Często zdarza się, że w przesłanej przez biuro maklerskie informacji PIT-8C nie są wymienione wszystkie koszty, które można uwzględnić w rozliczeniu rocznym. Jak już bowiem wskazano, oprócz standardowych kosztów związanych z obsługą rachunku czy prowizją biura maklerskiego, w kosztach uzyskania przychodu można również uwzględnić odsetki i prowizje od kredytów na zakup papierów wartościowych lub udziałów, wydatki na zakup specjalistycznej prasy, książek związanych z tematyką np. inwestowania na giełdzie, a więc te koszty, o których biuro maklerskie nie posiada informacji.
Przykład
Podatnik zaciągnął kredyt w wysokości 50 000 zł na zakup akcji. Odsetki od kredytu wyniosły 1500 zł. Dodatkowo podatnik zapłacił prowizję w wysokości 600 zł. Podatnik sprzedał akcje za 65 000 zł. Przy ich zbyciu do kosztów uzyskania przychodów będzie mógł dodatkowo rozliczyć koszty w wysokości 2100 zł.
Przychód: 65 000 zł
Koszty:
50 000 + 1500 + 600 = 52 100 zł
Podatek do zapłaty: 19 proc. x (65 000 – 52 100) = 2451 zł
Zostały tylko dwa tygodnie
Całość uzyskanych w danym roku przychodów i kosztów rozlicza się po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu PIT-38. Składa się je do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Podatnik nie płaci zaliczek na podatek w trakcie roku. W zeznaniu rocznym wykazuje sumę uzyskanych w roku przychodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub udziałów (akcji) oraz sumę kosztów związanych z tymi przychodami. W terminie złożenia zeznania musi także wpłacić należny podatek.
Ewentualną stratę wykazaną w zeznaniu PIT-38 można odliczyć od dochodów uzyskanych w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, ale wysokość odliczenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50 proc. kwoty poniesionej straty. Możliwe jest również jednorazowe rozliczenie straty do wysokości 5 mln zł w jednym z kolejnych pięciu lat.
Lokata właściciela firmy
Kwestia ustalenia odpowiedniego źródła przychodów w związku z uzyskiwanymi przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą dochodów m.in. z odsetek od rachunków bankowych, z lokat czy też ze sprzedaży akcji niejednokrotnie budziła wiele wątpliwości czy dochody te należy uznać za związane z działalnością gospodarczą czy może powinny stanowią odrębne źródło jakim są kapitały pieniężne.
Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 5 ustawy o PIT przychodem z działalności gospodarczej są odsetki od środków pieniężnych na rachunkach rozliczeniowych, o których mowa w przepisach prawa bankowego, lub rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, prowadzonych w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą, w tym także odsetki od lokat terminowych oraz innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, tworzonych na tych rachunkach. Wcześniejsze brzmienie tego przepisu wskazywało, że przychodem z działalności gospodarczej są wyłącznie odsetki od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością.
To oznacza, że do przychodów z działalności gospodarczej należy zaliczyć m.in. odsetki z lokat założonych w powiązaniu z podstawowym rachunkiem firmowym. Wówczas przychody te należy połączyć z innymi przychodami z działalności i ująć w deklaracji PIT-36 lub PIT-36L.
Natomiast w przypadku gdy np. osoba fizyczna zdecyduje się na założenie lokaty w innym banku, odsetki z tej lokaty będą opodatkowane na zasadach dotyczących przychodów z kapitałów pieniężnych, a więc 19-proc. ryczałtem (płaconym niezależnie od tego, czy prowadzący działalność notuje zyski, czy straty).
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku sprzedaży przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą akcji oraz innych papierów wartościowych. Uzyskany przez taką osobę przychód z tego tytułu jest bowiem zaliczany do przychodów z działalności gospodarczej tylko wtedy gdy przedmiotem tej działalności jest m.in. obrót (sprzedaż) akcjami (udziałami). Wynika to z art. 30b ust. 4 ustawy o PIT. Gdy tak nie jest, przedsiębiorca, oprócz swojego zeznania PIT-36 albo PIT-36L, składa dodatkowo PIT-38.
Autor jest starszym menedżerem w zespole ds. PIT w KPMG w Polsce
Podstawa prawna:art. 14 ust. 2 pkt 5, art. 17 ust. 1ab, art. 30a i 30b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1509 ze zm.)
Bitcoiny opodatkowane według specjalnych zasad
Od 2019 r. zgodnie ze znowelizowanymi przepisami ustawy o PIT, przychody z obrotu walutami wirtualnymi są kwalifikowane do przychodów z kapitałów pieniężnych. Co istotne, przychody te nie łączą się z innymi przychodami z kapitałów pieniężnych (zysków kapitałowych). Przychody z obrotu walutami wirtualnymi należy zakwalifikować do źródła przychodów kapitały pieniężne nawet wtedy, gdy podatnik osiąga te przychody w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W konsekwencji, poniesiona strata z obrotu walutami wirtualnymi nie będzie mogła być odliczona od innych dochodów podatnika, np. ze sprzedaży akcji czy z prowadzonej działalności gospodarczej. Do końca 2018 r. przychody te były traktowane jako uzyskane ze źródła „prawa majątkowe", chyba że przedsiębiorca osiągał przychody z obrotu walutami wirtualnymi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Wówczas przychody te należało doliczyć to pozostałych przychodów z działalności gospodarczej.
