Handel kryptowalutą za granicą nie zawsze da korzyści podatkowe

Samo utworzenie zagranicznej spółki nie daje gwarancji, że osiągane przez nią dochody nie będą obciążone daniną również w Polsce. Konieczne jest bowiem zapewnienie, że podmiot ten będzie rzeczywiście zarządzany w innym kraju.

Publikacja: 23.04.2018 06:45

Handel kryptowalutą za granicą nie zawsze da korzyści podatkowe

Foto: Adobe Stock

Podatnicy, którzy zajmują się handlem kryptowalutami, stoją przed wieloma trudności związanymi z podatkowym rozliczeniem swojej działalności. Wystarczy wspomnieć o kłopotach z rozpoznawaniem kosztów uzyskania przychodów w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o księgę przychodów i rozchodów, kwestii rozliczania „kontraktów terminowych" na kryptowaluty (np. na platformie Bitmex), czy też wreszcie o opodatkowaniu sprzedaży lub zamiany kryptowalut podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wszystko to sprawia, że coraz większa grupa podatników rozważa decyzję, aby „przenieść" taką działalność poza granice Polski. O ile w przypadku osób fizycznych uzyskanie zagranicznej rezydencji może być stosunkowo proste, o tyle trudniejsza jest w praktyce utrata polskiej rezydencji (a dopiero taki status może w pełni umożliwić korzystniejsze rozliczenie sprzedaży kryptowalut). Czy więc skuteczną receptą na te problemy może być założenie zagranicznej spółki?

Nawet przy założeniu, że to zagraniczna spółka będzie właścicielem portfela z kryptowalutami, bądź że to na spółkę zarejestrowane będzie konto na giełdzie kryptowalut, polski podatnik będzie miał znaczne trudności, aby skutecznie (i bez ryzyka opodatkowania takich dochodów w Polsce) przenieść działalność kryptowalutową poza Polskę.

O nieograniczonym obowiązku podatkowym osoby prawnej w Polsce (tzn. o konieczności rozliczania CIT w Polsce od dochodów uzyskiwanych na całym świecie) świadczy miejsce jej siedziby lub sprawowania zarządu. Przy czym, aby uznać, że dana osoba prawna jest polskim rezydentem podatkowym, wystarczające jest spełnienie tylko jednego z tych dwóch warunków (tj. siedziba lub miejsce zarządu w Polsce).

Siedziba i miejsce zarządu

O ile kwestia „siedziby" osoby prawnej zwykle nie budzi wątpliwości, o tyle ustalenie „miejsca zarządu" może nastręczać pewnych trudności. Ustawy podatkowe nie definiują tego pojęcia. Zgodnie jednak z praktyką organów podatkowych, przy ustalaniu faktycznego „miejsca zarządu" należy brać pod uwagę nie tylko miejsce, gdzie podejmowane są strategiczne dla spółki decyzje, ale również codzienne, „bieżące" decyzje dotyczące jej funkcjonowania. Podobnie, praktyka wypracowana na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania wskazuje, że nie chodzi jedynie o formalny aspekt procesu decyzyjnego (np. miejsce, gdzie podpisana zostanie uchwała zarządu), ale o faktyczne miejsce, gdzie podejmowane są decyzje.

Analizując to zagadnienie trzeba również wskazać na ostrzeżenie, jakie Ministerstwo Finansów wystosowało w czerwcu 2017 roku odnośnie do przepisów dotyczących „miejsca zarządu"(ostrzeżenie nr 003/17 z 12 czerwca 2017 roku). Ministerstwo podkreśliło, że o faktycznym „miejscu zarządu" świadczy miejsce sprawowania zespołu czynności, które funkcjonalnie składają się na proces zarządzania działalnością oraz majątkiem spółki. Okolicznościami pomocniczymi w tej analizie może być ustalenie np.: miejsca spotkań z pracownikami (zleceniobiorcami), dostępności stałego biura (a nie jedynie formalnego adresu wykorzystywanego przez wiele innych podmiotów) czy też sali konferencyjnej. Istotne jest również, czy członkowie zarządu pełnią swoje funkcje usługowo (w ramach tzw. corporate services, a więc równolegle dla innych podmiotów), czy posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie odnośnie do kryptowalut, czy może jednak przebywają stale na terytorium Polski.

A zatem samo utworzenie zagranicznej spółki nie daje gwarancji, że dochody osiągane przez tę spółkę nie będą opodatkowane również w Polsce. Konieczne jest bowiem zapewnienie, że spółka taka będzie rzeczywiście zarządzana spoza Polski.

Przychody pasywne

Problematyka „miejsca zarządu" nie jest jedyną kwestią, którą należy brać pod uwagę przy planowaniu działalności w zakresie handlu kryptowalutami za granicą. Nie można zapominać chociażby o przepisach o zagranicznych spółkach kontrolowanych. Wydaje się bowiem, że przychody z tytułu sprzedaży kryptowalut powinny być kwalifikowane jako tzw. przychody pasywne. To zaś generalnie sprawia, że gdy zagraniczna spółka opodatkuje handel kryptowalutami niską stawką podatkową (lub handel kryptowalutami nie jest tam opodatkowany w ogóle), polski rezydent podatkowy, który jest udziałowcem takiej spółki, będzie miał obowiązek ustalenia przypadającego na niego dochodu zagranicznej spółki oraz opodatkowania go w Polsce stawką 19 proc.

podstawa prawna: art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z2017 r., poz. 2343 ze zm.)

Zdaniem autora

Tworzenie sztucznych struktur jest obarczone ryzykiem - Piotr Paśko, prawnik w Kancelarii Ożóg Tomczykowski

Efektywne ustrukturyzowanie zagranicznej działalności w zakresie handlu kryptowalutami jest procesem skomplikowanym, choć nie niewykonalnym. Trzeba mieć przy tym świadomość, że tworzenie sztucznych zagranicznych struktur, w oderwaniu od przesłanek natury biznesowej, obarczone jest znacznym ryzykiem. Tymczasem największym problemem jest to, że próby przeniesienia działalności za granicę są często powodowane przyjaźniejszym otoczeniem regulacyjnym poza Polską, a nie chęcią unikania opodatkowania. Jedno jest pewne – ostatnie doniesienia o żądaniach organów podatkowych skierowanych do polskich giełd i kantorów kryptowalutowych o udostępnienie szerokich informacji odnośnie do transakcji i ich uczestników, mogą jedynie zwiększyć zainteresowanie ryzykownymi transferami działalności poza granice Polski.

Podatnicy, którzy zajmują się handlem kryptowalutami, stoją przed wieloma trudności związanymi z podatkowym rozliczeniem swojej działalności. Wystarczy wspomnieć o kłopotach z rozpoznawaniem kosztów uzyskania przychodów w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o księgę przychodów i rozchodów, kwestii rozliczania „kontraktów terminowych" na kryptowaluty (np. na platformie Bitmex), czy też wreszcie o opodatkowaniu sprzedaży lub zamiany kryptowalut podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe