System numeracji podatkowej w księdze przychodów i rozchodów

Każdy przedsiębiorca ustala własny system numeracji w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Musi jednak pamiętać, aby wpisywane pozycje miały nadawane kolejne numery, które nie mogą się powtarzać.

Publikacja: 16.04.2018 06:00

System numeracji podatkowej w księdze przychodów i rozchodów

Foto: Adobe Stock

Przedsiębiorca wdrożył w swojej firmie system archiwizowania i obiegu dokumentów w formie elektronicznej (przy użyciu specjalnego programu komputerowego). Dokumenty otrzymywane przez przedsiębiorcę w formie papierowej są skanowane i zapisywane w formacie TIF, PDF lub JPG, co uniemożliwia zmianę zawartych na nich danych. Elektroniczny dokument otrzymuje unikatowy numer, który jest trwale powiązany z podatkową księgą przychodów i rozchodów. Księga także jest przechowywana w formie elektronicznej. Unikatowy numer jest widoczny zarówno na dokumencie, jak i w podatkowej księdze. Dokumenty elektroniczne są przechowywane w sposób, który zapewnia ich szybkie odszukanie, co w razie kontroli umożliwi ich przekazanie na żądanie organów podatkowych i organów kontroli skarbowej. Każdy dokument księgowy jest skanowany i od razu program nadaje mu unikatowy numer, który widnieje na dokumencie. Skanowane są także inne dokumenty, m.in. deklaracje VAT-7 czy potwierdzenia przelewów. Im też system nadaje kolejne numery. Czy tak prowadzona numeracja dokumentów spełnia warunki dotyczące prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów? – pyta czytelnik.

Zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów są określone w rozporządzeniu ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (dalej: rozporządzenie). Muszą ją prowadzić m.in. osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą. Księga powinna być prowadzona według wzoru ustalonego w załączniku nr 1 do rozporządzenia, w sposób określony w rozdziale 2 rozporządzenia (zob. § 2 ust. 1 rozporządzenia).

Według zasad z rozporządzenia

Zgodnie z tymi zasadami, podatnik jest obowiązany prowadzić księgę rzetelnie i w sposób niewadliwy. Za niewadliwą uważa się księgę prowadzoną zgodnie z przepisami rozporządzenia i objaśnieniami do wzoru księgi. Księgę uważa się natomiast za rzetelną, jeżeli dokonywane w niej zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty (zob. § 11 ust. 1 – 3 rozporządzenia). Zapisy w księdze dokonywane są w języku polskim i w walucie polskiej w sposób staranny, czytelny i trwały, na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów (§ 12 ust. 1 rozporządzenia).

Co wynika z objaśnień

Z punktu 2 objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów wynika, że kolumna 1 jest przeznaczona do wpisania kolejnego numeru zapisów do księgi. Tym samym numerem należy oznaczyć dowód stanowiący podstawę dokonania zapisu. W analizowanej sprawie przedsiębiorca ma wątpliwości, czy numeracja dokumentów wprowadzanych do podatkowej księgi przychodów i rozchodów nadawana przez stosowany system księgowy spełnia warunki dotyczące prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Żadne przepisy podatkowe nie regulują jednak szczegółowo sposobu numerowania dowodów księgowych zaewidencjonowanych w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Jedynie w objaśnieniach do podatkowej księgi, zawartych w załączniku nr 1 do rozporządzenia, w pkt 2 czytamy, że kolumna 1 księgi „Lp." przeznaczona jest do wpisywania kolejnego numeru zapisów do księgi i że tym samym numerem należy oznaczyć dowód stanowiący podstawę dokonania zapisu.

W praktyce każdy podatnik ustala własny system numerowania w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Istotne jest jednak to, aby pozycje były numerowane po kolei i aby numery te się nie powtarzały. Nie może bowiem istnieć więcej niż jedna pozycja oznaczona tym samym numerem.

Musi być ciągłość

Jak wynika z zadanego pytania, wdrożenie programu spowoduje brak ciągłości numeracji w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Innym dokumentom, niepodlegającym ewidencji w podatkowej księdze, np. deklaracjom VAT-7 lub potwierdzeniom przelewu, używany system księgowy także bowiem nadaje kolejne numery. Kolejność numeracji zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów nie zostanie więc zachowana.

Oznacza to, że przedstawione zasady prowadzenia zapisów w kolumnie 1 podatkowej księgi są nieprawidłowe. Opisany sposób numeracji dokumentów nie zachowuje kolejności zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, a więc nie jest zgodny z pkt 2 objaśnień do księgi (por. interpretację indywidualną dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 lutego 2018 r., 0112-KDIL3-1.4011.376.2017.2.AA).

Autor jest doradcą podatkowym

Numeracja roczna albo miesięczna

Podatnik może stosować numerację roczną albo miesięczną.

Roczna polega na tym, że od 1 stycznia lub od dnia rozpoczęcia działalności w trakcie roku podatkowego numerację dowodów księgowych zapisanych w księdze rozpoczyna się od cyfry 1 i kolejne numery pozycji nadaje się do końca każdego roku podatkowego lub do dnia likwidacji działalności w trakcie roku podatkowego. Każdy kolejny rok rozpoczyna się nową numeracją.

Natomiast w przypadku numeracji miesięcznej wskazane jest wprowadzenie jakiegoś rozróżnienia numeracji pozycji stosowanej w poszczególnych miesiącach, tak by numery się nie powtarzały. Dowody księgowe można wówczas oznaczać kolejnym numerem pozycji i oznaczeniem miesiąca, tj. łamać przez miesiąc, np. w maju 1/05, 2/05 itd.

Dowód księgowy, na podstawie którego dokonano zapisu w podatkowej księdze, należy oznaczyć tym samym numerem, pod którym dowód ten wpisano do księgi. Ma to na celu ułatwienie odszukiwania i przyporządkowywania dokumentu do zapisu i odwrotnie.

Przedsiębiorca wdrożył w swojej firmie system archiwizowania i obiegu dokumentów w formie elektronicznej (przy użyciu specjalnego programu komputerowego). Dokumenty otrzymywane przez przedsiębiorcę w formie papierowej są skanowane i zapisywane w formacie TIF, PDF lub JPG, co uniemożliwia zmianę zawartych na nich danych. Elektroniczny dokument otrzymuje unikatowy numer, który jest trwale powiązany z podatkową księgą przychodów i rozchodów. Księga także jest przechowywana w formie elektronicznej. Unikatowy numer jest widoczny zarówno na dokumencie, jak i w podatkowej księdze. Dokumenty elektroniczne są przechowywane w sposób, który zapewnia ich szybkie odszukanie, co w razie kontroli umożliwi ich przekazanie na żądanie organów podatkowych i organów kontroli skarbowej. Każdy dokument księgowy jest skanowany i od razu program nadaje mu unikatowy numer, który widnieje na dokumencie. Skanowane są także inne dokumenty, m.in. deklaracje VAT-7 czy potwierdzenia przelewów. Im też system nadaje kolejne numery. Czy tak prowadzona numeracja dokumentów spełnia warunki dotyczące prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów? – pyta czytelnik.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów