Rz: Zbliża się 2 maja – termin na złożenie zeznań podatkowych PIT za 2015 rok. Czy uważa pan, że ten podatek i jego rozliczenia są skomplikowane?
Andrzej Marczak: Generalnie podatki nie należą do prostych i łatwych zagadnień. Można powiedzieć, że w sytuacji dużego skomplikowania życia gospodarczego podatki też nie mogą być proste, odzwierciedlają bowiem otaczającą nas rzeczywistość i nie możemy się spodziewać, że podatki będą zupełnie zrozumiałe i bezbolesne. Na tym tle w zakresie PIT należy odróżnić sytuację podatników uzyskujących przychody poza działalnością gospodarczą (głównie przychody ze stosunku pracy, przychody z umów-zleceń, o dzieło czy też emerytury i renty) od podatników uzyskujących przychody z działalności gospodarczej czy też z kapitałów pieniężnych. Dla pierwszej grupy podatników PIT nie uchodzi za materię bardzo trudną. Ostatnie badania KPMG dotyczące rozliczeń podatkowych Polaków dowodzą, że wypełnienie zeznania dla większości podatników jest łatwe i bardzo łatwe (ponad 60 proc. ankietowanych) i w większości sytuacji zajmuje tylko do 30 minut. Utarte przekonanie, że podatki muszą być trudne i skomplikowane, w korelacji z V edycją raportu KPMG w Polsce pt. „Roczne zeznanie podatkowe Polaków PIT 2015" staje się nieaktualne. Trzeba to dostrzec i podkreślić, że nastawienie Polaków do zeznań podatkowych się zmienia.
Jak jest tego przyczyna? Jesteśmy wszak krajem malkontentów i osób ciągle doszukujących się negatywnych stron we wszystkim.
Myślę, że wynika to z wielu czynników. Po pierwsze, Polacy już przyzwyczaili się do obowiązującego systemu rozliczeń – ustawa o PIT obowiązuje od 1992 roku, czyli już 24 lata (w przyszłym roku przypada ćwierćwiecze obowiązywania ustawy, więc można zadać pytanie, czy nie przydałby się jakiś prezent dla podatników). Polacy generalnie uzyskują dochody z jednego źródła (tj. głównie z umowy o pracę, emerytury i renty), a ulgi i odliczenia podatkowe, które zawsze w pewien sposób komplikują system, zostały ograniczone. Ponadto większość podatników przy wypełnianiu zeznań podatkowych korzysta z różnego rodzaju programów komputerowych, które w zdecydowany sposób je ułatwiają, eliminując możliwość pomyłki. Dodatkowo Polacy polubili składanie zeznań przez internet – za 2014 r. było to ponad 7 mln podatników, szacuje się, że za 2015 r. przez internet złoży zeznanie rekordowa liczba ponad 8 mln podatników. Polacy coraz częściej mają do czynienia z rozliczeniami podatkowymi w innych krajach i widzą, że nasze nie są tak bardzo skomplikowane. To wszystko sprawia, że postrzeganie obowiązku wypełnienia zeznania podatkowego zmienia się i ulega zdecydowanej poprawie.
Co można zrobić, aby jeszcze bardziej uprościć system rozliczeń?