Amortyzacja jest jednym z podstawowych kosztów, który występuje w przedsiębiorstwach. Zarówno według przepisów ustaw o podatkach dochodowych, jak i ustawy o rachunkowości amortyzacja określana jest jako zmniejszenie wartości środka trwałego na skutek procesów, w których jest wykorzystywany. Amortyzacja jest kosztem, który nie wiąże się z wypływem środków pieniężnych. Wypływ środków co do zasady następuje jednorazowo, w związku z zakupem podlegającego amortyzacji środka trwałego, natomiast w kosztach ujmowane jest tylko „zużycie" składnika majątku. Wydatek na zakup składnika majątku o wartości powyżej 10 tys. zł co do zasady nie trafia bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów. Księgowanie w koszty rozłożone jest w czasie, zgodnie z przyjętą stawką i metodą amortyzacji. Podatkowy limit wyznaczający konieczność odpisywania wartości środka trwałego w czasie, czyli wspomniane 10 tys. zł, może być stosowany także na potrzeby bilansowe, jako uproszczenie, pod warunkiem, że nie wpłynie to negatywnie na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego.
Czytaj także: Koszty: degresywna metoda amortyzacji
Kiedy podatek odroczony
Przepisy podatkowe co do zasady nakazują stosowanie określonych stawek amortyzacyjnych dla określonych grup środków trwałych. Prawo bilansowe z kolei nakłada obowiązek ustalania stawek stosowanych w jednostce z uwzględnieniem ekonomicznej użyteczności środków trwałych. Ta różnica sprawia, że czas dokonywania tych odpisów w rozliczeniach podatkowych i rachunkowych nie jest taki sam. To z kolei może powodować konieczność dokonania odpowiednich zapisów w księgach rachunkowych jednostki:
- w przypadku szybszej amortyzacji bilansowej może zajść potrzeba utworzenia aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
- gdy wystąpi wyższa stawka amortyzacji podatkowej – konieczność utworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
