PIT przedsiębiorcy: jak odliczać od podatku kwotę wolną w przypadku nieregularnych dochodów?

Od miesiąca (kwartału), w którym dochód przedsiębiorcy przekroczy 85 528 zł, przy obliczaniu zaliczek na PIT płacony na zasadach ogólnych według skali nie uwzględnia się kwoty zmniejszającej podatek.

Publikacja: 27.04.2017 02:00

PIT przedsiębiorcy: jak odliczać od podatku kwotę wolną w przypadku nieregularnych dochodów?

Foto: 123RF

- Jak wygląda zasada odliczania od podatku kwoty wolnej w przypadku nieregularnych dochodów? Jestem instruktorem alpinizmu i przewodnikiem wysokogórskim. W moim przypadku dochody są ściśle powiązane z sezonem: bądź to letnim, bądź zimowym. W tych okresach moje dochody są relatywnie wysokie, natomiast w okresach przejściowych są – niestety – niemal żadne. Rozliczam swój podatek dochodowy kwartalnie, akurat w „metryce" idealnie pokrywającej się z sezonowością moich zarobków (kw. I i III – dochodowe, kw. II i IV – „głodowe"). Wszystkie zasady odnoszące się do obliczania kwoty wolnej, o których czytałem w komentarzach do nowych przepisów, odnoszą się do sytuacji pracowników etatowych lub im podobnych co do statusu dochodowego, czyli zarabiających regularnie „zrównoważone" kwoty. Nie potrafię znaleźć procedury pozwalającej na miarodajne (i niekontrowersyjne w razie kontroli skarbowej) określenie w jakim przedziale dochodów jestem uplasowany, a więc której z metod wyliczeniowych podlegam przy ustalaniu mojej ostatecznej należności wobec fiskusa za np. I kwartał br. Czyżby od 2017 roku jedynym momentem upoważniającym do potrącenia sobie kwoty wolnej miało być dopiero moje rozliczenie roczne PIT – po podsumowaniu całorocznych dochodów? – pyta czytelnik.

Z początkiem 2017 r. do ustawy o PIT zostały dodane przepisy określające nowe zasady ustalania wysokości kwoty zmniejszającej podatek dochodowy od osób fizycznych. Obecnie jest to kwota ruchoma, zależna od wysokości podstawy obliczenia podatku u danej osoby >patrz tabela.

Zmianie tej towarzyszyła nowelizacja przepisów dotyczących obliczania zaliczek na PIT. Efektem tych zmian nie jest jednak uwzględnianie ruchomej kwoty zmniejszającej podatek przy obliczaniu zaliczek. W 2017 r. przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy albo uwzględniana jest kwota zmniejszająca podatek w wysokości 556,02 zł, albo kwota zmniejszająca podatek w ogóle nie jest uwzględniana.

Jedna z wprowadzonych zmian dotyczy również podatników korzystających z opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Jak bowiem wynika z dodanego od 1 stycznia 2017 r. art. 27 ust. 1b ustawy o PIT, przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy:

1) w przypadku podatników, których dochody nie przekroczą kwoty 85 528 zł (tj. kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej) – kwota zmniejszająca podatek wynosi 556,02 zł rocznie,

2) w przypadku podatników, których dochody przekroczą kwotę 85 528 zł – zaliczki nie pomniejsza się o kwotę zmniejszającą podatek.

Powoduje to, że kwota zmniejszająca podatek jest uwzględniana przy obliczaniu zaliczek na podatek od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach ogólnych według skali podatkowej tylko do miesiąca (względnie – w przypadku podatników wpłacających zaliczki kwartalne – do kwartału) poprzedzającego miesiąc (względnie kwartał), w którym dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej przekracza 85 528 zł. Od miesiąca (względnie kwartału) przekroczenia tego limitu kwota zmniejszająca podatek przy obliczaniu zaliczek na podatek od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach ogólnych według skali podatkowej nie jest uwzględniana.

Przykład

Dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej podatnika korzystającego z opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach ogólnych według skali podatkowej wyniesie na koniec lipca 2017 r. 78 623 zł, natomiast na koniec sierpnia 2017 r. 92 321 zł, przy czym suma zaliczek na podatek od tych dochodów za miesiące od stycznia do czerwca 2017 r. wyniesie 10 834 zł. W tej sytuacji:

1) zaliczka na podatek dochodowy za lipiec 2017 r. wyniesie 2762 zł (tj. 13 596 zł – 10 834 zł); przy obliczaniu tej zaliczki uwzględniana jest wyłącznie stawka 18 proc. oraz ma zastosowanie kwota zmniejszająca podatek,

2) zaliczka na podatek dochodowy za sierpień 2017 r. wyniesie 3973 zł (17 569 zł – 13 596 zł); przy obliczaniu tej zaliczki do nadwyżki ponad 85 528 zł ma zastosowanie stawka 32 proc. oraz nie jest uwzględniana kwota zmniejszająca podatek.

Od 1 stycznia 2017 r. nowe brzmienie otrzymał także art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT, jednak zmiana ta nie miała charakteru merytorycznego. Przepis ten do końca 2016 r. stanowił, że podatnicy są obowiązani do opłacania zaliczek od tych dochodów poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku, a więc 3089 zł (a w praktyce 3091 zł, gdyż ze względu na zaokrąglenia dopiero od dochodu w wysokości 3092 zł występuje podatek dochodowy od osób fizycznych). Obecnie art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT stanowi, że podatnicy, o których mowa, są obowiązani do opłacania zaliczek od tych dochodów poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 ustawy o PIT (tj. 556,02 zł) oraz najniższej stawki podatkowej określonej w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT (tj. 18 proc.), a więc również 3089 zł.

Mając to na uwadze należy uznać, że jest Pan obowiązany do płacenia zaliczek na PIT począwszy od kwartału, w którym Pana dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej przekroczy 3089 zł, a więc niemal na pewno powinien Pan był zapłacić zaliczkę począwszy od rozliczenia za I kwartał 2017 r. Jednocześnie, kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 556,02 zł może Pan uwzględniać tylko przy obliczaniu zaliczek na podatek za kwartały poprzedzające kwartał, w którym Pana dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej przekroczy 85 528 zł.

Bez znaczenia jest przy tym okoliczność, że prowadzi Pan działalność sezonową oraz uzyskuje nieregularne dochody. Przepisy ustawy o PIT nie przewidują, aby z tego powodu obowiązywał Pana szczególny sposób obliczania zaliczek na podatek od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Autor jest doradcą podatkowym

- Jak wygląda zasada odliczania od podatku kwoty wolnej w przypadku nieregularnych dochodów? Jestem instruktorem alpinizmu i przewodnikiem wysokogórskim. W moim przypadku dochody są ściśle powiązane z sezonem: bądź to letnim, bądź zimowym. W tych okresach moje dochody są relatywnie wysokie, natomiast w okresach przejściowych są – niestety – niemal żadne. Rozliczam swój podatek dochodowy kwartalnie, akurat w „metryce" idealnie pokrywającej się z sezonowością moich zarobków (kw. I i III – dochodowe, kw. II i IV – „głodowe"). Wszystkie zasady odnoszące się do obliczania kwoty wolnej, o których czytałem w komentarzach do nowych przepisów, odnoszą się do sytuacji pracowników etatowych lub im podobnych co do statusu dochodowego, czyli zarabiających regularnie „zrównoważone" kwoty. Nie potrafię znaleźć procedury pozwalającej na miarodajne (i niekontrowersyjne w razie kontroli skarbowej) określenie w jakim przedziale dochodów jestem uplasowany, a więc której z metod wyliczeniowych podlegam przy ustalaniu mojej ostatecznej należności wobec fiskusa za np. I kwartał br. Czyżby od 2017 roku jedynym momentem upoważniającym do potrącenia sobie kwoty wolnej miało być dopiero moje rozliczenie roczne PIT – po podsumowaniu całorocznych dochodów? – pyta czytelnik.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami