kompetencji w tym zakresie może skutkować koniecznością wypłaty rekompensaty. Brak takiego rozliczenia może skutkować doszacowaniem dochodu.

Publikacja: 29.04.2019 06:10

Czy restrukturyzacja podlega przepisom o cenach transferowych

Foto: 123RF

Przepisy o CIT nakładają na podmioty powiązane obowiązek dokonywania rynkowych rozliczeń w odniesieniu do tzw. restrukturyzacji biznesowej. Ponieważ restrukturyzacje często dotyczą podstawowej działalności podatników, kwoty ryzyk podatkowych wynikających z błędnej analizy i opodatkowania skutków reorganizacji mogą być znaczące.

Czytaj także: Restrukturyzacja działalności - co z cenami transferowymi

Restrukturyzacja niejednokrotnie nie jest identyfikowana przez podatników jako zdarzenie podlegające przepisom o cenach transferowych, głównie z uwagi na swój często nietransakcyjny charakter (brak bezpośredniej transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi). Tymczasem np. fakt przedterminowego zerwania umów będący rezultatem ustaleń pomiędzy podmiotami powiązanymi czy wygaszenie określonej działalności w podmiocie i „przekazanie" kompetencji w tym zakresie innemu podmiotowi może oznaczać obowiązek wypłaty rekompensaty. Skutkiem braku takiego rozliczenia między stronami może być doszacowanie dochodu.

Definicja z rozporządzenia

Definicja oraz podejście do analizy restrukturyzacji przez administrację podatkową wskazano w rozporządzeniu z 21 grudnia 2018 r. w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: rozporządzenie TP). W sposób szczegółowy zagadnienie zostało opisane także w Wytycznych OECD.

Przepisom o restrukturyzacji według znowelizowanych, polskich przepisów o cenach transferowych podlegają:

- istotna zmiana relacji handlowych lub finansowych, w tym zakończenie obowiązujących umów lub zmiana ich istotnych warunków,

- przeniesienie funkcji, ryzyk i aktywów, jeśli w wyniku przeniesienia przewidywany średnioroczny EBIT w trzyletnim okresie uległby zmianie o co najmniej 20 proc. w stosunku do przypadku, w którym nie dokonano by przeniesienia.

Podmiot, przedmiot i korzyści

Kluczowym elementem analizy jest zidentyfikowanie podmiotów, które mogą być objęte restrukturyzacją. Istotna jest także prawidłowa ocena przedmiotu restrukturyzacji: czy przedmiotem przeniesienia jest wyłącznie ściśle określone aktywo / przedmiot (np. konkretne umowy lub wartość niematerialna), czy też funkcjonująca działalność biznesowa, która wiąże się nie tylko z transferem konkretnego aktywa, ale także z potencjałem do generowania zysków związanych z określoną działalnością (w szczególności np. zorganizowana część przedsiębiorstwa). Jest to o tyle istotne, że odpowiednia kwalifikacja ma wpływ na późniejszą wycenę transferu i ewentualnego odszkodowania.

Należy także przeanalizować, w jaki sposób zmiana wpłynie na strony restrukturyzacji. Czy niesie ona za sobą konieczność wypłacenia rynkowego wynagrodzenia stronom, np. z tytułu utraconych kontraktów czy przeniesionych funkcji, czy może strony oczekują konkretnych korzyści związanych z restrukturyzacją, co mogłoby uzasadniać brak rekompensaty. Podmioty niepowiązane np. rozwiązujące umowę przed terminem (pozbawiające się przyszłych wpływów) najprawdopodobniej oczekiwałyby w związku z taką zmianą rekompensaty, jeśli zmiana nie będzie przynosić innych korzyści wynikających bezpośrednio z restrukturyzacji.

W procesie kalkulacji rekompensat oraz korzyści stron, z uwagi na niejednokrotnie złożony przedmiot restrukturyzacji, wykorzystuje się tzw. techniki wyceny, które jednocześnie powinny być zgodne z wymogami podatkowymi.

Ważna jest dokumentacja

Z uwagi na złożony charakter restrukturyzacji oraz niejednokrotnie konieczność przyjmowanie założeń do oceny skutków i korzyści z restrukturyzacji, kluczowe jest odpowiednie udokumentowanie procesu (niezależnie od formalnego obowiązku dokumentacyjnego). Przy ustaleniu zakresu danych, jakie należy zgromadzić, pomocne mogą być wymagania jakie wskazuje rozporządzenie TP w odniesieniu do analizy restrukturyzacji.

Analiza restrukturyzacji obejmuje:

- identyfikację faktycznych transakcji, składających się na restrukturyzację, w tym zdolność podmiotów powiązanych do realizacji przypisanych im w wyniku restrukturyzacji funkcji, ponoszenia ryzyk oraz zaangażowania aktywów,

- analizę przyczyn gospodarczych restrukturyzacji, jak również oczekiwanych korzyści, w szczególności efektów synergii,

- analizę opcji realistycznie dostępnych dla podmiotów powiązanych,

- określenie skutków podatkowych faktycznych transakcji, składających się na restrukturyzację, w jakim zakresie doszło do przeniesienia potencjału do generowania zysku, w szczególności wskutek przeniesienia wartościowych aktywów lub praw do tych aktywów, w tym wartości niematerialnych, lub rozwiązania lub istotnego renegocjowania istniejących umów, lub przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa,

- określenie, czy należne jest wynagrodzenie z tytułu restrukturyzacji uwzględniające wartość przeniesionego potencjału do generowania zysku – i jeśli tak, to jaka jest jego wysokość.

Autor jest starszym menedżerem w zespole cen transferowych w CRIDO, autorem publikacji na blogu podatkiwbiznesie.pl

Podstawa prawna: rozporządzenie ministra finansów z 21 grudnia 2018 r. w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (DzU z 2018 r. poz. 2491)

Przepisy o CIT nakładają na podmioty powiązane obowiązek dokonywania rynkowych rozliczeń w odniesieniu do tzw. restrukturyzacji biznesowej. Ponieważ restrukturyzacje często dotyczą podstawowej działalności podatników, kwoty ryzyk podatkowych wynikających z błędnej analizy i opodatkowania skutków reorganizacji mogą być znaczące.

Czytaj także: Restrukturyzacja działalności - co z cenami transferowymi

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami