Rada ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania wyda opinię w sprawie optymalizacji

W sprawach, w których może zostać zastosowana klauzula obejścia prawa podatkowego, Szef KAS może, a na wniosek podatnika – musi, zwrócić się o zajęcie stanowiska przez Radę ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania.

Publikacja: 24.04.2017 02:00

Rada ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania wyda opinię w sprawie optymalizacji

Foto: Fotolia

Postępowania w sprawach, w których może zostać zastosowana klauzula obejścia prawa podatkowego, prowadzi Szef Krajowej Administracji Skarbowej. Co więcej, organ ten, w drodze postanowienia, przejmuje takie sprawy już prowadzone przez inne organy podatkowe („Dzień dobry, KAS – przejmujemy sprawę").

Na piśmie i z uzasadnieniem

Szef KAS może, a na wniosek podatnika – musi, zasięgnąć opinii Rady ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania. W trakcie procesu opiniowania, Szef KAS oraz podatnik mogą pisemnie przedłożyć Radzie własne stanowisko w sprawie, a podatnik ponadto dodatkowe dokumenty. W posiedzeniu Rady może uczestniczyć Szef KAS oraz podatnik lub jego pełnomocnik, jeżeli zostaną zaproszeni przez przewodniczącego Rady. Rada nie może zaprosić do udziału w swoich posiedzeniach wyłącznie Szefa KAS. Rada wydaje pisemną opinię co do zasadności zastosowania klauzuli w danej sprawie, wraz z uzasadnieniem. Co ciekawe, poszczególni członkowie Rady, działając razem lub osobno, mogą zgłosić pisemne zdanie odrębne do takowej opinii wraz z uzasadnieniem, które doręczane są Szefowi KAS i podatnikowi wraz z opinią. Opinie wydane przez Radę, po usunięciu z nich danych identyfikujących podatnika lub inne podmioty, są publikowane w BIP.

Niewydanie opinii w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania akt sprawy traktuje się na równi z wydaniem opinii potwierdzającej słuszność zastosowania klauzuli, z wyjątkiem przypadków, gdy o opinię wystąpił podatnik.

Można korygować deklaracje

Jeżeli w optymalizacji brały udział także inne podmioty, to po wydaniu decyzji przez Szefa KAS lub po skorygowaniu deklaracji przez podatnika w czasie postępowania podatkowego (w przypadku postępowań klauzulowych, trwanie postępowania nie pozbawia podatnika prawa do skutecznego złożenia korekty) te inne podmioty mogą złożyć korekty swoich deklaracji, odpowiednio uwzględniając usunięcie korzyści podatkowych na skutek zastosowania klauzuli.

Rada jest ciałem kolegialnym i niezależnym. Składa się z przedstawicieli środowisk m.in. naukowego, sędziowskiego, doradczego, fiskalnego. Opinie Rady są w postępowaniu podatkowym kwalifikowanym dowodem, który formalnie nie jest wiążący ani dla sądu administracyjnego, ani nawet dla Szefa KAS. W praktyce z pewnością będą one jednak miały moc de facto rozstrzygającą, wiec kluczem postępowań klauzulowych będzie przekonywanie Rady, tak przez Szefa KAS, jak i przez podatników.

Sztuczny charakter konstrukcji

Jakiego rodzaju optymalizacje z łatwością mogą stać się przedmiotem postępowania klauzulowego? Przedstawmy to na przykładzie.

Przykład

Polska spółka A osiąga wysokie dochody ze sprzedaży towarów. Opatruje je ona swoją marką (opatentowaną), która zyskała już rozpoznawalność. Aby obniżyć podstawę opodatkowania, spółka A umawia się ze spółką B, mającą siedzibę w kraju lub terytorium niestosującym w ogóle podatku dochodowego lub stosującym go według symbolicznych stawek, w taki sposób, że spółka B zobowiązuje się promować markę spółki A. Dodatkowo, spółka B udziela spółce A pożyczek, którymi ta ostatnia finansuje wysokie honoraria spółki B. Wypłacane spółce B kwoty (także odsetki od pożyczek) spółka A zalicza sobie do kosztów uzyskania przychodów, dzięki czemu płaci w Polsce podatek niższy o 19 proc. kwot wydatkowanych do spółki B. Natomiast spółka B nie płaci od otrzymywanych od spółki A kwot żadnego podatku w swoim kraju lub płaci go w symbolicznej wysokości.

Samo istnienie takiej konstrukcji nie przesądza automatycznie o możliwości zastosowania klauzuli. Jeśli jednak całej tej organizacji nie towarzyszy żadna rzeczywista biznesowa wartość dodana dla spółki A, pomimo tego, że znakomicie sporządzona umowa wymienia całą gamę zobowiązań spółki B, takich jak np. zarządzanie marką, promocja marki, analizy rynku dla marki, itd., za którymi nie stoją jednak rzeczywiście wykonywane czynności (a w każdym razie nie ma na to przekonujących dowodów), których wartość byłaby choćby zbliżona do kwot płaconych przez spółkę A, to nie ma wątpliwości, że klauzula znajdzie zastosowanie, a ratunku podatnik raczej nie znajdzie ani w Radzie, ani w sądzie. Spółka A osiąga bowiem korzyści podatkowe i wydaje się, że żadnych innych nie uzyskuje. Obniża opodatkowanie z dochodów uzyskanych w Polsce, co stoi w sprzeczności z przedmiotem i celem ustaw podatkowych, a do tego cała konstrukcja ma sztuczny charakter. Na marginesie warto zaznaczyć, że dla takich „optymalizacji", organy podatkowe dysponują całym wachlarzem dodatkowych narzędzi, choćby tych znanych pod nazwami: zagraniczna spółka kontrolowana, cienka kapitalizacja czy ceny transferowe.

Autor jest doradcą podatkowym

podstawa prawna: art. 119a – 119zf ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 201 ze zm.)

masz pytanie, wyślij e-mail: tygodnikpodatki@rp.pl

Postępowania w sprawach, w których może zostać zastosowana klauzula obejścia prawa podatkowego, prowadzi Szef Krajowej Administracji Skarbowej. Co więcej, organ ten, w drodze postanowienia, przejmuje takie sprawy już prowadzone przez inne organy podatkowe („Dzień dobry, KAS – przejmujemy sprawę").

Na piśmie i z uzasadnieniem

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe